کمربندتان را محکم نبندید !

در صورت استفاده طولانی‌مدت از کمربند تنگ در طول روز و بلند شدن و نشستن مکرر با آن، عملکرد عضلات شکمی تحت تأثیر قرار گرفته و مکانیسم عمل عضلات این ناحیه تغییر می‌کند. کمربند سفت با باریک کردن محیط کمر، فشار داخل شکمی را زیاد می‌کند. این موضوع سبب کاهش فضا در حفره شکم و خشکی و کم‌تحرکی در فقرات کمری می‌شود. از این رو در برخاستن و نشستن، خم شدن بیش از حد ستون فقرات به جلو اتفاق می‌افتد و برای جبران این محدودیت حرکتی، لگن به سمت عقب می‌چرخد.
این عدم توازن عملکرد عضلانی در لگن فشار بیش از حدی را به زانوها در جهت صاف شدن، وارد می‌کند و می‌تواند درد ناحیه پشت زانوها را به دنبال داشته باشد. همچنین خم شدن ستون فقرات کمری به جلو، فعالیت بیش از حد عضلات پشتی ستون فقرات را به دنبال خواهد داشت که پس از مدتی گرفتگی و درد این عضلات بروز می‌یابد. افزایش فشار روی دیسک‌ها و کشش بیش از حد و طولانی رباط‌ها، مفاصل پشتی، کپسول این مفاصل و بافت‌های مختلف ناحیه پشت ستون فقرات از دیگر عوارض استفاده از کمربند تنگ است. به این ترتیب قوس کمر کاهش می‌یابد و سبب بیرون‌زدگی دیسک‌های بین مهره‌ای می‌شود. در این وضعیت عملکرد عضلات ثبات‌دهنده ستون فقرات مختل می‌شود و کمر فرد در طول روز و فعالیت‌های روزمره آسیب‌پذیر می‌شود.
علاوه‌بر تغییرات فوق، کمربند تنگ بر روی یک عصب حسی در ناحیه لبه جلوی لگن فشار وارد می‌کند و درد، بی‌حسی و سوزن‌سوزن شدن ناحیه جلوی ران را در پی خواهد داشت که مرالژیا پارستتیکا نام دارد. این بیماران هنگام مراجعه به کلینیک‌های فیزیوتراپی در همان ابتدا به تعویض شلوار و کمربند تنگ توصیه می‌شوند. سپس فیزیوتراپیست با انجام روش‌‌های مختلف کشش عضلات ناحیه شکم و جلوی ران که اصطلاحا تمرینات مک‌کنزی نامیده می‌شود، قوس کمر را احیا کرده و سعی در آزاد کردن عصب حسی جلوی لگن خواهد داشت. این تمرینات برای تکرار در منزل به بیمار آموزش داده می‌شوند. فیزیوتراپیست با استفاده از روش‌های دستی می‌تواند عضلات درگیر و سفت شده را آزاد کند. در صورتی که درد و التهاب زیاد باشد از مدالیتی‌های ضد درد و التهاب مانند امواج فراصوت، لیزر پرتوان و جریان‌های تداخلی در جلسات فیزیوتراپی بهره می‌بریم. از آنجا که یکی از دلایل مهم کمردرد این افراد به هم خوردن توازن عملکرد عضلات شکم و لگن است، علاوه بر تمرینات ذکر شده تمرینات عضلات مرکزی و تعادلی که معمولا با استفاده از توپ‌های بزرگ ژیمناستیک انجام می‌شوند، به بیمار آموزش داده می‌شود. تقویت عضلات باسن و پشت ران هم همزمان با کشش عضلات شکم و جلوی ران به بازگشت سریع‌تر فرد به شرایط طبیعی کمک می‌کند. 45 دقیقه پیاده‌روی و شنا، سه جلسه در هفته از درمان‌های مهم این اختلال به شمار می‌رود.

دکتر پرهام پارسانژاد

فیزیوتراپیست