عزم ارشاد و پلیس برای جمع‌آوری کتاب‌های قاچاق

به گزارش جام‌جم، ماجرا از آنجا شروع شد که مدتی قبل برخی ناشران همراه با بعضی اعضای اتحادیه ناشران و کتابفروشان تهران به کتابفروشی‌های رسمی رفتند و در آنجا شاهد بودند که این کتابفروشی‌ها، کتاب‌های رسمی و قانونی و پرفروش ناشران را به صورت افست می‌فروشند؛ البته نسخه‌های افست این کتاب‌ها چنان حرفه‌ای منتشر شده بود که تفاوتی با کتاب‌های اصلی و قانونی نداشت. همین موضوع سبب شد ناشران و اعضای اتحادیه، خواستار ارائه فاکتور از سوی کتابفروشان شوند که با ممانعت آنها، کار به پلیس کشیده شد.

قاچاق در کتابفروشی رسمی

یوسف علیخانی، مدیر نشر آموت در این‌باره به جام‌جم گفت: عده‌ای از مخاطبان نشر آموت برایم عکسی فرستادند که برخی کتاب‌های ما به صورت غیرقانونی فروش می‌رود. من عکس را برای دو نفر از اعضای اتحادیه ناشران و کتابفروشان فرستادم. آنها متوجه شدند در این عکس همه کتاب‌ها (25 کتاب) مشکوک به قاچاق هستند. به همراه ناشران این کتاب‌ها و دو نفر از اعضای اتحادیه، به این کتابفروشی رفتیم. کتابفروش تا ما را دید، دست و پایش را گم کرد. براساس قانون وکالت و شکایت و قانون اتحادیه باید کتاب را مهر و امضا کنند. همچنین براساس قانون اماکن، فروشنده باید فاکتور را با مهر به خریدار ارائه کند. ما هر کاری کردیم فروشنده به ما مهر و امضا نداد. فهمیدیم همه 25 کتاب روی میز قاچاق است. بعد به پلیس 110 زنگ زدیم که کتابفروش نیم ساعت هم ماموران نیروی انتظامی را سر کار گذاشت. اتفاق جالب این بود که آنجا متوجه شدیم تا قبل از این هر پخش‌کننده یا کتابفروشی با دو سه واسطه به قاچاقچی اصلی می‌رسید، اینجا کتابفروشی مستقیم از قاچاقچی کتاب گرفته بود.

مدیر نشر آموت ادامه داد: مسئولان وزارت ارشاد و اتحادیه بعد از این اتفاق به ناشران گفتند دیگر تکروی را کنار بگذاریم و موارد را به اتحادیه و ارشاد اعلام کنیم. امیدوارم مسئولان وزارت ارشاد و نیروی انتظامی و قوه قضاییه پیگیر باشند.

سود برای کتابفروش و قاچاقچی

او در توضیح بیشتر این اتفاق اظهار کرد: جالب این‌که آن فروشگاه، کاملا یک کتابفروشی قانونی و دارای مجوز بود. من حتی از شهر کتاب هم کتاب قاچاق گرفتم. اگر کتاب منِ ناشر لب خیابان فروش می‌رفت که اعتراض نمی‌کردم، اما فروش کتاب قاچاق آن هم در کتابفروشی قانونی، برایم عجیب است. اوایل از سر سادگی فکر می‌کردم کتابفروش نمی‌داند که این کتاب قاچاق است، اما بعد فهمیدم این‌طور نیست. چاپ بیست و سوم کتاب است و کتابفروش چاپ یازدهم را می‌فروشد. چرا؟ چون چاپ یازدهم 2000 تومان ارزان‌تر است. بعد کتابفروش روی قیمت چاپ یازدهم برچسب می‌زند و کتاب را با قیمت چاپ بیست و سوم می‌فروشد.

علیخانی خاطرنشان کرد: منِ ناشر 40 درصد به پخش‌کننده می‌دهم. پخش‌کننده 15 درصد برای خودش برمی دارد و 25 درصد به کتابفروش می‌دهد، اما در سیستم قاچاق پخش مستقیم به کتابفروش می‌گویند، من 35 درصد به تو می‌دهم و تو هم کتاب را عرضه کن.

ورود نیروی انتظامی

پیرو این اتفاقات هفته گذشته سیدعباس صالحی، معاون فرهنگی وزیر ارشاد از دیدار و جلسه با سردار ساجدی‌نیا فرمانده نیروی انتظامی خبر داد. بر این مبنا قرار شد همکاری‌هایی بین ارشاد و مسئولان قضایی برای مبارزه با قاچاق کتاب صورت بگیرد.

