لطفا خفاش‌ها را بیدار نکنید!

غار دانیال کجاست؟
غار دانیال در کنار غار علیصدر و غار قوری قلعه از بزرگ‌ترین غارهای آبی ایران است. طول این غار به 2158 متر می‌رسد و در سال ۲۰۰۸ تیم غارنوردی ایرانی و انگلیسی از آن نقشه‌برداری کردند.
این غار زیبا و دیدنی در ارتفاعات رشته کوه البرز از استان مازندران ـ شهرستان عباس‌آباد ـ بخش سلمانشهر در روستای دانیال منطقه چاری واقع شده که برای دسترسی از دو شهرستان چالوس و تنکابن حد وسط دو شهرستان شهر سلمانشهر قرار دارد. دقیق‌ترش این است که این غار در پنج کیلومتری سلمانشهر یا متل قو و در دو کیلومتری روستایی به نام دانیال قرار گرفته و فاصله آن تا عباس‌آباد ۳۵ دقیقه، تا چالوس نیم ساعت و تا تنکابن ۴۵ دقیقه است.از جاده چالوس به متل قو یا سلمان‌شهر می‌رسید. از میدان مرکزی سلمان‌شهر وارد خیابان دریاگوشه بشوید که به روستای چاری و بعد دانیال می‌رسد. مسیر رسیدن به غار دانیال تابلوی راهنما ندارد. پس یا جی‌پی‌اس را روشن کنید، یا راهنمای محلی داشته باشید.
به روستا که رسیدید، از پلی چوبی می‌گذرید تا وارد جاده خاکی شوید. طول این مسیر حدود دو کیلومتر است. اگر جاده فرعی آخر روستا را به چپ بپیچید و آن‌را تا آخر بروید، به رودخانه‌ای می‌رسید. اینجا باید ماشین را پارک کنید. راه رسیدن به غار کمی سخت است و باید احتیاط کنید.
از سمت چپ رودخانه، راه را ادامه بدهید. با دیدن دومین انشعاب رودخانه، راه سمت چپ را به سمت بالا ادامه بدهید. حدود یک ساعت در جنگلی زیبا پیاده‌روی می‌کنید تا به دیوار سفید رنگی برسید. دهانه غار را زیر همین دیواره پیدا می‌کنید. جهت آن رو به شمال غربی است.حواستان به یک نکته مهم هم باشد؛ گفتیم غار آبی، پس از همان اول راه باید دل به آب بزنید و همین‌طور که منظره قشنگ غار را تماشا می‌کنید، در آب پیاده به‌راه بیفتید. این غار اسم‌های دیگری هم دارد، مثل کردکوی، گرده کوه و چاری. ارتفاع غار از سطح دریا ۷۴ متر است و یک دالان اصلی و دو تالار بزرگ دارد. طول پاساژ اصلی که با پیچ و خم زیادی ادامه پیدا می‌کند، حدود 1500 متر و پهنای آن 5/1متر است. درنهایت این راهرو به چند راه باریک و کوتاه تقسیم می‌شود.
این را هم بگوییم که دمای غار حدود ۲۳ درجه است و دمای آب ۱۷ درجه و هرچه جلوتر بروید هم دمای آب پایین‌تر می‌آید و هم هوا.

