اضافه‌وزن پاییزی

سؤال: مریم. ش هستم از تهران تماس می‌گیرم. با شروع فصل پاییز با وجودی که وضعیت تغذیه‌ای من تغییر نکرده، دچار اضافه‌وزن شده‌ام. یکی از دوستانم نیز به همین مشکل دچار شده است. او به متخصص تغذیه مراجعه کرده و توصیه‌هایی برای تغییر برنامه غذایی برای کنترل وزن داشته است. می‌خواستم بپرسم با تغییر فصل، نیازی به تغییر در برنامه غذایی وجود دارد؟ این تغییر می‌تواند زمینه اضافه وزن باشد؟

پاسخ: وضعیت سوخت‌وساز بدن با تغییر فصل، میزان تحرک بدنی و بسیاری عوامل دیگر تغییر کرده و درنتیجه بدن دچار کاهش یا افزایش وزن می‌شود. با شروع فصول سرد سال، سوخت‌وساز بدن، دچار تغییر شده و به سمت کند شدن پیش می‌رود. از سوی دیگر معمولا سرمای هوا و غروب زودهنگام، میل به تحرک بدنی در افراد را کاهش می‌دهد. به این ترتیب کاهش میزان تحرک بدنی نیز به تغییر در سوخت‌وساز بدن اضافه می‌شود. سرمای هوا، میل به مصرف خوراکی‌های حاوی هیدرات‌کربن و چرب را افزایش می‌دهد؛ بنابراین مجموع این شرایط می‌تواند زمینه‌ساز اضافه وزن در افراد شود، اما ممکن است زمینه اضافه وزن تغییر دیگری در بدن، مانند اختلال در عملکرد غدد بدن باشد. به همین دلیل لازم است به پزشک مراجعه کرده و آزمایش‌های لازم را انجام دهید. در کنار این مسأله، سعی کنید مصرف خوراکی‌های چرب، پرکالری و شور را کاهش دهید. برای افزایش متابولیسم بدن و کاهش مصرف نمک، می‌توانید از ادویه‌ها در تهیه غذا استفاده کنید. مصرف میوه و سبزی را افزایش داده و سعی کنید در ساعت‌های مناسب روز، پیاده‌روی یا ورزش دلخواه خود را انجام دهید. از دانه‌های روغنی سالم مانند آفتابگردان به‌عنوان میان‌وعده استفاده کنید. برای کنترل قندخون، منابع سالم هیدرات‌کربن مانند انواع غلات پخته یا طعم‌دار شده را به وعده صبحانه یا میان‌وعده اضافه کنید.

دکتر کوروش جعفریان - متخصص تغذیه و عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران
تهیه و تنظیم: مهتاب خسروشاهی