«بشار اسد» نماد مقابله با تروریسم و شکست راهبرد منطقه‌ای ریاض

نشست گروه‌های معارض سوری در ریاض بی‌نتیجه پایان یافت. دلیل این شکست، اختلاف بر سرنوشت بشار اسد، به‌عنوان رئیس‌جمهور قانونی سوریه عنوان شده است؟ دلایل عربستان بر پافشاری بر موضع غیرمنطقی کناره‌گیری اسد چگونه قابل توجیه است؟

با وجود تمام انتقاداتی که ممکن است به عملکرد دولت سوریه و بشار اسد وارد باشد، واقعیت امر این است که امروز بعد از گذشت شش سال از بحران سوریه، دولت سوریه نشان داده که از عزم راسخی برای مبارزه با تروریسم برخوردار است و توانسته با کمک متحدان خود بحران را مدیریت کند. دولتی که در ابتدای بحران، عربستان و متحدان منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای آن حرف از تعیین روز و هفته برای سرنگونی آن می‌زدند، توانست خود را تثبیت کند و در تحولات میدانی نیز دست برتر را داشته باشد. در این میان خود آقای بشار اسد، رئیس‌جمهور سوریه به نوعی به نماد مقابله با تروریسم و شکست استراتژی منطقه‌ای عربستان و هم‌پیمانانش تبدیل شده است. اکنون مشخص شده که دولت فعلی سوریه و بشار اسد بخشی از راه‌حل بحران هستند نه بخشی از مشکل. بنابراین عربستان استراتژی خود را شکست خورده می‌بیند و باقی ماندن بشار اسد بر مسند قدرت توان بازیگری گروه‌های معارض داخلی همراه با عربستان را در آینده سوریه کمتر می‌کند. به همین دلیل اصرار بر کناره‌گیری وی از قدرت دارد. اما در نهایت این مردم سوریه هستند که باید تصمیم بگیرند.

با توجه به وضعیت نامناسب سیاست خارجی عربستان در جنگ با یمن و بحران با قطر و وضعیت شکننده داخلی، ناآرامی‌ها در العوامیه و مخالفت شاهزادگان سعودی، چه وضعیتی برای آینده عربستان قابل ترسیم است؟

عربستان سعودی در یک حالت‌شکننده سیاسی ـ‌ نظامی است. جنگ یمن از یک سو و بحران قطر از سوی دیگر در بعد خارجی و نارضایتی‌های حاصل از ولیعهدی بن سلمان در میان شاهزاده‌ها و همینطور مساله العوامیه در بعد داخلی، عربستان را در وضعیت حساس قرار داده است. درخصوص آینده عربستان، اگر روند کناره‌گیری ملک سلمان و به قدرت رسیدن محمد بن سلمان طوری مدیریت شود که کمترین تنش داخلی را ایجاد کند و بن سلمان بتواند خود را تثبیت کرده و یک استراتژی خروج آبرومندانه از جنگ یمن را تعریف کند، به نظر می‌رسد که با توجه به حمایت‌های خارجی از وی، بتواند مساله قطر را با میانجیگری و العوامیه را با توجه به بایکوت رسانه‌ای با برخورد خشونت‌آمیز حکومت، به طریقی به پایان برساند. اما تداوم اختلاف داخلی بر سر جانشینی و عدم طی شدن آرام روند انتقال قدرت می‌تواند عربستان را وارد تنش سیاسی داخلی و جنگ قدرت میان خاندان‌های پرنفوذ سلطنتی کند و بر نحوه حل موضوع یمن و قطر و ناآرامی العوامیه نیز تاثیرگذار باشد که در این صورت باید منتظر لرزه‌های سیاسی در عربستان باشیم.