تفنگت را زمین بگذار!

فرم خوب، محتوا ضعیف
افشین علیار، منتقد سینما یا تاکید بر این‌که «قانون مورفی» ژانر مشخصی را دنبال نمی‌کند، به جام‌جم می‌گوید: فیلم قانون مورفی قرار بوده یک اثر کمدی یا فانتزی باشد، اما نه کمدی است و نه فانتزی! رامبد جوان در ساخت این فیلم بیش از حد وارد دنیای ذهنی اش شده تا جایی که قانون مورفی خارج از ژانر جلو رفته است یا بهتر بگوییم این اثر تعلیق ژانری دارد، انگار قرار بوده قانون مورفی با ژانر کمدی اکشن، پلیسی یا فانتزی شکل بگیرد اما واضح است که تلاش فیلمساز با ناکامی روبه‌رو شده است و فیلم ژانر مشخصی را دنبال نمی‌کند.
او ادامه می‌دهد: جوان تلاش کرده قانون مورفی را برخلاف فیلم‌های کمدی این برهه بسازد، اما باز هم در بعضی سکانس‌ها ابتذال به وضوح دیده می‌شود. این فیلم قرار بوده در اجرا شکل بگیرد و برای همین ضعف کلی قانون مورفی به فیلمنامه برمی‌گردد. فیلمنامه اسکلت لازم را برای پرداخت ندارد و قصه به شدت متکی به دو شخصیت اصلی‌اش است. در قانون مورفی شخصیت‌ها و سوژه‌ها تلف شده‌اند، تعقیب و گریز اول فیلم فقط برای معرفی فرخ تدارک دیده شده اگرچه از نظر فرمیک خوب درآمده اما فرخ به درستی معرفی نمی‌شود و آن سکانس الکن مانده. اگر مشکلات زندگی فرخ مثل مشکلات مالی برادرش یا جهیزیه خواهرش یا طلاق و مهریه دادن به همسر سابقش از فیلم حذف شود هم هیچ اتفاقی برای کلیت فیلم رخ نمی‌دهد، اما آن‌قدر فیلمنامه و مضمون کم جان است که جوان مجبور شده برای معرفی فرخ سراغ خرده پیرنگ‌ها برود. قرار گرفتن فرخ و بهمن در موقعیت‌های متعدد هم کمکی به کمدی یا فانتزی بودن فیلم نمی‌کند، چرا که شخصیت بهمن به‌شدت کاریکاتوری شده است. یک مرد عصبی پرخاشگر که فقط فرخ را تحقیر می‌کند، اما رفتار و واکنش‌های بهمن هم نمی‌تواند مخاطب را بخنداند، در قانون مورفی کمدی وجود ندارد و یک طنز تیپیکال و دیالوگ محور است که آن هم صرفا به همت خود بازیگر درآمده. رامبد جوان فقط سعی داشته صحنه‌های شیک و البته فانتزی خلق کند، اما به منطق داستان فکری نکرده، به‌عنوان مثال در یک سکانس فرخ کیک مخدر را می‌خورد چرا؟ این اتفاق مرسوم و منسوخ شده‌ای است که یکی از همبازی‌ها مثلا مواد مخدر استعمال کند و وارد دنیای توهم شود که اساسا در این فیلم جواب نداده و به موقعیت‌های مبتذل و لوس تبدیل شده، چون فیلمساز هر زمانی که خواسته فرخ را در حالت توهمی قرار داده و آن هم به شکل فانتزی خیلی بد !!! در سکانس پایانی (تیراندازی) هم چیزی نداریم جز جیغ کشیدن دختر که به شدت لوس است، رامبد جوان باز هم در این سکانس سوژه کم می‌آورد و تصمیم می‌گیرد از توهم فرخ استفاده کند و آواز و رقص به فیلم اضافه کند که به‌شدت مبتذل به نظر می‌رسد.
علیار خاطرنشان می‌سازد: قانون مورفی از نظر فرم از تمام فیلم‌های جوان عقب تر است، نگار(فیلم قبلی جوان) از لحاظ فرم توانسته بود فیلم مهمی باشد، اما در اینجا فرم در سطح مانده است که به نظر می‌رسد به دلیل محتوای نارس آن باشد، این فیلم صرفا می‌تواند یک اثر سرگرم‌کننده برای مخاطب باشد، اما قطعا برای رامبد جوان گام رو به جلویی محسوب نمی‌شود. معتقدم جوان در ساخت فیلم‌هایی مثل نگار بسیار مستعدتر است.

