عبدالمجید شیخی استاد اقتصاد دانشگاه تهران در گفتوگو با خبرنگار جامجم آنلاین در واکنش به ادعای وزیر امور خارجه مبنی بر وجود پولشویی گسترده در کشور بابیان اینکه باید برای آقای ظریف یک کلاس آموزشی میگذاشتند تا درس وزارت امور خارجه را یاد بگیرد اظهار کرد: این رفتار آقای ظریف آدم را یاد داستان خالو کریم میاندازد که از شهرشان به میهمانی کریمخان زند در شیراز رفته بود، موقع بازگشت کریمخان به او سمت شیخالاسلامی شهرشان را داد، بعد که حکم را دادند معلوم شد حتی سواد هم ندارد، کریمخان دوباره حکم داد برود اول سواد یاد بگیرد، این مثال فعلی افراد سیاسیکاری است که برسر کار هستند.
شیخی با تأکید بر اینکه آقای ظریف بعد از مصیبت برجام اکنون میخواهد با فشار سیاسی امضای سند خیانت بار دیگری به نام FATF را از مجلس بگیرد خاطرنشان کرد: حرفهایی که ظریف زده است نشاندهنده بیسوادی است که نه اقتصاد بلد است و نه جامعهشناسی و روانشناسی اجتماعی، بلکه تنها نشاندهنده فردی است که در آمریکا درسخوانده است.
وی در ادامه یادآورد شد: من به یاد دارم در دهه هفتاد با آقای ظریف در جلسهای بودیم و او سینهچاک میکرد که کشور بدون هیچ مطالعهای برود عضو WTO شود، ببینید WTO که اکنون مسخره و مضحکه مؤسسین آن ازجمله آمریکا شده است چه ثمری برای کشورهای عضو داشته است.
این استاد اقتصاد افزود: اکنون کشورهای غربی مؤسس WTO قلدرمابانه دامپینگ میکنند، موانع تجاری و تعرفههای سنگین برای کشورها ایجاد میکنند و در مقابل برخلاف آن چیزی که خودشان ایجاد کردهاند هم عمل میکنند؛ غربیها تابهحال به هیچ تعهدی وفادار نماندهاند و آموزههای دینی ما هم میگوید کار دشمن خلف وعده کردن است.
وی با اشاره به اینکه جرائم اقتصادی در تمام دنیا وجود دارد خاطرنشان کرد: در کشورهایی که فاصله طبقاتی بشدت بالاست طبقه ثروتمند عمده اموال خود را از طریق پولشویی به دست فعالیتهای غیررسمی، غیرمجاز و امثال آنها به دست میآورند و مصداق آنهم همان بیان امیرالمومنین است که فرمودند هر جا فقیری را مییابید بدانید یک غنی حق آن را خورده است.
شیخی با تأکید بر اینکه پولشویی یک مسئله فراگیر جهانی است خاطرنشان کرد: در کشور ما فعلاً دولت اصلاً با عدالت میانهای ندارد و همین مسئله موجب شده فعالیتها خلاف در بازار غیررسمی ما وجود داشته باشد بااینوجود مسئله این است که چرا باید این مسئله را به شکلی جلوه داد که انگار کشورهای دیگر هیچکدام پولشویی ندارد، اصلاً اگر پولشویی وجود نداشت این تعداد دستگیری مفسد اقتصادی در جهان نداشتیم.
وی با تأکید بر اینکه اگر کشوری ادعا کند ما پولشویی نداریم دروغ میگوید خاطرنشان کرد: بااینحال این موضوع در سطح بازارهای غیررسمی و رسمی است اما دشمنانی که ضد ما هستند و هر خیری که بیان شود را تبدیل به شر میکنند وقتیکه وزیر ناشی یا مغرض این حرف را بزند مشخص است چگونه از آن استفاده خواهند کرد.
این استاد اقتصاد در خصوص پولشوئی در بانکها تأکید کرد: بانکها ممکن است تخلف کنند و بهجای اجرای بانکداری اسلامی همچنان مقید به بانکداری ربوی باشند ولی پولشویی نمیکنند.
وی ادامه داد: بااینحال معنای یک حرف رسمی از موضع مقام رسمی کشور این بود که نهادهای رسمی کشور پولشویی میکنند درحالیکه این مسئله در نهادهای رسمی عملاً صفر است و نهادهای رسمی که نقش مصوبی در بازار دارند اصلاً چنین کاری انجام نمیدهند و اگر پولشوئی هم در کشور باشد توسط قاچاقچیان کالا و مواد مخدر انجام میشود که همه روسای آنها موردحمایت آمریکا، اسرائیل، عربستان سعودی، امارات و اروپا هستند.
