دیپلماسی نو برای جهش اقتصادی

به گزارش جام جم آنلاین، البته آمادگی ایران برای تشکیل بازار مشترک بین کشور‌های آسیای‌میانه و توانمندی کشورمان در حوزه فناوری‌های پزشکی، کشاورزی، نفت و گاز و شیلات، موقعیت مناسبی برای حضور بازرگانان ایرانی درکشور‌های آسیای‌میانه است. در دوره یک‌ساله ریاست‌جمهوری سیدابراهیم رئیسی توجه به تقویت روابط ایران با همسایگان و کشور‌های دوست فرامنطقه‌ای، شتابی فزاینده گرفته و از شرق تا آمریکای لاتین، مراودات خاصی در حال شکل‌گیری است، به طوری که در همین چندماه بین مقامات عالی‌رتبه ایران و کشور‌های دیگر از جمله روسیه، قطر، عمان و ونزوئلا هم رفت‌وآمد‌هایی انجام شده‌است.

جنگ اخیر بین روسیه و اوکراین، بسیاری از معادلات بین‌المللی را تغییر داده‌است، با توجه به احتمال طولانی‌شدن این جنگ، کارشناسان این حوزه پیش‌بینی می‌کنند کشور‌های آسیای‌میانه به زودی به دنبال بازاری قابل اطمینان می‌روند و این احتمال وجود دارد که این کشور‌ها برای تشکیل یک اتحادیه مشابه اتحادیه‌اروپا به سمت ایران متمایل شوند که این امر حتما ظرفیت‌های پنهان کشور‌های آسیای‌میانه را به نفع اقتصاد ایران شکوفا می‌کند.

در ادامه فضای تعاملی دولت سیزدهم با همسایگان و اجرای سیاست همسایه‌محوری، قاسم ژومارت توکایف، رئیس‌جمهور قزاقستان پس از شرکت در بیست‌وپنجمین مجمع اقتصادی بین‌المللی سن‌پترزبورگ در روسیه، با دعوت رسمی حجت‌الاسلام رئیسی در صدر هیاتی عالی‌رتبه سیاسی و اقتصادی ظهر دیروز وارد تهران شد. هیات حدودا ۴۰نفره از تجار و بازرگانان قزاقستانی، رئیس‌جمهور خود را در این سفر همراهی کردند. این اولین سفر توکایف به تهران از ابتدای برعهده گرفتن مسؤولیت ریاست‌جمهوری قزاقستان بوده‌است.

رئیس‌جمهور کشورمان و همتای قزاقستانی او سال گذشته در حاشیه اجلاس همکاری‌های شانگ‌های در تاجیکستان با یکدیگر دیدار و گفتگو کردند و دراین دیدار قرار شد همکاری‌های دوجانبه از جمله همکاری‌های ریلی افزایش یابد. بر این اساس روز شنبه و پیش از ورود توکایف به تهران، نخستین قطار کریدور جدید ریلی KITI (قزاقستان - ترکمنستان - ایران - ترکیه) وارد ایستگاه راه‌آهن تهران شد. این قطار حامل ۲۴ دستگاه واگن لبه‌کوتاه حامل ۴۸ کانتینر ۲۰ فوتی گوگرد به مقصد ترکیه و سپس اروپاست.

کارشناسان معتقدند با سفر رئیس‌جمهور قزاقستان به تهران، حجم مبادلات تجاری بین دو کشور که کمتر از ۲۳۰ میلیون دلار بود، در آینده ممکن است به سالانه پنج میلیارد دلار ارتقا یابد که این موضوع می‌تواند بازار مناسبی برای کالا‌های ایرانی تلقی شود. همچنین ایران و قزاقستان در حضور حجت‌الاسلام سیدابراهیم رئیسی و قاسم ژومارت توکایف روسای جمهور دو کشور، علاوه بر ۹ سند همکاری در حوزه‌های سیاسی، اقتصادی، تجاری، حمل و نقل، سرمایه‌گذاری، فناوری‌های نوین، محیط‌زیست، ورزشی، انرژی، قضایی، آموزشی و تحقیقاتی و گردشگری، یک سند ۲۰ساله همکاری بین دو کشور نیز به امضا رساندند.

