در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
امیر موسوی تحلیلگر مسائل منطقه درباره حمله ترکیه و ادلب سوریه گفت: تلاش اردوغان برای معامله با تمام دنیاست. وضعیت اقتصادی ترکیه مناسب نیست و این رفتار بیشتر به باج گیری می ماند و طبق ادعای خود او بخاطر کشتار مردم سوریه نیست بلکه او به دنبال امتیازگیری از غرب است. ناتو در مراحل مختلف ترکیه را رها کرد. به ادعای ترکیه حدود ۳.۵ مهاجر سوری در ترکیه وجود دارد. این جمعیت هزینه دارد و ترکیه به دنبال گرفتن هزینه های هنگفتی از اروپا می باشد تا به این وسیله اقتصاد خود را مدیریت کند.
مهمترین دلیل حمله ترکیه به سوریه و جنوب ادلب چه بود؟
به نظر من، ترکیه به دنبال چند هدف بود و برای آن نیزهزینه زیادی صرف کرد. بحران سوریه وارد دهمین سال خود شده است. نیروهای نظامی حاضر در آن منطقه به ترکیه وابسته هستند بجز جیش الاسلام که به دولت سعودی وابسته است.همچنین بیشتر نیروها از جمله جبهه النصره و وابستگان و متعلقان آن و طرفدارانش توسط ترکیه آموزش دیدند. جیش الوطنی یا ارتش ملی نیروهایی هستند که ترکها برای آن تلاش زیادی کردند و سعی شد این نیرو جای پایی در ادلب باز کند و به این منظور امکانات زیادی در اختیار آنان قرار داد.
آنها متوجه شدند ارتش سوریه بعد از پاکسازی غرب حلب با سرعت بالایی به سمت ادلب حرکت می کند و در مرز ترکیه مستقر می شوند و همین مستقر شدن باعث می شود که نقشه های ترکیه را نقش بر آب می کرد. این نکته برای محافظت از نیروهای ترکیه در ادلب و برای باج گیری از ناتو در خصوص کردها بود چون اگر ارتش سوریه این منطقه را بگیرد سمت و سوی دیگری به سمت شرق فرات پیدا می کند و به مرزهای جنوب ترکیه نیز نزدیک می شود.
موضوع دیگر اینکه، تلاش اردوغان برای معامله با تمام دنیاست. وضعیت اقتصادی ترکیه مناسب نیست و این رفتار بیشتر به باج گیری می ماند و طبق ادعای خود او بخاطر کشتار مردم سوریه نیست بلکه او به دنبال امتیازگیری از غرب است. ناتو در مراحل مختلف ترکیه را رها کرد. به ادعای ترکیه حدود ۳.۵ میلیون مهاجر سوری در ترکیه وجود دارد. این جمعیت هزینه دارد و ترکیه به دنبال گرفتن هزینه های هنگفتی از اروپا می باشد تا به این وسیله اقتصاد خود را مدیریت کند. به نظر من، تمام این موارد ریشه های اقتصادی دارد. ترکیه می داند که استقرار ارتش سوریه در مرزها از نظر امنیتی به نفع او است ولی ترکیه با دامن زدن به این بحران می تواند منافع اقتصادی خود را دنبال کند ولی تاکنون موفق نشده است از این رو دروازه های خود را به سوی یونان باز کرد.
چرا ترکیه به بن بست خورد؟
عدم آگاهی ترکیه از قدرت محور مقاومت در منطقه از دلایل اصلی است. دیدیم که در غرب برخورد بسیار خشنی با نیروهای ترکیه شد. در این راستا آقای روحانی تماس های تلفنی خود را با پوتین و اردوغان را برقرار کرد.
