خطای بن سلمان در امید بستن به اسرائیل

همچنین اقداماتی از جمله دستگیری شاهزاده‌ها و مقامات عربستانی موجب شده در عمل زمینه‌ای فراهم شود تا هیچ رقیب شناحته شده‌ای در صحنه سیاسی ظاهر نشود و هیچ گونه انتقادی از عملکرد سیاسی، اقتصادی و فرهنگی بن سلمان پدید نیاید، از طرف دیگر با بحث آزادی رانندگی زنان تلاش بر این است که پیامی هم به بافت سنتی وهابی و مذهبی عربستان داده شود تا آنها هم اعتراضی نداشته باشند در غیر این صورت سرنوشت آنها هم اعدام خواهد بود.

تغییرات در عربستان نیازمند نظریه پردازی همچنین وجود بافت منسجم و زیر ساخت‌های مناسب است، این در حالی است که عربستان در حال حاضر فاقد چنین زیر ساخت‌هایی است و به این ترتیب با تضاد نظریه‌ها آشفتگی بیشتری به دنبال خواهد داشت.

این مجموعه اقدامات برای تثبیت موقعیت بن سلمان است و در بازداشت‌های اخیر اخذ ثروت‌های شاهزاده‌ها و بازرگانان در جهت استفاده برای کسری بودجه کشور و احتمالا استفاده برای تامین منافع شخصی و خصوصی شاهزاده و برادرانش خواهد بود.

از طرف دیگر می‌توان تحولات اخیر در عربستان را نتیجه شکست‌های عربستان در منطقه و صرف هزینه‌های گزافی عنوان کرد که در نتیجه حمله عربستان به یمن به وجود آمده و موجب کسری بودجه مداوم و تولید ناخالص داخلی این کشور شده و می‌تواند زمینه فروپاشی اقتصادی عربستان تلقی شود، لذا این وضعیت اقتصادی نتیجه عملکرد عربستان در یمن و سوریه است.

در کنار هزینه‌های گزافی که عربستان به گروه‌های تروریستی و مزدورانش در یمن پرداخته همچنین خرید تسلیحات و مهمات گزاف در تجاوز به یمن اکنون لبنان هم اضافه شده و گویا با وجود آرامش در دوسال اخیر عربستان تصمیم به ایجاد ناآرامی در لبنان و افزودن آشفتگی اقتصادی، سیاسی، فرهنگی و... دارد.

در استعفای سعد حریری و آن هم به این شکل عوامل مهمی تأثیرگذار بوده‌اند و همچنین باید به این موضوع اشاره کنم که در این استعفا دستان پنهان سعودی‌ها به خصوص رژیم صهیونیستی را شاهد هستیم که هرگز نخواسته‌اند لبنان در مسیر آرامش و حاکمیت قانون پیش رود.وقتی که سعد حریری در عربستان بود سازمان‌های امنیتی عربستان سعودی و رژیم صهیونیستی با همکاری یکدیگر این تهدید را متوجه او کردند. به طور کلی زمانی‌ که از حریری دعوت شد به ریاض سفر کند این مطلب به او گفته شد تا توانایی هرگونه زمینه‌‌سازی برای مذاکره با اعضای حزب 14 مارس را نداشته باشد یا با رئیس جمهور و پارلمان لبنان نتواند مشورت کند.

تضعیف حزب‌الله را می‌توان هدف سعودی‌ها از اعمال فشار بر حریری دانست. یکی دیگر از اهداف عربستان سعودی برای اجبار سعد حریری به استعفا، تضعیف جایگاه حزب‌الله بود، اما واقعیت این است که حزب‌الله سیاست و برنامه‌‌ریزی استراتژیک خاص خود را دارد و با وقوع چنین تلاطم‌های سیاسی در لبنان و تبلیغات و جنگ روانی دچار ضعف نخواهد شد، چرا که جامعه لبنان به اندازه کافی طی سال‌های مدید تجربه کسب کرده‌اند و از این مساله هم با موفقیت عبور خواهند کرد. دوم این‌که تا حدود زیادی موفقیت حزب‌الله در سرکوب، توقف روند نیروهای تکفیری و تروریستی به مراحل خوبی رسیده و تاکنون موفق عمل کرده و به همین دلیل عربستان سعودی و رژیم صهیونیستی و پشت سر آنها ایالات متحده آمریکا از امن شدن لبنان و منطقه ناراضی هستند و تمایل دارند که منطقه همچنان در حالت بی‌ثباتی به سر برد، اما حزب‌الله لبنان تاکنون با استراتژی موفق خود توانسته در مصاف با اقدامات ایذایی در منطقه موفق عمل کند.

از طرف دیگر، باید به نقش اسرائیل در عربستان نیز اشاره کرد، عربستان هم به اشتباه قدم در مسیری گذاشته است که تصور می‌کند اسرائیل می‌تواند حلال مشکلات این کشور باشد، در حالی که تصوری اشتباه است. عربستان مورد تشویق اسرائیل است و اسرائیل تصور می‌کند می‌تواند عربستانی همراه با ثروت بسیار در کنار خود داشته باشد و به این ترتیب از احقاق حقوق فلسطین طفره برود. این در حالی است که طبعا هیچ‌کدام از این دو کشور به نتیجه نمی‌رسند.

صباح زنگنه/ کارشناس مسائل منطقه