وارد غار می‌شویم
با نکاتی که بیان کردیم، حالا تقریبا می‌دانید قرار است به چه فضایی پا بگذارید. همین که وارد غار شوید، با آب بسیار سرد و زلالی روبه رو خواهید شد که در تمام طول غار آن جریان دارد. مسیر غار هم بیشتر به صورت دالان به عرض 3 الی 6 متر و ارتفاع 5 الی 15 متر است .طول غار هم با نظر کارشناسان غار نورد 2200 متر است.
از همین حالا بگوییم حواستان را حسابی جمع کنید. سقف غار دانیال آنقدر زیبا و بی نظیر است که مدام حواستان را پرت خواهد کرد، حالا اگر زیادی سر به هوا شوید و هی بالای سرتان را نگاه کنید، ممکن است خدای ناکرده.... نه دیگر. حواستان را جمع کنید تا همان اول کاری مجبور نشوید غار را ترک کنید و بیایید بیرون. سقف آهکی غار دانیال شباهت زیادی به سقف غار علیصدر در همدان دارد. اگر نرفته باشید هم درباره زیبایی این غار شنیده و در مستندهای تلویزیونی متعددی که پخش شده، آن را دیده‌اید. پس می‌توانید حدس بزنید چه زیبایی از آمیختگی مواد آهکی روی سقف غار شکل گرفته است. شاید به همین دلیل هم هست که از این جناب دانیال با عنوان بهشت غارنوردان و طبیعت‌گردان نام می‌برند.
غار فقط دارای یک دالان اصلی ورودی به طول تقریبی 2200 متر و عرض تقریبی 7 متر است که با پیچ و خم‌های فراوان و گذر از دالان‌های تنگ و باریک پر از آب و حوضچه‌ها و آبشار‌های کوچک ادامه می‌یابد و در بعضی از قسمت‌ها به چند شعبه کوچک‌تر تقسیم می‌شود. وجود دالان‌های کم‌عرض و ارتفاع که عبور از آنها به صورت پامرغی و حتی سینه‌خیز ممکن است از جاذبه‌های دیگر این غار است. آب داخل غار از چند چشمه کوچک که از شعب مختلف آن سرچشمه می‌گیرد تامین می‌شود و کاملا زلال و عاری از هر نوع املاح و مواد معدنی است، پس می‌توان آن را نوشید.

چرا باید اینجا را ببینیم؟
وارد شدن به غار خودش کار پرهیجانی است، جایی که دیگر آسمان و آفتاب را نمی‌بینید و همه امیدتان به هدلامپ یا چراغ قوه است. حالا فکر کنید غار آبی هم باشد، یعنی نمی‌توانید کمی قدم بزنید و بعد بیایید بیرون، بلکه با سرتاپای خیس از غار برمی‌گردید. البته خوبی‌اش این است که هر جا خسته شدید، حتی بدون کمک راهنما می‌توانید برگردید. یک مسیر اصلی وجود دارد و همان راه رفته را باید برگردید.
صد متر که جلو بروید، حوضچه آب مقابل‌تان قرار می‌گیرد. شاید بتوانید تصور کنید اولین لحظه‌ای که پایتان را در آب سرد حوضچه می‌گذارید چه حسی دارد. وقتی تا کمر وارد آب شوید، می‌بینید که هیچ شباهتی به حمام گرم و نرم خانه ندارد. گرچه در حمام خانه هم نمی‌توانید تزیینات آهکی را ببینید که چند میلیون سال قدمت دارند. در این غار قندیل‌ها و شکستگی‌هایی روی سقف وجود دارد که هر یک سانتی‌مترشان، صدها سال گذشته تا ساخته شوند.