یادداشت تفاهم میان مرکز مطالعات سیاسی وزارت خارجه و موسسه تحقیقات سیاست خارجی وزارت خارجه قزاقستان، برنامه مبادلات فرهنگی بین وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ایران و وزارت فرهنگ و ورزش قزاقستان، یادداشت تفاهم همکاری در زمینه مطالعات تحلیلی و تبادل تجربه میان وزارت صنعت، معدن و تجارت و وزارت تجارت و همگرایی قزاقستان، یادداشت تفاهم همکاری در خصوص افزایش تجارت دوجانبه، میان وزارت صنعت، معدن و تجارت و وزارت تجارت و همگرایی قزاقستان، یادداشت تفاهم همکاری بین وزارت جهادکشاورزی ایران و وزارت کشاورزی قزاقستان در زمینه کشاورزی، یادداشت تفاهم همکاری بین وزارت جهادکشاورزی ایران و وزارت کشاورزی و وزرات صنعت و توسعه زیرساخت قزاقستان در زمینه تجارت و ترانزیت محصولات کشاورزی، یادداشت تفاهم همکاری بین سازمان صدا و سیمای ایران و آژانس دولتی خبر قزاقستان، یادداشت تفاهم همکاری شرکت ملی نفت ایران با شرکت مونای گاز قزاقستان، یادداشت تفاهم همکاری میان راه‌آهن ایران و شرکت سهامی راه‌آهن ملی قزاقستان، اسنادی بود که در حضور سران ایران و قزاقستان به امضای وزرا، استانداران و مسؤولان مربوط دو کشور رسید.

روسای جمهور دو کشور سپس در نشست مشترک که در مجموعه تاریخی و فرهنگی سعدآباد برگزار شد، حضور یافتند و سید ابراهیم رئیسی در این نشست گفت: «ظرفیت‌های بسیاری بین ایران و قزاقستان وجود دارد که این ظرفیت‌ها باعث افزایش و ارتقای همکاری‌ها بین دو کشور خواهد شد. امضای تفاهمات بین دو کشور نشانه از اراده این دو کشور برای افزایش روابط بین تهران - آلماتی است.»

رئیسی ادامه داد: «روابط تجاری ایران و قزاقستان در این چند ماه اخیر به بیش از ۵۰ درصد افزایش یافته که حجم مبادلات بین تهران و آلماتی در گام اول می‌تواند تا سه میلیارد دلار افزایش یابد. ما مصمم هستیم علاوه بر روابط دوجانبه، روابط خود را در سطح منطقه‌ای گسترش دهیم.»

رئیس‌جمهور ادامه داد: «برای مثال همکاری‌های دو کشور در سازمان‌های منطقه‌ای مانند سازمان همکاری شانگ‌های و اتحادیه اوراسیا می‌تواند در منطقه افزایش یابد. همچنین برای جمهوری اسلامی ایران همکاری با همسایگان در دریای خزر در اولویت است و قصد افزایش همکاری‌ها را در این زمینه داریم و علاوه بر همکاری‌های منطقه‌ای، بنای دو کشور این است که در سازمان‌هاو همکاری‌های بین االمللی گام‌هایی برداشته شود.»

رئیسی به ظرفیت‌های بسیار در جمهوری اسلامی ایران و قزاقستان اشاره کرد و گفت: «این می‌تواند زمینه ارتقای روابط میان دو کشور را فراهم کند و امضای تفاهم‌نامه‌های امروز یا در گذشته نشانه مهمی از اراده دو کشور برای توسعه روابط دوجانبه است.»

