فرمت آستانه، تنها ابتکار مؤثر در برقراری صلح در سوریه بوده است

به گزارش جام جم آنلاین از مهر، رؤسای جمهوری اسلامی ایران، روسیه و ترکیه در بیانیه ای مشترک، با اشاره به اینکه فرمت آستانه، تنها ابتکار بین‌المللیِ مؤثری بوده است که به کاهش خشونت در سراسر سوریه کمک کرده و در برقراری صلح و ثبات در سوریه نقش داشته است، بر عزم خود مبنی بر ادامۀ همکاری فعال دربارۀ سوریه تاکید کردند.

این بیانیه مشترک روز چهارشنبه و در پایان اجلاس آنکارا، به امضای حجت الاسلام حسن روحانی، ولادیمیر پوتین و رجب طیب اردوغان رسیده است.

متن بیانیه مشترک رؤسای جمهوری ایران، روسیه و ترکیه به این شرح است:

رئیس جمهوری اسلامی ایران، آقای حسن روحانی، رئیس جمهوری فدراسیون روسیه، آقای ولادیمیر پوتین، و رئیس جمهوری ترکیه، آقای رجب طیب اردوغان، برای برگزاری نشست سه‌جانبه‌ای در تاریخ ۴ آوریل ۲۰۱۸ در آنکارا گرد هم آمدند.

رؤسای جمهور، به تحولات مربوط به سوریه از زمان برگزاری آخرین نشست خود در تاریخ ۲۲ نوامبر ۲۰۱۷ در سوچی توجه ویژه مبذول داشتند؛ رضایت خود از نتایج نخستین سالِ نشست‌های آستانه که از ژانویۀ ۲۰۱۷ برگزار شد را ابراز داشته، تأکید کردند که فرمت آستانه تنها ابتکار بین‌المللیِ مؤثری بوده است که به کاهش خشونت در سراسر سوریه کمک کرده و در برقراری صلح و ثبات در سوریه نقش داشته و به منظور یافتنِ راه‌حل سیاسیِ پایدار برای مناقشۀ سوریه به فرایند ژنو شتاب داده است؛ بر عزم خود مبنی بر ادامۀ همکاری فعال خود دربارۀ سوریه به منظور دستیابی به آتش‌بس پایدار میان طرف‌های درگیر و پیشبرد فرایند سیاسی طبق آنچه در قطعنامه ۲۲۵۴ شورای امنیت سازمان ملل ترسیم شده است تأکید کردند؛ بر پایبندی مستمر و قویِ خود به حاکمیت، استقلال، وحدت، تمامیت ارضی و ماهیت غیرقومیِ سوریه تأکید ورزیدند.

آنها تأکید کردند که هیچ اقدامی، صرف نظر از اینکه چه کسی آن را انجام دهد، نباید ناقض این اصولی باشد که به تأیید قطعنامه‌های مربوط سازمان ملل و نیز خواست نمایندگان همۀ بخش‌های جامعۀ سوری رسیده است.

آنها همۀ تلاش‌ها برای ایجاد واقعیت‌های جدید در عرصۀ میدانی به بهانۀ مبارزه با تروریسم را رد کرده، عزم خود را مبنی بر ایستادگی در برابر مقاصد جدایی‌طلبانه که به دنبال تضعیف حاکمیت و تمامیت ارضی سوریه و امنیت ملیِ کشورهای همسایه است ابراز داشتند؛ این باور خود را ابراز داشتند که «کنگرۀ گفتگوی ملی سوریه»، که در تاریخ ۳۰ ژانویۀ ۲۰۱۸ در سوچی برگزار شد، نقطۀ عطف مهمی در فراهم کردن زمینه برای فرایند سیاسی به شمار می‌آید؛ به پایبندی خود به پیگیری نتایج این کنگره، که منعکس‌کنندۀ ارادۀ نمایندگان همۀ بخش‌های جامعۀ سوری است، به‌ویژه توافق بر سر تشکیل یک کمیتۀ قانون اساسیِ مورد حمایت دبیرکل سازمان ملل و جامعۀ بین‌المللی، تصریح کردند.