دیدار با خفاش‌ها
حوضچه را که پشت سر بگذارید و ۳۰۰ متر جلو بروید، به تالار خفاش می‌رسید. این قسمت ماجرا را شاید دوست نداشته باشید. در این تالار باید از تپه‌هایی که با فضله خفاش پوشیده شده و اتفاقا لغزنده هم هست، بالا بروید. به بالای تپه که برسید، بالا را نگاه کنید و خفاش‌ها را ببینید که بی‌حرکت خوابیده‌اند.
اتفاق بدی که افتاده این است که در این سال‌ها گردشگران زیادی به غار رفته‌اند، به خفاش‌ها چیز پرت کرده‌اند و اذیت‌شان کرده‌اند و آرامش محل زندگی آنها را به‌هم زده‌اند. به همین دلیل هم جمعیت‌شان در مقایسه با قبل خیلی کمتر شده است.
با بوی ناخوشایندی که این تالار دارد، احتمالا خودتان هم دوست دارید زود از آن بگذرید، پس لطفا مثل برخی مسافران وقتتان را با سنگ زدن به خفاش‌ها تلف نکنید. در این غار به‌جز خفاش، پشه، قورباغه و خرچنگ هم زندگی می‌کنند. شما که از این حیوانات کوچک بی‌آزار نمی‌ترسید! اگر فکر می‌کنید سختی‌ها به پایان رسیده، در اشتباه هستید. چون از اینجا به بعد را باید در آب کم‌عمق سینه‌خیز بروید. کمی که جلوتر رفتید، هیجان بیشتر هم می‌شود، چون یا باید از یک صخره دو متری بالا بروید و به تالار ریزان برسید یا از زیر آب غواصی کنید و به تالار بروید.
در تمام طول راه از منظره جذاب و قشنگ دیواره‌ها هیجان زده می‌شوید. اما هر چه زیبایی دیده‌اید، یک طرف و تالار ریزان یک طرف دیگر. در سقف غار آویزه‌های آهکی زیادی می‌بینید که بی‌نظیرند. از اینجا به بعد دمای آب و هوای غار سردتر هم می‌شود.
می‌توانید از همین‌جا برگردید یا این‌که باز هم ادامه بدهید. هر چه به جلو حرکت کنید، سقف کوتاه‌تر و سنگ‌ها تیزتر می‌شوند. به سرچشمه آب نزدیک می‌شوید و دیگر از لای خاک آب می‌جوشد و بیرون می‌زند. در راه بازگشت همان راه اصلی را که آمده بودید، برگردید.
اگر چکمه بلند بپوشید، راحت‌تر در آب راه می‌روید. وسایل‌تان را هم در کوله پشتی بریزید که دست‌تان آزاد باشد. کلاه ایمنی، دو تا هد لامپ ضدآب با باتری اضافه یادتان نرود. لباس کافی بپوشید، اما به‌هرحال دمای هوا و آب پایین است و ممکن است احساس سرما کنید. از غار که بیرون آمدید، باید لباس عوض کنید، پس یک دست کامل لباس اضافه بردارید.
اگر دستکش کار دستتان کنید، راحت می‌توانید از صخره‌ها بالا بروید. جعبه کمک‌های اولیه، آب و غذای سبک هم بد نیست همراهتان باشد. حرفه‌ای‌ها حدود سه ساعت و نیم برای دیدن غار دانیال زمان لازم دارند. اما ما و شما که حرفه‌ای نیستیم؛ پس بسته به این‌که تا کجا جلو بریم، حدود پنج تا هفت ساعت زمان نیاز داریم که کلا می‌توانیم بی‌خیال شویم و برگردیم.

کی برویم؟
یک نکته جالب در مورد غار دانیال این است که در هر فصلی، دمای هوای داخل آن و آب حوضچه‌ها تغییری نمی‌کند. بنابراین فرقی ندارد در گرمای تابستان غار را ببینید یا سرمای زمستان. تفاوتش اینجاست که وقتی با لباس آب‌چکان از غار بیرون می‌آیید، حسابی سردتان می‌شود. پس بهار و تابستان انتخاب بهتری‌اند. یعنی می‌توانید همین روزهای پایانی تابستان را مغتنم بشمارید و راهی شوید. این را هم بگوییم که 150 متر اول غار را افراد مختلف از هر گروه سنی می‌توانند بپیمایند، اما بعدش دشواری‌ها زیاد است. باید با آدم‌هایی ادامه راه را بروید که تجربه داشته باشند و امکانات لازم. یعنی از اینجا به بعد را اصلا تنهایی طی نکنید.

چی ببریم؟
اگر می‌خواهید حرفه‌ای بروید و غار را تا آخرش تماشا کنید یا لااقل برای این کار تلاش کنید باید بگوییم برای بازدید یک تیم کوچک و سریع سه تا پنج ساعت و برای تیم متوسط پنج تا هفت ساعت زمان نیاز است.
لوازم مورد نیاز برای بازدید از غار شامل چراغ قوه‌های ضد آب، کلاه کاسکت، لباس و کفش سبک و مناسب است. چون گودی عمیق ترین حوضچه‌های این غار حتی در بهمن ماه از 120سانتی‌متر تجاوز نمی‌کند، پس برای عبور از این حوضچه‌ها نیاز به لوازم ایمنی شنا نیست.

زینب مرتضایی‌فرد
روزنامه‌نگار