کارنامه غبطه‌برانگیز محمدعلی کشاورز

کشاورز به دلیل بازی در نقش‌ها و ژانرهای مختلف و همکاری با کارگردانان بزرگ و سرشناسی چون علی حاتمی، ناصر تقوایی، ابراهیم گلستان، فرخ غفاری، داریوش مهرجویی، بهرام بیضایی و عباس کیارستمی، کارنامه‌ای پربار و غبطه‌برانگیز دارد. آنچه فیلمسازان مختلف را به همکاری با کشاورز ترغیب می‌کند، توانایی و انعطاف و درک و تحلیل درست نقش و فضای اثر است. او قدرت غریبی در بازی بیرونی و جلوه گرانه و بازی طبیعی و بی‌اغراق و واقع‌گرا دارد؛ از نخستین ویژگی در آثار علی حاتمی به ویژه در «هزاردستان» به نقش شعبون استخونی و در «مادر» به نقش محمدابراهیم، به‌خوبی بهره برده شد و ویژگی دوم او مثلا در فیلمی واقع‌گرا مثل «زیردرختان زیتون» خودش را نشان داد و کارگردانی همچون کیارستمی که عموما با چهره‌های شناخته شده بازیگری کار نمی‌کرد، به قدرت انعطاف کشاورز برای ارائه یک بازی طبیعی پی‌برد و از او در فیلمش استفاده کرد.

کشاورز به دلیل همکاری با برخی بازیگران بزرگ سینمای جهان هم جزو استثناهای بازیگری ماست و نشان دیگری از توانایی‌های اوست؛ این بازیگر در فیلم‌های بین‌المللی همچون «کاروان‌ها» و «صحرای تاتارها» به ترتیب با چهره‌هایی چون آنتونی کویین و ماکس فون سیدو همبازی بود.

یادش بخیر، سال گذشته در چنین روزی به بهانه جشن تولدی صمیمانه مهمان استاد در خانه باصفایش بودیم و او مثل همیشه بر مطالعه و شناخت فرهنگ و ادبیات و هنر ایران تاکید داشت. عمرشان دراز باد و سلامت باشند.

علی رستگار

سینما