بهطوری که بخش زیادی از آنها در حال نابودی هستند و برای ادامه حیات بهشدت به کمک نیاز دارند. عواملی مانند صیادی بیرویه، تغییرات آبوهوایی، آلودگی، تخریب زیستگاه و سایر فعالیتهای مخرب انسانی، اقیانوسها را در معرض خطر قرار داده اما شرایط کاملا ناامیدکننده نیست و افراد زیادی برای حفظ اقیانوسها دست به کارهای نوآورانه میزنند.
لنکا پتراکووا، معمار اهل کشور اسلواکی یکی از این افراد است که بهتازگی برنده رقابتهای جایزه بزرگ معماری و نوآوری دریا از بنیاد جهانی ژاک روگری شده است؛ این بنیاد فرانسوی از پروژههای مبتکرانه و مشارکت پایدار بین دانشمندان و طراحان استقبال میکند.
پروژه لنکا یک وسیله تحقیقاتی منحصربهفرد و رویایی برای تمیزکردن اقیانوسها در اقیانوس آرام است که میتواند به آینده زیستمحیطی دریاها کمک کند.
«قاره هشتم» یک ابرسازه خودپایدار است که به شکل یک اختاپوس طراحی شده و ایستگاهی برای خارجکردن اشیای پلاستیکی از دریاست. در عین حال، امکانات تحقیقاتی و آموزشی دارد و همچنین یک مرکز بازیافت پلاستیکهای اقیانوس را نیز در خود جای داده است.
لنکا پتراکووا، طراحارشد این پروژه، چند سال پیش ایده پایاننامه کارشناسیارشد خود را در دانشگاه هنرهای کاربردی وین در استودیویی به نام استودیو هانی رشید ارائه کرد. مطالعات پتراکووا در زمینه آلودگی اقیانوسها و زندگی دریایی الهامبخش او در ارائه این ایده بود.
وی دراینباره میگوید: «اقیانوسها بسیار آسیب دیده و گونههای دریایی زیادی منقرض شدهاند. سطح آلودگی آنقدر بالاست که حتی قسمتهایی از اقیانوسها که دست انسانها هرگز به آنها نرسیده است نیز از فعالیتهای ما تاثیر پذیرفتهاند.»
این ابرسازه چگونه کار میکند؟
قاره هشتم اساسا یک ایستگاه شناور است که مانند یک موجود زنده کاملا خودپایدار عمل خواهد کرد. این تأسیسات نهتنها شرایط فیزیکی آب را بهبود میبخشد بلکه هدف آن بازگرداندن تعادل به محیط دریایی است. این طرح منحصربهفرد، زبالههای پلاستیکی را از سطح آب جمعآوری و به مواد قابل بازیافت تجزیه میکند. لنکا پتراکووا میگوید: «این ایستگاه بینظیر باید مردم را به این نقطه دورافتاده بیاورد و با این توهم که فعالیتهای ما در خشکی نمیتواند به اقیانوسها آسیب برساند مبارزه کند.»
ایستگاه قاره هشتم از پنج قسمت اصلی تشکیل شده است:
سد یا مانعی که زبالهها را جمعآوری و از انرژی جزر و مدی استفاده میکند.
بخش جمعآوریکننده، جایی که زبالهها دستهبندی و سپس براساس ویژگیهای زیستیشان تجزیه و ذخیره میشوند.
مرکز تحقیقات و آموزش که به عنوان محلی برای مطالعه و نشاندادن وضعیت نگرانکننده محیطهای آبی فعالیت میکند.
گلخانهها، محلی که در آن گیاهان پرورش داده شده و آب شیرینسازی میشود.
اقامتگاههایی برای زندگی با امکانات و تسهیلات پشتیبانی.
هریک از این قسمتها در ایستگاه نقش اساسی دارند و با در نظر داشتن هدف اصلی بازیابی سلامت اقیانوسها طراحی شدهاند.
سد یا مانع روی سطح آب شناور است و زبالهها را به سمت قسمت جمعآوریکننده هدایت میکند.
فناوری جمعآوری در مرکز سازه برای بهینهسازی کار با زباله طراحی شده است. مرکز تحقیقات و آموزش با هدف دنبالکردن فرآیندهای تصفیه آب و مطالعه آنها با گلخانهها و مرکز جمعآوری مرتبط است.
افزون بر این گلخانهها طوری طراحی شدهاند که بتوانند مانند بادبانهایی بزرگ عملکرده و بالاترین میزان آب تقطیرشده را جمعآوری کنند.
در نهایت اقامتگاهها به عنوان فضاهای عمومی که دارای امکانات پشتیبانی هستند مورد استفاده قرار میگیرند. این اقامتگاهها در مرکز ساختمان قرار گرفتهاند و تمام قسمتها را به هم متصل میکنند.
قسمت مانع همچنین بهطرز شگفتانگیزی، انرژی جزرومدی را جمعآوری و به توربین برای جمعآوری زباله کمک میکند.
گلخانهها با صفحههای خورشیدی پوشانده شدهاند تا اطمینان حاصل شود انرژی کافی برای گرمشدن مخازن آب دریافت میکنند.
این شرایط امکان تبخیر آب و نمکزدایی از آن را فراهم میکند. پس از استخراج زبالهها، آب تمیز درون مخزن پمپ میشود تا از آن نمکزدایی شود یا برای کشت هیدروفوبیک(آبگریز) گیاهان هالوفیلیک که معمولا در ساحل دریاها رشد میکنند مورد استفاده قرار بگیرد.
یک طراحی منحصربهفرد
قاره هشتم مطمئنا جدا از طراحی خیرهکنندهاش، هدف قابل تحسینی دارد. این ایستگاه شناور پویا میتواند برخی درمانهای ضروری را برای اقیانوسهای بیمار که برای ایجاد آینده پایدار زیستمحیطی بسیار ضروری هستند، فراهم کند.
پتراکووا میگوید: «اقیانوسهایی که برای ما حیاتبخش هستند از شرایط فعلی رنج میبرند و ما باید برای حفظ سیارهمان به آنها در رسیدن به تعادل کمک کنیم. ما نمیتوانیم فقط با استفاده از فناوری به این هدف دست پیدا کنیم اما برای آموزش افراد و تغییر رابطه انسانهای نسلهای آینده با محیطهای آبی به یک بستر میانرشتهای نیاز داریم.»
یاسمین مشرف - دانش / روزنامه جام جم
منبع:ba-bamail.com
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگو با امین شفیعی، دبیر جشنواره «امضای کری تضمین است» بررسی شد