شیخی در ادامه با اشاره به اینکه بانک جهانی همواره در مورد کشور ما گزارشهایش سیاه، سفید و خاکستری داشته است خاطرنشان کرد: بانک جهانی در گزارش تقریباً سفید اخیر خود بر اساس اطلاعات و آمارهای رسمی به این حقیقت اشارهکرده است که ما خیلی شفاف عمل میکنیم و این نشان میدهد حرف آقای ظریف در مورد نبود شفافیت در کشور چه مقدار اشتباه است.
وی در ادامه با اشاره به اینکه بعد از سخنان آقای ظریف یک استاد دانشگاه شهید بهشتی در گفتگو با روزنامهای گفته بود نهادهای انقلابی ازجمله جاهایی هستند که باید شفاف باشند اظهار کرد: من در پاسخ به این فرد گفتم این نهادهایی که در طول 40 سال گذشته در حال خدمت به مردم بودهاند و مالیات خود را میدهند اصلاً کدامیک از کارهایشان شفاف نیست که حالا بیاید شفاف شوند.
این استاد اقتصاد افزود: این افراد چون در یک اتاق دربسته نشستهاند و تا زانو در گل فرونرفتهاند، ندیدهاند که چطور این پولها خرج محرومین میشود؛ ما بیش از 15 نهاد برای رسیدگی داریم و این افتخار جمهوری اسلامی در این 40 سال است.
وی خاطرنشان کرد: کشوری بااینهمه فعالیتهای عدالت محورانه و با تلاشهای 40 سالهای که پایه آن مشارکت مردمی بوده است کدام پولشویی یا عدم شفافیت در نهادهای انقلابی آن اتفاق افتاده است؟ تمرد متعلق به افرادی است که هیچگاه با انقلاب همسو نبودهاند.
شیخی با اشاره به اینکه عدهای از دوستان آقای ظریف حرفهای او را توجیه میکنند و میگویند منظور وزیر مثلاً پولشویی قاچاقچیان سوختی است که روزانه چندین میلیون بشکه از کشور قاچاق میکنند گفت: بالاخره سردمداران قاچاقچیان، ضدانقلاب هستند و البته خیلیها هم گول میخورند همانطور که داعش هم خیلیها را گول زد؛ همین دونفری که الان اعدام شدند حتی بویی از انسانیت نبرده بودند چه برسد به اینکه انقلابی باشند.
وی با تأکید بر اینکه پولشویی وجود دارد و گاهی همین پولشوها تبدیل به ستون ششم دشمن میشوند اظهار کرد: باوجوداین آقای ظریف باید برود مفاد کنوانسیونهای FATF را بخواند تا بفهمد که این گروه ویژه مالی کشور را مجبور میکند خلاف مصالح خودش زیر سلطه غربیها برود و برخی از کنوانسیونها آن مانع بسیار مستحکمی برای دور زدن تحریمهاست، حتی غربیها اگر روزی ژست بگیرند که تحریمها را برداشتهاند میدانند با FATF موانع جدی برای کشور ایجاد کردهاند.
این استاد اقتصاد ادامه داد: ببینید غربیها چند سال است ما را در لیست سیاه FATF بردهاند، بعد مسئول آنها با جسارت و بیادبی میگوید که با پذیرش FATF هم هیچ تضمینی وجود ندارد که ایران از لیست سیاه خارج شود، یعنی آمریکا و عربستان در FATF دارند برای ما نقشه میکشد و آقای ظریف هم میگوید ما زیر چتر آنها برویم.
وی افزود: همه اینها در حالی است که ما قانون پولشویی خوبی داشتیم ولی الان دارند از آن عقبنشینی میکنند و میخواهند خودشان را زیر سلطه ببرند و اگر بند به بند لایحه را بررسی کنیم مشخص میشود واقعیت ماجرا چیست.
شیخی در ادامه با اشاره به اینکه لایحه CFT با 7 شرط در مجلس تصویبشده بود و بعد برای تعیین تکلیف به شورای نگهبان رفته بود اظهار کرد: پس با این شروط مصوبه مجلس بهنوعی به معنای مخالفت اکثریت مجلس با CFT است، حالا این حرف ظریف که به شکلی نشان داد مخالفان CFT کسانی هستند که مثلاً بهنوعی دستشان در پولشویی است را باید بهنوعی توهین به نمایندگان مجلس هم تلقی کرد.
وی خاطرنشان کرد: این حرف آقای ظریف به نحوی به دشمن القا میکند که سوءاستفاده خود از این جمله را انجام دهد و انگار مجلسیها، دولتیها و کارشناسانی که مخالف تصویب CFT هستند در پولشویی دست دارند.
