سیروس همتی بازیگر، نویسنده و کارگردان تئاتر است که در سالهای اخیر بیش از هر چیز او را در صحنه تئاتر و تلویزیون و با نقشهایی طنزآمیز و گاه جدی دیدهایم. بازیگری که همواره احساسات مخاطبانش را با حرکاتی ظریف در مرز میان شوخی و جدی تحت تاثیر قرار داده است و آنها را به داستان و شیوه روایت خود وابسته کرده است.
کتاب یزله نیز بیش از هر چیز وامدار همین شیوه روایت است. زبان و موقعیتهایی طنزآمیز که در پس خود بسیار تلخ و عبرتآموز و محل تامل جدی است. طنز در روایت داستانی همتی موضوعی نه جاری در کلمات و ساختار روایت که جاری در موقعیتی است که داستان در آن رخ میدهد. همتی تلخیها و سیاهیهای پیرامونش را با لبخندی البته تلخ بازگو میکند و همین مسأله مخاطب را هم از منظر شیرینی روایت و هم از منظر مواجهه با پارهای از واقعیتهای پیرامونش به سوی خود میخواند.
همتی در داستان کوتاه پایبند به نگارش به همراه جملههایی بسیار کوتاه است. گویی سریع و قاطع و تاثیرگذار با کلماتش مخاطبش را نیش میزند و او را افسونشده با خود همراه میکند.
نوع بهرهمندی او از عبارات و جملات، یادآور تجربههایش در ساخت موقعیت و دیالوگ در نمایشنامه است. به همین دلیل است که او در این داستاننویسی نیز بدون حاشیهسازی و بدون ورود به فضاسازیهای رایج زبانی در داستان کوتاه، مستقیم و از دل ماوقع به روایت میپردازد و مخاطبش را همچون نمایشنامههایش به کشف رمز در میان کلمات کوتاه و رازآلود و البته طنز آلود خود میخواند.
داستانهای کوتاه همتی در مجموعه یزله مانند سایر کارهای داستانی وی بهشدت تصویری و قابل لمس هستند و شیوه روایی حاکم بر روایت این داستانها بهگونهای است که مخاطب میتواند با وضوح بالا بخشهای قابل توجهی از داستان را پیش چشمهایش مشاهده و خود را بهعنوان یکی از عناصر صحنه آن رویداد در معرض قضاوت درباره آنها قرار دهد و با آن همذاتپنداری کند.
موقعیتهای داستانی هم بهطور عمده از سوی همتی بسیار ساده و در عین حال هوشمندانه انتخاب شدهاست و البته همین بهانههای ساده، همواره با یک نتیجه عجیب، مخاطبش را به سمت کشف یک آن و لحظه خاص در خود و روابط و رفتارهای خود دعوت میکند.
منبع: ضمیمه قفسه روزنامه جامجم
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگو با امین شفیعی، دبیر جشنواره «امضای کری تضمین است» بررسی شد