آنها پشتیبانی خود از تسهیل آغاز کارِ هر چه سریع‌ترِ این کمیته در ژنو با کمک فرستادۀ ویژۀ دبیرکل سازمان ملل در امور سوریه و با هماهنگی سه کشور ضامن را تکرار کردند؛

از نمایندگان دولت جمهوری عربی سوریه و معارضۀ متعهد به حاکمیت، استقلال، وحدت، تمامیت ارضی و ماهیت غیرقومیِ سوریه و از جامعۀ بین‌المللی خواستند از نتایج کنگرۀ گفتگوی ملی سوریه حمایت کنند؛ بر این باور خود تصریح کردند که مناقشۀ سوریه هیچ راه‌حل نظامی‌ای نداشته، تنها از راه یک فرایند سیاسی همراه با مذاکره می‌توان به آن پایان داد؛ بر ضرورت کمک به سوری‌ها برای بازگرداندن وحدت کشورشان و دستیابی به راه‌حلی سیاسی برای مناقشۀ کنونی از طریق فرایندی فراگیر، آزاد، عادلانه و شفاف با مدیریت و راهبریِ سوری‌ و مبتنی بر ارادۀ آزاد مردم سوریه که منجر به قانون اساسیِ برخوردار از پشتیبانی مردم سوریه و انتخابات آزاد و عادلانه با مشارکت همۀ سوری‌های واجد شرایط و تحت نظارت درستِ سازمان ملل باشد تأکید ورزیدند؛ بر عزم خود مبنی بر ادامۀ همکاری برای نابودی نهایی داعش، جبهةالنصره و همۀ دیگر افراد، گروه‌ها، تشکل‌ها و موجودیت‌های وابسته به القاعده یا داعش در سوریه که از سوی شورای امنیت سازمان ملل شناسایی شده‌اند تصریح کردند و بر موفقیت تلاش‌های جمعیِ خود در راستای مبارزه با تروریسم بین‌الملل تأکید ورزیدند؛ تأکید کردند که در مبارزه با تروریسم، تمایز میان گروه‌های تروریستی مذکور و گروه‌های معارض مسلحی که به رژیم آتش‌بس پیوسته بوده‌اند یا خواهند پیوست از لحاظ جلوگیری از تلفات غیرنظامی حائز بیشترین اهمیت است.

از قطعنامۀ ۲۴۰۱ شورای امنیت سازمان ملل در واکنش به وضعیت وخیم انسانی در سرتاسر سوریه، از جمله در غوطۀ شرقی، یرموک، فوعه و کفریا، استان ادلب، شمال استان حماه، رکبان و رقه استقبال کردند؛ از طرف‌های درگیر قویاً خواستند به مفاد قطعنامۀ مذکور پایبند باشند، از جمله اینکه از نقض آتش‌بس اجتناب ورزند؛ بر عزم مشترک خود مبنی بر تسریع تلاش‌های خود به منظور تضمین آرامش در عرصۀ میدانی و محافظت از غیرنظامیان در مناطق کاهش تنش و تسهیل دسترسیِ سریع، ایمن و نامحدود به این نواحی تأکید کردند؛ همچنین تأکید ورزیدند که طبق مفاد توافقنامۀ مورخ ۴ می ۲۰۱۷ ایجاد مناطق کاهش تنش موقتی است؛ از جامعۀ بین‌المللی، به‌ویژه سازمان ملل و سازمان‌های بشردوستانۀ آن، خواستند از طریق ارسال کمک‌های بشردوستانۀ بیشتر، تسهیل مین‌زدایی بشردوستانه، احیای امکانات زیرساختیِ بنیادی، از جمله امکانات اقتصادی و اجتماعی، و حفظ میراث تاریخی، کمک‌های خود به سوریه را افزایش دهد.

از برگزاری نخستین نشست کارگروه آزادی بازداشت‌شدگان/ربوده‌شدگان و تحویل اجساد و شناسایی مفقودان در تاریخ ۱۵ مارس ۲۰۱۸ در آستانه با مشارکت سه کشور ضامن و سازمان ملل و کمیتۀ بین‌المللی صلیب سرخ استقبال کردند، و بر اهمیت عملکرد مؤثرِ این کارگروه که به ایجاد اعتماد میان طرف‌های درگیر کمک خواهد کرد تأکید کردند؛ تصمیم گرفتند نشست بعدی خود را در جمهوری اسلامی ایران و به دعوت رئیس جمهوری اسلامی ایران، جناب آقای حسن روحانی، برگزار کنند.

رؤسای جمهوری اسلامی ایران و فدراسیون روسیه مراتب سپاسگزاری صمیمانۀ خود از آقای رجب طیب اردوغان، رئیس جمهوری ترکیه، را بابت میزبانیِ این نشست سه‌جانبه در آنکارا ابراز داشتند.