راوی گفتمان مقاومت

جشنواره فیلم مقاومت البته سالانه نیست و در تقویم جشنواره‌های وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به صورت «دوسالانه» به‌ثبت رسیده است. هرچند در دوره‌های اولیه این جشنواره به‌صورت هفته فیلم و در سال‌های بعد به صورت یادواره برگزار شد که در نهایت با گسترش ابعاد برگزاری به جشنواره‌ای سینمایی تبدیل شد. این جشنواره در ادوار برگزاری‌اش تا به امروز موفق شده در کشورهای مختلف ازجمله: روسیه، قزاقستان، تاجیکستان، افغانستان، ترکیه، فنلاند، نیجریه، هند، سوریه، لبنان و فلسطین برگزار شود اما امسال هفدهمین جشنواره فیلم مقاومت با ایده تازه و خلاقانه برگزاری روی یک ناو بزرگ، اقتدار امنیتی را با تنوع فرهنگی درهم آمیخته که این کار برای کشورهای دنیا پیام‌های گوناگونی دارد ولی مهم‌ترین پیام این اقدام برای دشمنان در منطقه و خصوصا اسرائیل است.

گفتمان مقاومت را تقلیل ندهیم

از این رو نشست خبری هفدهمین جشنواره فیلم مقاومت در بنیاد فرهنگی روایت فتح با حضور دکتر جلال غفاری دبیر هفدهمین جشنواره فیلم مقاومت، دکتر محسن رفیعی دبیر اجرایی جشنواره، دکتر اسماعیل آجرلو قائم‌مقام جشنواره و جمعی از اصحاب رسانه برگزار شد. در ابتدای این نشست جلال غفاری، دبیر جشنواره هفدهم فیلم مقاومت با بیان این‌که توفیق‌ها و عدم توفیق‌های ما به‌خاطر توجه یا غفلت از چارچوب گفتمان نظری محور مقاومت است، گفت: جشنواره فیلم مقاومت تا ۱۱دوره با نام مبارک جشنواره فیلم دفاع‌مقدس برگزار شده و بعد از دوره یازدهم، جنبه‌ای بین‌المللی نیز به آن اضافه و به نام جشنواره بین‌المللی فیلم مقاومت نامگذاری شد. مقام معظم رهبری فرمایشی داشتند که نظریه مقاومت را در مقابل دشمن تببین و تبلیغ کنید. به نظر می‌رسد که ما چالش جدی داشتیم و داریم که ناشی از این است که ما مقاومت را در فهم و بسط به سوژه یا موضوع یا یک اتفاق سیاسی تقلیل می‌دهیم.

او افزود: برای عبور از این مقطع و نوع نگاه تقلیل‌گرایانه باید مقاومت را به عنوان یک گفتمان طرح کنیم. یعنی دقیق‌ترین واژه‌ای که می‌شود در کنار گفتمان ترکیب کرد و آن را چارچوب‌بندی کرد، واژه گفتمان مقاومت است. نباید گفتمان مقاومت را تقلیل در یک خوانش حتی مذهبی یا اسلامی ببینیم یا هرجا نظام سلطه وجود دارد. ما توانستیم به‌واسطه همین نگاه بسط موضوعی بدهیم و ژانر‌های مختلفی را در حوزه سینمای مقاومت خلق و کشف کنیم. دبیر هفدهمین جشنواره فیلم «مقاومت» تأکید کرد: نگاه ما سینمایی است که لزوما مخاطبش در دایره اسلام یا همسایگی جمهوری اسلامی ایران قرار نمی‌گیرد، بلکه در پهنای تاریخ و عالم مخاطب دارد. لذا ما از سینمای مستضعفان صحبت می‌کنیم. با وجود این‌که دارایی ما، هم پای دارایی نظام تولیدی سینمای هالیوود و بالیوود نیست به دلیل ظرفیت و جذابیتی که گفتمان مقاومت در جایگاه جدید نظام روابط بین‌الملل پیدا کرده، می‌شود درباره این سینما به عنوان یک اتفاق ویژه گفت‌وگو کرد. حتی می‌شود از صنعت سینمای مقاومت به عنوان یک رقیب جریان سینمای غالب صحبت کرد.

برگزاری اختتامیه در پهنه خلیج‌فارس

غفاری در ادامه با بیان این‌که نگاه ما به جشنواره جدای از تمایز با دیگر جشنواره‌ها این است که مقاومتی باشد، گفت: از آنجایی که خلیج‌فارس یکی از مناطق مقاومتی ایران با جزایر همیشه ایرانی است، اختتامیه جشنواره در خلیج‌فارس برگزار می‌شود. هر ایرانی با حضور در خلیج‌فارس احساس غرور و افتخار می‌کند چرا که قدرت و امنیت خلیج‌فارس در دستان ایران امروز است. همچنین باید رویکرد جشنواره‌داری را تغییر دهیم و از اموری حول محور کاخ‌های جشنواره‌ای دست برداریم. جشنواره مقاومت باید نوع جشنواره‌داری‌اش را تغییر دهد و با مضمون آن همسو شود. جشنواره تنها یک خبر نیست، بلکه باید انگیزه‌ای برای مسابقه و ایجاد جریانی اجتماعی در حوزه مقاومت داشته باشد.

او افزود: علاوه‌‌بر این‌که جوایز این دوره ویژه خواهد بود، حمایت‌های ویژه تولیدی هم خواهیم داشت. امیدوارم بتوانیم مسیر سال آینده را نوعی طرح‌ریزی کنیم که استعدادهای این دوره در دوره‌های آینده جشنواره، فیلم بفرستند. ما فیلمسازان بزرگی در کشور داریم که امکانات خوبی دارند اما سوژه مقاومت برای آنها بسط پیدا نکرده است. یکی از این اتفاقات این دوره از جشنواره مقاومت کار با حرفه‌ای‌هایی است که به گفتمان مقاومت رسیده باشد.