این استاد اقتصاد بابیان اینکه از طرف دیگر آقای ظریف با FATF نمیتواند پولشویی را از بین ببرد اظهار کرد: مبارزه بین کسانی که میخواهند نان حلال به دست بیاورند با آنهایی که نان حرام میخورند تا ابد وجود خواهد داشت اما آقای ظریف باید بگوید با مواد این کنوانسیونی که میخواهد ایران را در یک مخمصه قرار دهد کدام مشکل را حل کند مثلاً آیا با FATF مشکل قاچاق را حل میکند؟
وی ادامه داد: قاچاق نشاندهنده بیعرضگی دولت برای جلوگیری از آن است و پیوستن به FATF هم چارهساز پولشویی نخواهد بود.
شیخی در ادامه با اشاره به اینکه FATF شرایط سختی را برکشور تحمیل میکند خاطرنشان کرد: مثلاً FATF میگوید FIU (Financial Intelligence Unit) (گروه اطلاعات مالی) بایستی بهصورت مستقل در وزارت اقتصاد تشکیل شود و این FIU که یکنهاد اداری مجزا است که بعداً بر وزارت اقتصاد هم حکومت خواهد کرد و بر تاروپود کشور هم باید حکومت کند تا ما پاسخگوی FATF باشیم؛ وقتی نهادهای حاکمیتی هم باید اطلاعات خود را در اختیار این گروه بگذارند دیگر چه استقلالی برای کشور باقی میماند؟
وی با اشاره به اینکه یکی دیگر از فرامین FATF این است که اطلاعات باید همیشه برخط باشد این سؤال را مطرح کرد: کدام کشور اطلاعات امنیتی خود را برخط میکند؟
این استاد اقتصاد افزود: موضوع منشاء جرمی که FATF مطرح میکند هم مصداق همان گنه کرد در بلخ آهنگری به شوشتر زدند گردن مسگری است، یعنی اگر کسی غیر ایرانی درجایی جرمی انجام دهد و بعداً با مبادله غیرمستقیمی با ایران ارتباط پیدا کند، میآیند یقیه ایران را میگیرند، یعنی بهجای اینکه یقه فرد را در کشور محل جرم بگیرند میآیند به ما گیر میدهند.
وی با تأکید بر اینکه اشکالات اساسی در FATF وجود دارد که اصلاً به آن را پیوستن عاقلانه نشان نمیدهد ادامه داد: از طرف دیگر 22 بند ایرادی که شورای نگهبان به CFT گرفته است عمدتاً بر اساس همین مسائل است و اشتباه مجلس هم این بود است که 7 شرط برای FATF تعیین کرده این در حالی است که آنها اصلاً شرط نمیپذیرند و میگویند آش خاله است بخواهی یا نخواهی پای شماست.
شیخی با اشاره به اینکه البته برخی از مفاد FATF هم خوب است گفت: ازجمله آنها این است که به کشورها میگوید سعی کنید شفافیت داشته باشید یا با پولشویی مبارزه کنید، خب ما خودمان عامل این مسائل هستیم و قانون مبارزه با پولشوئی هم داشتیم که نتیجه آن را در پیگیری پرونده مفسدان اقتصادی شاهد بودیم.
وی تأکید کرد: راهحل سالمسازی اقتصاد مبارزه با تخلفات اقتصادی است ولی زیر بار سلطه 35 کشور ضد نظام جمهوری اسلامی ایران رفتن و دادن حربه به دست آنها، اقتصاد کشور را سالم نمیکند و اصلاً با مصالح کشور هم سازگار نیست.
این استاد اقتصاد با اشاره به اینکه دولتیها میتوانستند بهجای عضویت دائم اول بروند عضو ناظر FATF شوند و درخواست دهند ما را در شورای 35 کشوری جای دهید اظهار کرد: آنها بهجای اینکه به دنبال خط دادن به FATF باشند لایحه ذلیلانهای را آوردهاند و تا زانو جلوی FATF خمشدهاند.
وی در پایان اظهار داشت: اکنون چون دولتیها چارهای برای انجام اوامر غربیها در FATF ندارند و از راه قانونی نه مجلس لایحه آنها را کامل پذیرفته و نه شورای نگهبان و مجمع تشخیص مصلحت نظام، میخواهند با شانتاژ تبلیغاتی نظام را دور بزنند و جوسازی مغرضانهای انجام میدهند که نمونه آن را در مصاحبه آقای ظریف دیدیم.
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگو با امین شفیعی، دبیر جشنواره «امضای کری تضمین است» بررسی شد