کمی بهتر از جفنگ‌های موجود
مصطفی جلالی فخر، منتقد سینما قانون مورفی را ادامه‌ای بر ژانر جفنگیسم می‌داند. او به جام‌جم می‌گوید: قانون مورفی رامبد جوان در ادامه ژانر جفنگیسم و طاعون بی‌آبرویی است که سینمای ایران را فرا گرفته. یکی از همان فیلم‌های بی‌سر و ته که به سرعت سرهم بندی می‌شود تا از قافله سودجویی از این آب گل آلود عقب نماند. نه داستان مهم است و نه شخصیت و نه مضمون. گیرم که در کارگردانی از منظر تکنیکی، کمی بهتر از سایر جفنگ‌های موجود باشد. در اینجا قرار است به بهانه بدبیاری بر مبنای قانون جعلی مورفی، شاهد کنتراست‌هایی باشیم که قرار بوده بامزه باشد و اصلا نیست و دست به دامان شوخی‌های رکیک هم می‌شود.
او یادآوری می‌کند: همچنین وقتی فیلمنامه هیچ چفت و بستی ندارد، مصرف کیک توهم زا هم به ماجرا اضافه می‌شود تا بشود به بهانه اش صحنه‌های رقص بی ربط با ریش و موی نارنجی اجرا کرد؛ درست شبیه اکشن اول فیلم با ماشین فانتزی یک دلقک کچل. «قانون مورفی» یکی از بارزترین‌ فیلم‌هایی است که به نحوی آینه همین دوران آشفته و هجو و هزل است.

قانون مورفی چیست؟
قـوانین مورفی اکنون افزون بر هـزاران قانون است کـه توسط افراد گوناگون در سراسر جهان گرد آمده و مـجـموعـه‌ای از قـوانـیـن حـاکـم بر زنـدگی است کـه اکثر آنها از بدبینی نشاًت گرفته و جنبه شوخی دارند که البته بسـیاری از آنها نیز عینیت و واقعیت دارند. اکنون به چهار مورد از این قوانین توجه کنید:
1ـ اگـر قـرار بـاشه کاری خراب بشه و درست پیش نره، حتما خراب می‌شـه آن هـم در نامناسب‌ترین زمان!
2ـ‌ همه چیز در حال بدتر شدن است!
3- لبخند بزنید فردا همه چیز بدتر و وخیم تر خواهد شد.
4ـ‌ احتمال آن‌که یک شیء آسیب ببیند نسبت مستقیم دارد با ارزش آن!

تماشاگران چه می‌گویند؟
آنچه می‌خوانید گزیده‌ای از نظرات مردم درباره «قانون مورفی» است:
نیما: یک فاجعه به تمام معنا بود. این فیلم برای کسی خنده داره که به عمرش هیچ فیلم طنز دیگه‌ای ندیده باشه. فیلمنامه به قدری مسخره و مصنوعی بود که نگو.
مینا:‌ حیف از وقت و چشم و گوش آدم برای چنین فیلمی. هیچی نداشت.
رضا: صد رحمت به اون
فیلم فارسی‌های قدیم.
رها: کمدی بسیار متفاوت و درجه یکی بود. بعد از دیدن فیلم «نگار» انتظارم یه فیلم خوب فانتزی بود که خوشبختانه رامبد جوان نا امیدمون نکرد.

ساناز قنبری

سینما