اتحاد جهان اسلام در برابر انحراف وهابی

ابن‌تیمیه باورهای انحرافی داشت که این باورها موجب شد علمای اهل سنت وی را تکفیر کنند. محمد بن عبدالوهاب در سال 1115 هجری قمری در عینیه از توابع نجد متولد شد. پدرش هم شیخ عبدالوهاب از قضات بود. اما محمد با توجه به سقوط دولت عثمانی به دنبال این فکر بود که چرا عظمت اسلامی از بین رفت. در مطالعاتش به اندیشه‌های ابن‌تیمیه برخورد کرد و اندیشه‌های بازگشت به سلفیسم را گرفت.

در این بین آشنایی با محمد بن سعود ـ جد آل‌سعود ـ عاملی شد که این دو با هم پیوند بخورند. پیوند محمد بن سعود و ابن‌تیمیه عاملی شد که این دو در پرتو قدرت حاکم محمد بن آل‌سعود به اشتراکشان ادامه بدهند. با احکام اسلامی و اندیشه محمد بن سعود به تمام شهرهای نزدیک نجد به عنوان تکفیر و خروج از اسلام حمله برد، اموال شهرها را مصادره کرد و به عنوان غنایم به اموال خود افزود و با متهم کردن همه مسلمانان آنجا به عنوان شرک و بت‌پرستی ثروتش را جمع کرد و با کمک محمد بن عبدالوهاب حکم صادر شد و آنجا را گرفت. این آغاز همکاری آل‌سعود و عبدالوهاب بود و عاملی شد که با پیوند این دو نفر آل‌سعود و دولت سعودی مبنای کار خود را بر وهابیت بگذارد. در ادامه از آنجا که رشد اندیشه وهابیت ممکن بود خطراتی را برای آل‌سعود به وجود بیاورد، با توجه به حمله شوروی سابق به افغانستان با کمک آمریکا با دو هدف استفاده و آموزش آنها و فشار به شوروی؛ آنها را در افغانستان آموزش داده و گروه طالبان را تشکیل داد و از آنجا بود که وهابیت دارای فاز نظامی شد.

صف‌آرایی مقابل مسلمانان

چنین بود که با توجه به اندیشه ابن‌تیمیه آنها برای هر کسی که مخالفشان بود، فتوای خروج از دین صادر می‌کردند و این فتوای خروج از دین می‌توانست برای آنها حکم تکفیر و اعدام به همراه داشته باشد.

جالب اینجاست که مهم‌ترین دلیل گرایش جوانان مسلمان عرب و غیرعرب، جذابیت‌های ایدئولوژیک آنها بود که این ایدئولوژی بشدت افراطی بود و استفاده از آیات و روایاتی بود که هر کسی غیر از اینها باشد، باید اعدام شود و سپس به اعدام حالت حکم شرعی می‌دادند و می‌گفتند اینها احکام اسلام است و از طرف ما نیست. می‌توان گفت آنها دنباله‌روهای خوارج و ادامه اندیشه‌های آنها می‌باشند و هر کسی غیر از اندیشه آنها فکر می‌کرد را کافر می‌دانستند. به خاطر اندیشه‌های تندشان اینها روی جوانان بسیار تاثیر گذاشتند. نکته مهم این است که اولویت مبارزه وهابیت، مبارزه با مسلمانان بود.

باورهای ضدشیعی وهابیت

دقت کنید آنها می‌گویند چون شیعه از دین خارج شده باید آنها را نابود کنیم. معتقدند مشکل اصلی ما از درون است. در حال حاضر بحث اصلی این است که از نظر اسلامی و فرق اسلامی چه تشیع و چه گروه‌های غیرتشیع اهل سنت، از نظر عقیدتی هیچ کدام نه تنها وهابیت را تائید نمی‌کنند بلکه آنها را نفی می‌کنند چون عمده‌ترین بحث وهابیت فرقه‌های ابن‌تیمیه است که در اندیشه‌هایش می‌گوید عامل انحراف اسلام این فرقه‌هاست. در زمان ابن‌تیمیه همه علمای اسلام ابن‌تیمیه را تکفیر کردند و خود ابن‌تیمیه زندانی شد و در زندان فوت کرد. در دوران فعلی ما می‌بینیم که اصل داستان وهابیت زیرنظر عربستان و قطر است. ما همه روی آل‌سعود زیاد تاکید کردیم، ولی متاسفانه حضور پنهانی شدید وهابیت در قطر بوده است چون همان طور که می‌دانیم بزرگ‌ترین مسجد وهابیت در دوحه قطر است.

عربستان در حال تلاش است تا مرکز آموزش علوم دینی را از مصر به سعودی تبدیل کند. به دلیل این‌که در حال حاضر مرکز آموزش‌های دینی اهل تسنن در الازهر مصر است، عربستان در حال حاضر هزینه‌های بسیاری برای آموزش عقاید و افکار خود صرف می‌کند. ذهبی که دانشمند بلندآوازه اهل سنت است که حنبلی مثل خود او بوده، هم پیروان ابن تیمیه را فرومایه و مکار می‌داند. ما باید روی این مساله کار کنیم. متاسفانه در این سال‌ها روی شناسایی اندیشه‌های انحرافی وهابیت بین جوان‌ها هیچ کاری نشده و جوان‌ها به عنوان این که این وهابیت مسلمان و اهل سنت است، تکفیر نشده است. چون در ابتدا به نام وهابیت خود را معرفی نمی‌کنند، به نظر من در کشورهای مختلف دولت‌ها وقتی می‌گویند با تروریسم مخالفیم باید به جوان‌ها آموزش بدهند، به دلیل این‌که ریشه‌های این جریان فکری است مبارزه نظامی به هیچ وجه جواب نمی‌دهد و با ایدئولوژی نمی‌شود مبارزه نظامی کرد. بهترین کار این است که دولت‌های اسلامی یا غیراسلامی به دولت سعودی و گروه‌های دیگر فشار آورند تا علیه حداقل القاعده تکفیر کنند. علمایشان باید تکفیر کنند. اما این کار انجام نمی‌شود.بهتر است روی اندیشه‌های آنها کنفرانس برگزار شده و کار بین‌المللی انجام شود، امروز جهان اسلام باید در مقابل اندیشه انحرافی خوارجی وهابیت متحد بشود و از آنها برائت جویند،برای این کار باید برنامه‌ریزی شود.

سید علیرضا قرشی کارشناس ارشد اندیشه‌های سیاسی