به نظر شما حمایت های و غیر مستقیم امریکا و اسرائیل پشت این ماجرا احساس نمی شود؟
بله. این حمایت ها وجود دارد. در زمانی که ارتش سوریه حمله کرد و کاروان را زد صهیونیست ها فورا حمله کردند و این نشان می دهد اسرائیل در حال کمک به ترکیه است. از طرفی حمایت های آمریکا علنا در حد موضع گیری و جو روانی و تبلیغاتی است. آمریکایی ها نیز نگران به خطر افتادن منافع خود در شرق فرات هستند و ارتش سوریه به سمت چاههای نفت شرق فرات حرکت می کند که ارتش سوریه در آن بخش مستقر است. تمام این موارد با هم هستند ولی آنچه که دشمنان سوریه بر آن اتفاق نظر دارند این است که سوریه تمام سرزمین های خود را برنگرداند و پیروز میدان نباشد چون در ۹ سال گذشته برای تبدیل کردن سوریه به آنچه که می خواهند هزینه زیادی کردند. دو حرکت خطرناک در سوریه انجام شد یکی رساندن ارز سوریه به پایینترین حد خود و دیگری عدم رساندن سوخت و گاز و مواد غذایی به مردم سوریه که تنگنای عظیمی برای آنان ایجاد کرد. با همه اینها ارتش سوریه با اقتدار پیش رفت و صدها هزار کیلومتر مربع را با سرعت عجیبی آزاد کرد و همه متحیر شدند. امروز آمریکا و اسرائیل در حال پشتیبانی از ترکیه هستند و روسیه نیز بازی های عجیب و خطرناکی دارد. باید منتظر تشکیل اجلاس سه گانه در تهران و ارائه راهکار شد.
با توجه به شرایط موجود راهکار نظامی یا راهکار سیاسی جوابگو خواهد بود؟
جمهوری اسلامی در تلاش برای حل و فصل مناقشه از طریق سیاسی است تا آتش بسی برقرار شود و نیروهای تروریستی از منطقه خارج شوند و ارتش سوریه در مرزها مستقر شوند. راه دیگری وجود ندارد و تصمیم سوریه بر همین اساس است.
یقینا سیاستی که ترکیه در پیش گرفته شکست خواهد خورد. مهمترین تبعات این سیاست ترکیه چیست؟
تبعات داخلی زیادی وجود دارد و از هم اکنون می بینیم که سر و صداهای زیادی بلند شده و احزاب مخالف و خانواده های کشته شدگان معترض هستند. تجمعاتی در برابر بیمارستانی که کشته ها در آن جمع آوری شده بودند شکل گرفت. ترکیه از جمع آوری اجساد کشته های خود در غرب سراقب مستاصل است. رییس امنیت ترکیه از رییس سازمان امنیت لبنان کمک خواست تا برای این کار واسطه شود و حزب الله اجساد ترک ها را جمع آوری کند. رییس امنیت لبنان در آنکارا در حال مذاکره است و حزب الله نیز شرایط خود را دارد.
به نظر من، میدان نبرد نشان داد ترکیه و گروههای تروریستی که ترکیه از آنها پشتیبانی می کند شکست خورد و تلفات زیادی در این راستا دادند و نتوانستند مناطقی را که می خواهند پس بگیرند. امروز ارتش سوریه و طرفداران ترکیه در سه نقطه از منطقه به شدت درگیر شده اند. به نظر من، ترکیه با یک راه حل سیاسی قانع می شود و به نتیجه می رسد تفاهم پیشه کند. احتمالا جلسه تهران طی این هفته یا نهایتا در هفته آینده تشکیل خواهد شد باید دید چه تصمیماتی گرفته می شود. اگر توافق آدانا که در ژوئیه۱۹۹۸میلادی امضا شده اجرایی شود در پایان درگیری ها موثر واقع خواهد شد. این توافق بسیار موثر بود و تا ۲۰۱۱ آرامشی در مرزهای دو کشور برقرار شد. اردوغان و بشار اسد صمیمیتی داشتند و دوستی خوبی بین دو طرف برقرار شد ولی با تحرکات اخیر و آشوب هایی که در منطقه شروع شد هر دو طرف را تحریک کردند و این توافق نامه نقض شد.
قول امتیازاتی اقتصادی به اردوغان داده شده بود از جمله امتیاز حلب چون قبلا نیز اسکندران را گرفته بود و اینبار نیز به او وعده داده شده بود که می تواند حلب را بگیرد و تا ادلب پیش بیاید. ولی همه آنها نقش بر آب شد چون امروز ارتش سوریه پیشروی کرده و تمام این مناطق را می گیرد. ترکیه ۸ سال از این منطقه سود برد و از نظر اقتصادی امتیازات زیادی به دست آورد چون تمام چاه های نفت سوریه در منطقه شرق فرات است. فرودگاه جدید و با عظمت استانبول از پول همین نفت بنا شد. لذا اجلاس سه گانه تهران می تواند آینده منطقه را ترسیم کند.
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
یک کارشناس روابط بینالملل در گفتگو با جامجمآنلاین مطرح کرد
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد