بازار لوازم قلابی

اکنون اکثر لوازم خانگی کوچک و بزرگ و محصولات تقلبی با درج بهترین مارک‌های خارجی به فروش می‌رسد. این مساله موجب بروز شکایات متعدد مردم به نهادهای نظارتی شده است.

سودجویان، آرم و نشان‌های تقلبی برندهای خارجی را به لوازم خانگی داخلی یا بی‌کیفیت‌های خارجی می‌چسبانند و از طریق پیامک و فضای مجازی این کالاها را به فروش می‌رسانند.

تغییر مارک کالاها در بانه

حبیب‌ا... انصاری، دبیرکل انجمن صنایع خانگی ایران در خصوص تقلبی بودن برخی از محصولات موجود در بازار لوازم خانگی گفت: فراگیر شدن کالای تقلبی در بازار لوازم خانگی به دلایل متعددی برمی‌گردد. خیلی از کالاها و لوازم خانگی به صورت قاچاق به کشور وارد می‌شوند. از طرف دیگر این محصولات با معافیت‌های خاصی از جمله تعرفه و عوارض گمرکی که به افراد اعطا شده از بازارچه‌های مرزی به کشور وارد می‌شود.

رئیس ستاد برنامه‌ریزی انجمن صنایع خانگی ایران یادآور شد: هویت کالاهای تقلبی از نظر کیفیت و ساختار فناوری مشخص نیست با وجود این خریداری این اجناس، خریداران در زمینه نصب، خدمات پس از فروش و گارانتی با مشکل مواجه خواهند شد.

انصاری گفت: برای تولید لوازم خانگی اگر قطعه یا مواد اولیه‌ای نیاز است که وارد شود، دولت می‌تواند تعرفه آن را به حداقل برساند و بالعکس مواد اولیه یا قطعاتی که برای تولید لوازم خانگی مورد نیاز نیست باید تعرفه‌اش به حداکثر برسد.

وی با بیان این‌که تعرفه واردات لوازم خانگی تمام‌ساخت 75 درصد است، تصریح کرد: فعلاً واردات این محصولات ممنوع است و عمدتاً از مبادی قاچاق یا بازارچه‌های مرزی که تعرفه پایینی دارند وارد کشور می‌شود، برخی کالاها نیز در بازارچه‌های مرزی و خصوصاً شهر بانه تغییر مارک داده می‌شوند به این صورت که یا کالای داخلی به یکباره تبدیل به کالای خارجی می‌شود یا این‌که کالای خارجی ارزان‌قیمت را با نشان محبوب‌ترین برندها جابجا می‌کنند و کالا را با قیمت گزافی به فروش می‌رسانند.

دبیرکل انجمن صنایع خانگی ایران در خصوص راهکار رفع این مشکل نیز گفت: باید لوازم خانگی شناسه‌دار شوند، البته دو سال پیش قرار بود برای تمام فروشگاه‌های عرضه‌کننده لوازم خانگی این شناسه کالا اختصاص یابد که با اجرای این کار دیگر فروشنده نمی‌تواند کالای خود را با هر نام تجاری و برندی به فروش برساند اما وقتی شناسه کالا نیست خریدار از کجا باید متوجه خارجی یا داخلی بودن کالا شود چون به لحاظ اسمی و ظاهر کالا خارجی بوده و قیمت نیز پایین است.

انصاری عنوان کرد: از طرف دیگر هنوز بسیاری از خانواده‌ها تمایل به خرید جنس خارجی دارند و این امر به صورت یک فرهنگ درآمده است و به عنوان یک پرستیژ فرهنگی و اجتماعی برای خانواده‌ها محسوب می‌شود.

وی افزود: برخی کارخانجات تولید لباسشویی، اجاق گاز و یخچال به سفارش برندهای خارجی و با مجوزی که از وزارت صمت اخذ کرده‌اند، لوازم خانگی را با مارک خارجی تولید می‌کنند که این مساله نشان می‌دهد کیفیت محصولات داخلی یا بالاتر از محصولات خارجی بوده و یا کیفیت برابری دارند.

دبیرکل انجمن صنایع خانگی ایران در این خصوص یادآور شد: کشورمان در مسیر کریدور شمال به جنوب واقع شده و همسایه 15 کشور است به همین دلیل تولیدکننده خارجی چون هزینه صادراتش به این کشورها زیاد است به خاطر صرفه اقتصادی محصول داخلی ما را با برند خود به این کشورها صادر می‌کند که از این راه هم کشورمان و هم کشور صاحب برند سود خواهند برد.

