ریشی سوناک که در اظهارات جدید خود به نیروهای پلیس اطمینان داده که در برخورد با معترضان از حمایت کامل او برخوردار هستند همان کسی است که کمتر از یک هفته قبل برای اغتشاشگران در ایران اشک تمساح میریخت و با حمایت از آشوبها در ایران، ریشه آنها را در مخالفت مردم با نظام اسلامی میخواند. انگلیس در ایام اخیر در دو نوبت به بهانه مسائل حقوق بشری، تحریمهایی را علیه نهادها و شخصیتهای کشورمان وضع کرده، اما اکنون معترضان در کشور خود را اقلیتی خودخواه میخواند.
ریشی سوناک که این روزها با مشکلات فراوان در داخل کابینه مواجه است در شهرهای انگلیس نیز با تجمعات اعتراضی و اعتصابات مردمی روبهروست و با حمایت از پلیس خواستار مقابله جدی و سرکوب معترضان شده است. وی تاکید کرد: غیرقابل قبول است که زندگی مردم عادی به دست اقلیت خودخواه مختل شود. نظر من این است کسانی که قانون را زیر پا میگذارند، باید تمام قدرت پیامدهایش را احساس کنند و این چیزی است که من مصمم به ارائه آن هستم.
یک بام و دوهوای کانادا
کانادا نیز وضعیتی مشابه با انگلیس دارد. جاستین ترودو، نخستوزیر کانادا حدود یک ماه قبل با حمایت از اغتشاشات در ایران اعلام کرد کانادا در مقابله با آنچه سرکوب معترضان از سوی حکومت ایران میخواند، ۹ نهاد و ۲۵ فرد از جمله مقامات ارشد ایرانی و اعضای سپاه پاسداران انقلاب اسلامی را هدف تحریمها قرار داده است. این دلسوزیهای ترودو برای اغتشاشگران ایرانی در حالی صورت گرفت که او در زمستان سال قبل از قانون اعلام وضعیت اضطراری استفاده کرد تا به اعتراض گسترده کامیونداران موسوم به «کاروان آزادی» که به دلیل محدودیتهای مرزی اعمال شده به خاطر کرونا بخشهایی از مرز کانادا با آمریکا را اشغال کرده بودند، پایان دهد. جاستین ترودو ضمن اعلام وضعیت اضطراری اعلام کرده بود برای سکوب معترضان اختیارات لازم به پلیس برای بازداشت و جریمه آنها داده میشود.
فرانسویهای مدعی
الیزه نیز که ید طولایی در ژستهای حقوق بشری و حمایت از معترضان در کشورهای دیگر دارد به همان دردی دچار است که کشورهای دیگر نظیر انگلیس، کانادا و آمریکا دچار هستند. خیابانهای این کشور اروپایی در سالهای اخیر مدام شاهد اعتراضات مردم به سیاستهای دولتمردان فرانسوی بوده و اخیرا نیز اعتراض و اعتصابات به دلیل مشکلات معیشتی بر تجمعات قبلی افزوده شده است. کاری که دولت فرانسه در این مدت انجام داده، برخورد خشن با معترضان بوده که انتشار تصاویر برخی از این سرکوبها حتی گاهی صدای مجامع حقوق بشری در اروپا را نیز درآورده است. اما همین فرانسه وقتی صحبت از ایران باشد به حمایت از اغتشاشگران میپردازد و از ضرورت برخورد نهادهای بینالمللی با جمهوری اسلامی ایران به دلیل برخورد با اغتشاشگران میگوید.
کاترین کولونا، وزیر خارجه فرانسه از مقابله قاطع جمهوری اسلامی ایران با اغتشاشات سازمانیافته اخیر از سوی بیگانگان در کشورمان ابراز نگرانی کرده و اغتشاشگران را تظاهراتکننده صلحجو خوانده است.
قانونی کردن سرکوب در آمریکا
آمریکا هم که خود را مدافع ارزشهای دموکراتیک و حقوق بشری معرفی میکند در نقض حقوق بشر و سرکوب معترضان، سابقه بسیار سیاهی دارد که تنها به عنوان یکی دو مورد از آن میتوان به سرکوب اعتراضات پس از قتل جورج فلوید، جوان سیاهپوست آمریکایی یا سرکوب معترضان در جنبش والاستریت اشاره کرد. در چنین شرایطی وقتی صحبت از اغتشاش در ایران به میان میآید آمریکاییها به فکر حقوق بشر میافتند و در جریان حوادث اخیر نیز بلافاصله از اغتشاشگران حمایت کردند. ند پرایس، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا بهصراحت اعلام کرده تمرکز کشورش در شرایط فعلی دیگر بر توافق هستهای با ایران نیست، بلکه واشنگتن بر آنچه اعتراضات مردمی در ایران میخواند متمرکز شده است. برخی خبرها نیز حکایت از رایزنی مقامات آمریکایی با اروپاییها برای حمایت بیشتر از اغتشاشات در ایران دارند.
ریشه مواضع دوگانه
طی سالهای اخیر، گزارشهای تصویری بسیاری از شیوههای برخورد بسیار خشن آمریکا، کانادا، فرانسه، انگلیس، هلند، سوئد، سوئیس، استرالیا و آلمان حتی با اعتراضهای معمولی به شرایط معیشتی، اقتصادی و محیطزیستی منتشر شده است. در اروپا و آمریکا در حالی که برخورد با آشوب و اغتشاشات جرم تلقی میشود، سرکوب اغتشاشگران نیز از حمایت کامل دولتها برخوردار است، اما همین کشورها برای اغتشاشگران در ایران، دایه مهربانتر از مادر میشوند. البته دلیل این مساله را میتوان در سخنان و موضعگیری برخی مقامات و اندیشمندان آمریکایی یافت. ویکتور گاژیکای، استاد یکی از دانشگاههای آمریکا میگوید: در یادداشت آموزشی که پنج سال قبل نشریه پولیتیکو فاش کرد و برای تیلرسون، وزیر خارجه وقت آمریکا نوشته شده، آمده بود ایالات متحده باید از حقوق بشر به عنوان یک چماق برای شکست دادن دشمنان خود از جمله ایران و چین استفاده کند.
روزنامه جام جم
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگو با امین شفیعی، دبیر جشنواره «امضای کری تضمین است» بررسی شد