برزین ضرغامی، مدیرکل ارشاد استان تهران درباره توافقات حاصله در این نشست چندجانبه بین ارشاد و مسئولان قضایی و انتظامی کشور به فارس گفت: چند روز پیش جلسه‌ای با سردار ساجدی‌نیا، فرمانده نیروی انتظامی تهران بزرگ برگزار شد که توافقاتی را نیز دربر داشت.

او ادامه داد: با نیروی انتظامی در سه موضوع به نتیجه و توافق رسیدیم؛ اول در مسأله کتاب‌هایی که بدون مجوز اداره کتاب وزارت ارشاد منتشر و چاپ می‌شوند؛ دوم در موضوع کتاب‌های پروفروش ناشران که توسط برخی افراد سودجو و دلالان به شکل زیرزمینی چاپ و وارد بازار کتاب می‌شود و سوم کتابفروشی‌هایی که به مجوز نیاز دارند. بر این اساس کتابفروشی‌ها هم باید مجوز بگیرند. این موضوع مورد استقبال وزارت ارشاد قرارگرفت؛ از این‌رو از یک ماه آینده بررسی‌ها برای حصول آمار مجوزها آغاز می‌شود.

ضرغامی در این‌باره تاکید کرد: این بررسی از کتابفروشی‌های استان تهران آغاز خواهد شد تا مشخص شود کدام یک مجوز دارند و کدام یک بدون مجوز فعالیت می‌کنند.

مدیرکل ارشاد استان تهران با بیان این‌که در ادامه برای پیگیری موارد فوق قرار شد کارگروه سه‌جانبه ارشاد، اتحادیه ناشران و کتابفروشان تهران و سرهنگ بحیرایی، رئیس اماکن استان تهران تشکیل شود تا موارد بدقت بررسی شود، افزود: قرار شد موارد مذکور با نمایندگانی از ارشاد، اتحادیه ناشران و رئیس اماکن استان تهران بررسی شود.

تقسیم‌بندی سودجویان

نادر قدیانی، مدیر انتشارات قدیانی و پیشکسوت عرصه نشر نیز در گفت‌وگو با خبرنگار ما درباره این اتفاقات بیان کرد: اساسا چاپ کتاب در کشور نیازمند سپری شدن مراحل زیادی است. وقتی کتابی تالیف می‌شود از سوی ناشر مسائل فنی آن مثل حروفچینی و صفحه‌آرایی انجام و برای ثبت به کتابخانه ملی ایران ارائه می‌شود. سپس به وزارت ارشاد ارجاع می‌شود تا مجوزهای لازم اخذ و سرانجام منتشر شود.

او ادامه داد: اخیرا با دستگاه‌های پیشرفته لیتوگراف و ماشین‌آلات دیجیتال که چاپخانه محسوب نمی‌شوند، اما شبیه چاپخانه‌ها عمل می‌کنند، عده‌ای افراد سودجو کتاب‌های ناشران را بدون اطلاع آنها اسکن و منتشر می‌کنند.

این پیشکسوت عرصه نشر عنوان کرد: سودجویان را به دو دسته می‌توان تقسیم کرد؛ اول سودجویان و دلالانی که کتاب‌ها را با نام خود ناشر منتشر می‌کنند. در این حالت طوری کتاب را انتشار می‌دهند و نام ناشر را درج می‌کنند که کاملا طبیعی است؛ درحالی که روح ناشر هم خبر ندارد. دوم سودجویانی هستند که کتاب را به صورت غیرقانونی با لوگو و برند و اسم خود منتشر می‌کنند که این دسته قابل پیگیری هستند.

او اضافه کرد: اخیرا یک مورد از دسته دوم سودجویی برای انتشارات قدیانی رخ داده است که براساس آن یک کتابفروشی بزرگ در شهر بانه از روی کتاب‌های ما اسکن کرده و بدون مراجعه به ارشاد و هیچ‌گونه مجوزی، آرم خود را زده و در منطقه عرضه می‌کند. این حق‌کشی در روز روشن است.

قدیانی تصریح کرد: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی درباره مجوز‌هایی که صادر می‌کند، باید حمایت‌هایی هم انجام دهد؛ چون خود ارشاد مجوز صادر می‌کند می‌تواند شاکی باشد و به نیروی انتظامی مراجعه و موضوع را پیگیری کند.

سجاد روشنی