انصاری گفت: مونتاژ محصولات خانگی دو کارخانه بزرگ خارجی در کشورمان انجام می‌شود چون از ابتدای سال 97 ورود لوازم خانگی ساخت کامل به ایران ممنوع شده است بنابراین اگر کالای خارجی در ایران وجود دارد یا قاچاق است یا تقلبی.

کالای خارجی موجود در بازار یا قاچاق است یا تقلبی

حمیدرضا غزنوی، سخنگوی انجمن صنفی تولیدکنندگان لوازم خانگی نیز در این خصوص گفت: به دلیل مدیریت منابع ارزی در ابتدای سال 97 واردات محصولات و لوازم خانگی تمام‌ساخت به کشور ممنوع شد، بنابراین و به تبع این تصمیم، برندهای خارجی دیگر اجازه حضور در بازار داخلی پیدا نکرده‌اند.
وی افزود: در برخی محصولات مثل اجاق گاز، ساید بای ساید و یخچال فریزر، لوازم خانگی تولید داخل نسبت به نمونه خارجی با کیفیت‌تر است حتی در زمانی که محصولات خارجی در بازار ایران حضور داشتند.

سخنگوی انجمن صنفی تولیدکنندگان لوازم خانگی تصریح کرد: با تبلیغات وسیع برندهای خارجی در کشورمان در سال‌هایی که واردات آنها آزاد بود ذائقه فرهنگی مردم ایران به استفاده از کالاهای خارجی تمایل پیدا کرد؛ اما وقتی واردات متوقف شد با توجه به تقاضای بالا در بازار، سودجویان با جنس قاچاق یا چسباندن برند خارجی بر تولیدات داخلی بیشترین منفعت را از آن خود کرده‌اند، از طرف دیگر با گران شدن ارز امکان سودآوری بیشتر با این تقلب در بازار لوازم خانگی فراهم شده است.

این مقام مسؤول در خصوص راهکارهای حل مشکل تقلب در بازار لوازم خانگی نیز افزود: اطلاع‌رسانی به مردم مهم‌ترین ابزار است چون واردات این محصولات از سال 97 ممنوع است و همه بدانند کالای خارجی موجود در بازار یا قاچاق است یا تقلبی.

وی افزود: از طرف دیگر باید تولیدکنندگان ایرانی را حمایت کنیم تا بازار مملو از جنس داخلی شود که مردم تمایل به خرید محصولات قاچاق نداشته باشند اما نه از تولید داخل حمایت صورت می‌گیرد نه جلوی جنس قاچاق گرفته می‌شود.

غزنوی گفت: بیش از 600 برند در بحث لوازم خانگی در ایران وجود دارد که مثل قارچ بالا آمده‌اند البته خیلی از آنها فقط برند خارجی هستند که افراد برندی خارجی را ثبت کرده و تولید آن را کارخانه‌های ایرانی انجام می‌دهند.

سخنگوی انجمن صنفی تولیدکنندگان لوازم خانگی گفت: همه نوع کالایی از یخچال و لباسشویی و ماشین ظرف‌شویی گرفته تا لوازم خانگی کوچک و حتی تلویزیون به صورت تقلبی در بازار وجود دارد.مثلاً تلویزیون‌های چینی با آرم جی پلاس به بازار عرضه می‌شوند که این امر به این خاطر صورت گرفت که تولید ال‌جی در کشور متوقف شده است.

غرنوی در خصوص نهاد متولی جلوگیری از تزریق جنس تقلبی به بازار لوازم خانگی نیز گفت: وزارت صمت، سازمان حمایت و مرکز اصناف باید با همکاری وزارت کشور و نیروی انتظامی این امر را کنترل کنند. با این حال به اعتقاد بنده بهترین راه‌حل مساله لوازم خانگی در بازار این است که نقدینگی واحدهای تولیدی را تأمین کرده تا آنها با افزایش تولید در بازار جای خالی نگذارند تا قاچاق وارد آن شود. امروز بهترین فرصت برای در دست گرفتن 100 درصدی بازار لوازم خانگی با تولیدات ایرانی است.

