گزارش «جام‌جم» از جزئیات تغییرسهمیه دوم خودرو‌های شخصی

بنزین گران نمی‌شود

با کاهش سهمیه بنزین ۳۰۰۰تومانی در کارت‌های سوخت، این شائبه ایجاد شد که دولت در نظر دارد شرایط را برای افزایش قیمت بنزین آماده کند که البته معاون وزیر نفت با رد آن می‌گوید هدف از این تصمیم، جلوگیری از قاچاق بنزین به خارج از مرزهاست. البته حساسیت به خبر‌های بنزینی، طی ماه‌های گذشته بالا رفته است، به‌ویژه پس از تصمیم دولت برای اجرای طرح آزمایشی تخصیص بنزین به هر ایرانی، طرحی که در جزیره کیش اجرایی شد. به همین دلیل، حساسیت افکار عمومی به بنزین بیشتر شد و خبر‌های آن با شایعات بیشتری ضریب می‌خورد.

کد خبر: ۱۳۷۸۵۸۱

دو روز پیش بود که جلیل سالاری، مدیرعامل شرکت ملی پالایش و پخش، از کاهش سهمیه بنزین خبر داد که با شیطنت رسانه‌های خارجی، این‌گونه القا شد که از سهم ۶۰ لیتری هر خودروکسر شده است در حالی که موضوع چیز دیگری بود. هر کارت سوخت، دو سهمیه دارد که اغلب مردم از سهمیه دوم خبر نداشتند؛ سهمیه نخست یا همان سهمیه ۶۰ لیتری، شامل بنزین ۱۵۰۰ تومانی است و سهمیه دوم، شامل ۲۵۰ لیتر بنزین ۳۰۰۰ تومانی بود. بیشتر مردم وقتی سهمیه ۶۰ لیتری‌شان به پایان می‌رسید، بنزین آزاد یا همان ۳۰۰۰ تومانی را به باک خودرو‌های خود می‌ریختند، ولی از آن اطلاعی نداشتند.

مهاجرت کارت سوخت

این سهمیه ۲۵۰ لیتری به همراه سهمیه ۶۰ لیتری، برای تردد ۳۰۰۰ کیلومتری خودرو‌ها در ماه بود که البته کمتر خودرویی چنین مسافتی را طی می‌کند. در چنین شرایطی، «مهاجرت کارت سوخت» شدت گرفت. به این معنی که کارت‌های سوخت به سمت نواحی مرزی می‌رفت و از سهمیه‌شان برای برداشت ۲۵۰ لیتر بنزین ۳۰۰۰ تومانی برداشت می‌شد و با قیمتی بالاتر به خارج از کشور قاچاق می‌شد. این پدیده البته از اوایل دهه ۹۰ شمسی به یک معضل بزرگ برای بخش سوخت کشور تبدیل شد که با وجود به‌کارگیری تمهیداتی، اما همچنان به قوت خود باقی مانده است. به همین دلیل، شرکت ملی پالایش و پخش به سمت اصلاح سهمیه‌ها حرکت کرد.

جزئیات تغییر سهمیه

آمار‌ها می‌گویند هم‌اکنون ۱۹میلیون خودروی سواری در کشور تردد می‌کنند که از سال۸۶-سال اجرای نظام سهمیه‌بندی سوخت-دو سهمیه بنزین داشتند که سهمیه دوم یا اعتبار بنزینی، بسته به شرایط کاهش یا افزایش یافته است. در دورانی این اعتبار ۵۰۰لیتر بود و در سال‌هایی دیگر ۳۰۰ لیتر.

پایش هوشمند

جلیل سالاری، مدیرعامل شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی در این باره می‌گوید: با پایش سامانه هوشمند سوخت و داده‌هایی که ما جمع‌آوری کردیم به این نتیجه رسیده‌ایم که ظرفیت اعتبار بنزین با نرخ آزاد و ۳۰۰۰تومانی را به ۱۵۰ لیتر برای هر کارت سوخت خودروی شخصی کاهش دهیم. اگر مقدار مصرف بنزین در زمان پیک را حدود ۱۰۵میلیون لیتر درنظر بگیریم، حدود ۵۴میلیون لیتر بنزین با سهمیه اول یعنی همان بنزین ۱۵۰۰ تومانی مصرف می‌شود و حدود ۵۱ میلیون لیتر با نرخ دوم و آزاد یعنی همان بنزین ۳۰۰۰ تومانی مصرف می‌شود.

مقابله با قاچاق

مهم‌ترین دلایل این کاهش ۱۰۰ لیتری از اعتبار کار‌های سوخت، مهاجرت کارت‌های سوخت به مناطق مرزی است، به طوری که در همان لحظات ابتدایی که سهمیه هر ماه کارت‌های سوخت شارژ می‌شود، ظرف مدت یک هفته تمام اعتبار سوخت کارت‌ها در مناطق مرزی تخلیه می‌شود. این درحالی است که طبق آمار‌ها باید یک خودرو برای این‌که بتواند تمام اعتبار سوخت خود را مصرف کند، یک پیمایش ۳۰۰۰کیلومتری داشته باشد که عملا این موضوع نشدنی است و از طرفی برای توزیع عادلانه سوخت در سراسر کشور این اتفاق امری ضروری به نظر می‌رسد.

خبری از گرانی نیست

به گفته مقامات مسئول در وزارت نفت، در برخی کشور‌های همسایه قیمت بنزین تا ۴۰، ۵۰ هزار تومان هم می‌رسد و به همین دلیل شاهد مهاجرت کارت‌های سوخت به مناطق مرزی هستیم.

سالاری، اما به مردم می‌گوید هیج افزایش قیمت بنزینی در کار نیست: مردم توجه داشته باشند این اتفاق درحالی انجام شده است که در تمام جایگاه‌های سوخت کشور، کارت جایگاهدار هم وجود دارد و مردم به‌راحتی می‌توانند سوخت مورد نیاز خود را در جایگاه‌های سوخت دریافت کنند. ما در مرز هشدار مصرف سوخت بنزین قرار گرفته‌ایم و این زنگ خطری است برای آن‌که دوباره کشورمان به یک کشور وارد کننده بنزین تبدیل شود.