جشنواره فیلم مقاومت، سالانه شد

دبیر جشنواره فیلم مقاومت تأکید کرد: از آنجا که نیاز داشتیم جشنواره از نشاط نیفتد، تصمیم به برگزاری سالانه رویداد گرفتیم. بنابراین از این دوره به بعد، جشنواره به شکل سالانه برگزار می‌شود. امروز در وضعیتی هستیم که به یک سینمای صنعتی‌شده، اما مستقل نیاز داریم که به مفهوم مقاومت هم نگاه داشته باشد. دبیر جشنواره تاکید کرد: حوزه مقاومت یک حوزه بین‌المللی است. بخش اصلی مسابقه ما ملی و بین‌المللی ندارد و همه با یک نگاه، داوری می‌شوند. ما باید ظرفیت‌های جوان و استعدادهای هنری در‌حال شکوفایی در کشور را با این جشنواره گره بزنیم. در همین راستا برنامه برگزاری هفته‌های فیلم مقاومت را هم داریم که برنامه‌ریزی شده در ۱۷کشور دنیا فیلم‌ها به نمایش درآیند. جشنواره‌ها کارکردهایی مختلف دارند. امتیاز جشنواره کن به بازار آن است. این رویداد به لحاظ حرفه‌ای فیلم‌های خوبی نداشته اما بازار آن همواره موفق بوده است.

دکترمحسن رفیعی، دبیر اجرایی هفدهمین جشنواره فیلم مقاومت هم در این نشست گفت: این دوره شامل شش بخش است. ما امسال و در این دوره، بخش مجزای بین‌الملل نخواهیم داشت. عرصه، عرصه هم شانگی و رقابت در قالب یک امت است. تمام فیلمسازانی که در محور مقاومت کار می‌کنند در یک گستره پاک و برابر کنار هم آثارشان مورد داوری قرار می‌گیرد. در بخش اصلی، در سه بخش فیلم بلند، شامل سینمایی، مستند و پویانمایی کار می‌کنیم و آثار را در دبیرخانه مورد پذیرش قرار می‌دهیم. سریال هم بخش دیگر است و در بخش فیلم کوتاه هم ناظر بر سه حوزه داستانی، مستند و پویانمایی پذیرای آثار هستیم. تمام شرکت‌کنندگان و متقاضیان داخلی و خارجی، آثارشان در کنار یکدیگر انتخاب و داوری می‌شود.

رفیعی ادامه داد: بخش مهم دیگری که مورد توجه قرار گرفته بخش نسل روایت است. امسال و در این دوره، رویکردی جانانه و پرداختی اصولی و درست به مسأله نوجوانان و جوانان دوربین به دست خواهیم داشت که از بین آنها بتوانیم نسل آینده فیلمسازی که گام دوم انقلاب را برای رسیدن به اهداف فرهنگی و هنری کمک می‌کنند، شناسایی کنیم.

وی افزود: بخش سوم ما بخش دفاع‌مقدس است. به هر حال دفاع‌مقدس ژانری برخاسته از انقلاب اسلامی است و در این بخش هم پذیرای آثار مختلف هستیم. بخش دیگر ما بخش جهان بدون اسرائیل است. جوایز هرکدام از این بخش‌ها هم به نام شهید یا هنرمند بزرگی نامگذاری شده است. جایزه بخش اصلی به نام سردار سلیمانی، جایزه بخش نسل روایت به نام محسن حججی، بخش دفاع‌مقدس به نام رسول ملاقلی‌پور، جایزه بخش جهان بدون اسرائیل به نام عماد مغنیه، جایزه بخش روایت قلم به نام مرتضی آوینی نامگذاری شده است.

رفیعی ادامه داد: امسال بخش نقد و پژوهش هم داریم و پذیرای آثاری در حوزه مقاله، کتاب، پایان‌نامه، پژوهش و نقدهای سینمایی هستیم. مهلت پذیرش آثار در تمامی این بخش‌ها نزدیک به دو ماه است. مهلت پایان پذیرش تا ۲۲بهمن امسال است. پذیرش آثار هم از همین امروز آغاز می‌شود. از ۲۳بهمن داوری را دنبال می‌کنیم و ۱۷اسفند برگزیدگان جشنواره در بخش‌های مختلف معرفی می‌شوند. ما در ۳۲استان به همت بسیج هنرمندان، موسسه راوی فیلم با بنیاد حفظ و نشر آثار دفاع‌مقدس نمایش آثار را هم خواهیم داشت.

بازدید از اتاق کار شهید آوینی

بازدید از اتاق کار شهید سید مرتضی آوینی که بازسازی آن توسط بنیاد فرهنگی روایت فتح انجام شده است، بخش پایانی این نشست رسانه‌ای بود. در این اتاق تجهیزات فیلمسازی و شخصی از شهید آوینی به عنوان سید شهیدان اهل‌قلم به یادگار مانده است.

رونمایی از پوستر جشنواره

مادر شهید اسداللهی در این مراسم با رونمایی پوستر جشنواره درباره ویژگی‌های اخلاقی فرزندش گفت: از ویژگی‌های خاص شهید اسداللهی احترام به والدین، پایبندی به نماز اول وقت و تاکید ایشان بر حجاب بود. امیدوارم کشورمان همین‌طور که تا امروز به نام جمهوری اسلامی است، همان‌طور هم باقی بماند.

روزنامه جام جم