افزایش شکایات مردم

مرتضی میری، رئیس اتحادیه فروشندگان لوازم خانگی در خصوص ورود برخی از کالاهای تقلبی به بازار لوازم خانگی گفت: متاسفانه این موضوع صحت دارد چون افراد بسیاری که این محصولات را خریداری کرده بودند به سازمان تعزیرات حکومتی و وزارت صنعت شکایت کردند .به همین دلیل این دو نهاد نیز پیگیری این امر را به اتحادیه فروشندگان لوازم خانگی محول کرده‌اند.

وی افزود: این حجم از کالای تقلبی در بازار لوازم خانگی در سال جاری بیشتر شده و سودجویان با خریداری لوازم خانگی ساخت داخل در تهران و شهرهای مرزی، آرم و نشان‌های تقلبی برندهای خارجی را به آن می‌چسبانند و از طریق پیامک و فضای مجازی این کالاها را به فروش می‌رسانند.

رئیس اتحادیه فروشندگان لوازم خانگی یادآور شد: زمانی که برای لوازم خانگی خریداری شده، مشکلی پیش می‌آید و خراب می‌شود، خریدار با نمایندگی کالای مذکور برای درست کردن کالای خود تماس می‌گیرد ولی وقتی کارشناس به آنها مراجعه می‌کند مشاهده می‌کند که کالا تقلبی بوده و با برند خارجی به دست مشتری رسیده است.

میری اظهار کرد: اکثر خرید و فروش محصولات تقلبی در فضای مجازی صورت می‌گیرد به همین دلیل خریداران به سختی به حق خود می‌رسند؛ بنابراین پیشنهاد می‌کنم همه هموطنان برای خرید لوازم خانگی به فروشگاه‌های مجاز مراجعه کنند تا در صورت بروز مشکلی با این فروشگاه‌ها تماس حاصل کرده و به حق خود برسند.

وی در خصوص اقدامات اتحادیه فروشندگان لوازم خانگی برای مبارزه با تقلب در سطح بازار گفت: اتحادیه فروشندگان لوازم خانگی در حال تهیه آرم‌هایی است تا به فروشندگان مجوزدار بدهد و آنها نیز این آرم‌ها را در مغازه خود بچسبانند، سپس در سطح جامعه تبلیغاتی در این زمینه صورت گیرد تا مردم کالاهای خود را فقط از این فروشگاه‌ها خریداری نمایند.

رئیس اتحادیه فروشندگان لوازم خانگی افزود: از ابتدای سال 97 واردات کالاهای خانگی به کشور ممنوع شده است ولی متاسفانه هنوز فرهنگ استفاده از این وسایل در بین خانواده‌ها از بین نرفته، این در حالی است که بسیاری از محصولات داخلی از نظر ساخت و کیفیت از لوازم خانگی خارجی با کیفیت‌تر بوده یا این‌که حداقل کیفیت آن با نمونه مشابه خارجی برابری می‌کند.

میری اذعان کرد: جلسه‌ای را با سازمان تعزیرات حکومتی خواهیم داشت تا اگر دوباره این مشکل پیش آمد بهترین تصمیم ممکن را بگیریم و مغازه‌دار را به سازمان تعزیرات معرفی کنیم چون طبق قانون، تقلب کردن فروشندگان در جنس فروخته شده 2 تا 4 برابر قیمت جنس جریمه در پی خواهد داشت.

وی افزود: بعد از جریمه نیز مشتری به حق خود خواهد رسید و عین پول پرداختی و یا کالای سفارش داده شده به آن تحویل داده خواهد شد اما مابقی مبلغ جریمه شده فروشنده نیز به دولت می‌رسد.

این مقام صنفی با اشاره به این‌که نباید واردات به طور صد درصد ممنوع شود، تصریح کرد: ممنوعیت واردات لوازم خانگی باید در یک تعداد محدود و مورد قبول انجام شود تا دولت نیز به حق و حقوق خود برسد چون در حال حاضر به دلیل این ممنوعیت، قاچاق افزایش یافته و طبیعتاً دولت در این زمینه درآمدی کسب نمی‌کند.

میری اظهار کرد: اگر جلسه‌ای با حضور تمامی مسؤولان مرتبط برگزار شود و کالای خارجی به صورت محدود وارد کشور شود و نسبت به نمونه داخلی تفاوت قیمتی فاحشی داشته باشد و دولت نیز از آن تعرفه بگیرد، تصمیم بهتری است زیرا در حال حاضر با توجه به آزاد شدن ارز این کالاها، قیمت نمونه خارجی و داخلی برابر بوده چون به صورت قاچاق وارد کشور شده هیچ تعرفه‌ای پرداخت نمی‌شود.