رئیسی گفت: «روابط میان دو کشور می‌تواند در حوزه‌های صنعت، کشاورزی، انرژی، ترانزیت و نفت و گاز در حد گسترده باشد. زمینه فرهنگی و تمدنی دو کشور ایجاب می‌کند، تلاش بیشتری برای توسعه فرهنگی بین تهران و آلماتی انجام دهیم. ما در مسائل منطقه و مسائل جهانی نگاه مشترکی داریم. برای مثال در مورد افغانستان و ضرورت تشکیل دولت فراگیر، اشتراک نظر وجود دارد. اتفاق نظر داریم که حضور بیگانگان در منطقه امنیت‌ساز نیست و مشکلات بسیاری ایجاد خواهدکرد. همچنین باور داریم مسؤولان منطقه می‌توانند مسائل منطقه را حل کنند و گره منطقه به دست خود منطقه باز می‌شود.»

رئیس‌جمهور در ادامه تاکید کرد که مشکلات منطقه و همه مناطق باید توسط مسؤولان و مردم آن مناطق حل شود و حضور بیگانگان در مناطق مختلف بیشتر بر مشکلات آن مناطق می‌افزاید و کمکی به حل مسائل نخواهدکرد.

رئیسی بار دیگر از همتای قزاقستانی و هیات همراه او برای سفر به ایران تشکر کرد و گفت: «در راستای دعوت رسمی توکایف در زمان مناسب به قزاقستان سفر خواهم‌کرد.»

رئیس‌جمهور قزاقستان هم در این نشست از کشور ایران صمیمانه تشکر کرد و گفت: «اکنون ارتباط ما در حوزه دیپلماتیک مراحل پیشرفت را طی می‌کند و آقای رئیسی سهم زیادی در آن دارند و در این مدت همکاری و دوستی ما محکم‌تر شده و در زمینه فرهنگی نیز رونق یافته‌است؛ در چارچوب ساختار‌های منطقه نیز همکاری‌های خوبی داریم.»

قاسم ژومارت توکایف افزود: «امروز روابط دیپلماتیک ما با جمهوری اسلامی ایران ۳۰ساله شد و در این مدت همکاری‌های بسیاری در همه زمینه‌ها داشتیم و با هم روابط خوبی داریم. این ارتباطات را می‌توان در حوزه‌های بین‌المللی و منطقه‌ای مشاهده کرد.» وی گفت: «امروز مذاکرات گسترده‌ای مطرح و موضوعات بسیاری مورد بررسی قرار گرفت. هر دو طرف علاقه‌مند استفاده از ظرفیت ترانزیتی هستند و در این زمینه کریدور‌هایی که شرق به غرب و شمال و جنوب را به هم متصل می‌کنند، اهمیت ویژه‌ای دارند.»

توکایف عنوان کرد: «در زمینه کشاورزی نیز با ایران مذاکراتی داشتیم که به ارتقای روابط قزاقستان و ایران منجر خواهد شد و اسناد و قرارداد‌های امضا شده باعث کمک به پیشرفت دو کشور می‌شود. همچنین حجم مبادلات تجاری ایران و قزاقستان در سه ماه اخیر ۵۰ درصد افزایش یافته‌است.»

رئیس جمهور قزاقستان از حضور ایرانیان برای سفر به آلماتی و بدون روادید خبر داد و گفت که ایرانیان می‌توانند ۱۴ روز بدون روادید به این کشور سفر کنند. توکایف گفت: «در زمینه کشاورزی نیز با ایران مذاکراتی داشتیم که منجر به ارتقای روابط قزاقستان و ایران خواهدشد و اسناد و قرارداد‌هایی که امضا شد باعث کمک به پیشرفت دو کشور می‌شود.» رئیس جمهور قزاقستان افزود: «ایران یک مرکز تمدن باستانی و یک شریک مهم در جهان اسلام است و این دو کشور در کنار دریای خزر دوست یکدیگر هستند.»

​​​​​​​منبع: روزنامه جام جم