راز زنده ماندن گوزن‌های شمالی در زمستان‌های سرد شمالگان

مدار شمالگان یکی از دو مدار قطبی و شمالی‌ترین عرض جغرافیایی زمین است. وقتی از مدار قطبی گذر می‌کنید، درجه گرما می‌تواند به پایین‌تر از منفی ۶۷ درجه سانتیگراد افت کند و تاریکی هم جزئی جدایی‌ناپذیر از روز خواهد بود. به‌تازگی تحقیقی روی گوزن‌های شمالی یا کاریبوها انجام شده که نشان می‌دهد آنها چگونه می‌توانند خودشان را با این شرایط سخت سازگار کنند.

کد خبر: ۱۲۲۸۰۲۸

دانشمندان برای بررسی این‌که گوزن‌های شمالی چگونه می‌توانند در شرایط کمبود غذا که بعضا حتی ماه‌ها گرسنگی را هم در پی خواهد داشت، زنده بمانند سراغ ژن‌های آنها رفته‌اند. آنها برای این منظور توالی ژنتیکی گوزن‌های شمالی را با ۴۳ نشخوارکننده دیگر در دنیا مقایسه کرده‌اند.
مطالعه حاضر یکی از منحصربه‌فردترین و در عین حال کلان‌مقیاس‌ترین مطالعات انجام شده در حوزه توالی ژنتیکی نشخوارکنندگان است که نشان می‌دهد تفاوت‌های ژنتیکی تا چه اندازه بر خصوصیات و ویژگی‌های متفاوت رفتاری نشخوارکنندگان تاثیرگذار بوده است. در این مطالعه حیوانات مختلفی مانند گاو، بز و شتر مورد بررسی قرار گرفته‌اند و نتایج حاصل حاکی از آن است که گوزن‌های شمالی نسبت به سایر پستانداران نشخوارکننده توانایی بسیار بیشتری در جذب ویتامین D دارند.
البته این اتفاق همه شگفتی حاصل از این مطالعه نیست بلکه دانشمندان می‌گویند از آنجا که گوزن‌های شمالی به مقدار زیادی ویتامین D نیاز دارند و این ویتامین خاص فقط زمانی تولید می‌شود که موجودات زنده در معرض نور خورشید قرار داشته باشند، در نتیجه ساختار فیزیولوژیک بدن کاریبوها هم باید به نوعی از این سازگاری تاثیر پذیرفته باشد.
گوزن‌ها به ویتامین D برای ساختن شاخ‌هایشان نیاز دارند. همچنین گوزن‌های ماده شمالی هم شاخ دارند و این شاخ‌ها هر ساله از سر می‌روید. براساس مطالعات گوزن‌های شمالی برای غلبه بر روزهای زمستانی که نور خورشید در آنها خیلی کمتر از شرایط معمول است، دستخوش یک جهش ژنتیکی در دو ژن از ۲۸ ژنی شده‌اند که برای سنتز و یا تولید ویتامین D بدنشان کارآیی دارند.
جالب است بدانید این جهش ژنتیکی باعث شده گوزن‌های مذکور بیش‌ از ۲۰ برابر همنوعان خود در جذب ویتامین D موفق عمل کنند. این تحقیقات از سوی دیگر توانسته اختلاف نظر‌هایی را که پیشتر در زمینه گونه‌های مختلف نشخوارکنندگان وجود داشت تا حد زیادی برطرف کند.