این مقام مسؤول با بیان این‌که نهادهای مسؤول پیگیری این امر سازمان تعزیرات حکومتی و ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز هستند، افزود: یکی دیگر از راه‌های کشف اصالت لوازم خانگی گارانتی آن محصول است که خریداران می‌توانند تمامی این گارانتی‌ها را در سایت اتحادیه فروشندگان لوازم خانگی مشاهده کنند مثلاً گارانتی ال.‌جی، گلدیران است به همین دلیل اگر فروشندگان گارانتی گولد می‌دهند جنس فروخته شده تقلبی یا قاچاق است.

چند نمونه از تقلب در بازار لوازم خانگی

کریم پور، فعال و تولیدکننده لوازم خانگی نیز با اشاره به افزایش تقلب در بازار لوازم خانگی گفت: متاسفانه این امر بیشتر دامان افراد کم‌سواد را گرفته و بیشتر در شبکه‌های اجتماعی و فضای مجازی صورت می‌گیرد.

گودرزی، دیگر فعال تولیدکننده لوازم خانگی نیز در این باره گفت: متاسفانه خیلی از همکاران بنده اقدام به فروش کالای تقلبی در بازار می‌کنند.

وی افزود: نه فقط لوازم خانگی ایرانی بلکه لوازم خانگی خارجی را نیز به لوازم مارک‌دار تغییر ماهیت می‌دهند مثلاً مارک مدیا تبدیل به برند بوش می‌شود یا همه برچسب‌های محصولات ال. جی در ایران از تولید چین به تولید کره تغییر پیدا می‌کند، اکثر مغازه‌داران برای خود کد و برچسب درست کرده‌اند.

این فعال صنفی تصریح کرد: ما عمده‌فروشیم و معمولاً وقتی کالایی به خرده‌فروشان می‌دهیم آنها مثلاً مدل ال. جی 247 را تغییر ماهیت داده و برچسب‌های انرژی و سایر برچسب‌های خود را جایگزین آنها می‌کنند و تحت عنوان مدلی دیگر به فروش می‌رسانند.

گودرزی اظهار کرد: شرکت تولیدکننده یخچال خارجی دی پوینت، شرکت گلسان است اما این محصول در بازار با برچسب و نشان سامسونگ به فروش می‌رسد، لباسشویی مدیا به بوش و ال. جی تغییر پیدا می‌کند حتی لباسشویی دوقلوی دی پوینت چون شبیه سامسونگ است با این مارک به فروش می‌رسد.

وی افزود: تغییر وزن لباسشویی که دیگر طبیعی است مثلاً لباسشویی 6 یا 7 کیلو را 8 کیلو می‌کنند، جاروبرقی 400 هزار تومانی در بانه و تهران را تغییر مارک داده و به اسم بوش و با قیمت 3 تا 4 میلیون به فروش می‌رسانند، حتی برای خود بنده که سال‌هاست فروشنده لوازم خانگی هستم این اتفاق افتاده که تمام بار لباسشویی که سفارش داده بودم با مارک ال. جی به دستم رسید ولی مشخص نبود چه مارکی است.

این تولیدکننده لوازم خانگی اذعان کرد: از طرف دیگر مردم ایران نیز دوست دارند دروغ بشنوند و زمان خرید می‌گویند حتماً باید فلان مارک و تولید فلان کشور باشد در حالی که واردات دو سال است ممنوع است و باید در این زمینه فرهنگ‌سازی شود.

گودرزی گفت: تلویزیون تقلبی نیز آمده مثلاً فیک مارک سامسونگ بارها در بازار دیده می‌شود یا این‌که در زمینه لوازم خانگی کوچک مارک چینی تغییر پیدا کرده و اسم کشور دیگری به اسم تولیدکننده روی آن زده می‌شود.

وی در پایان افزود: به صورت کلی باید عرض کنم در محصولاتی همچون کولر گازی، یخچال دوقلو و لباسشویی تغییر مارک زیادی صورت می‌گیرد به عنوان مثال کولرگازی 4 یا 5 میلیونی را با نام جنرال که معمولاً 18 میلیون است عوض کرده و آن را مثلاً با تخفیف 13 میلیون تومان به فروش می‌رسانند.

گروه اقتصاد