جاده مرگ یوزپلنگ امن می شود

به گزارش جام‌جم، جاده تهران ـ مشهد یا به عبارتی قطعه سمنان ـ مشهد که در حاشیه دو زیستگاه یوز ایرانی یعنی پارک ملی توران و پناهگاه حیات وحش میاندشت قرار گرفته، از مهم‌ترین جاده‌های ناامن کشور و عامل مرگ و میر تعداد زیادی از یوزها بوده و در واقع بزرگ‌ترین قربانگاه جاده‌ای یوزایرانی در کشور است، زیرا از سال 83 تاکنون حداقل 15 یوزپلنگ در جاده‌های کشور کشته شده که هفت قلاده از آن متعلق به این جاده بوده است. از همین رو ایمن‌سازی این محور برای تردد حیات‌وحش بویژه یوزپلنگ می‌تواند به کاهش تلفات این گونه در حال انقراض و حفظ و بقای آن کمک بسزایی بکند.

حدود 20 روز پیش جام‌جم گزارشی از وضعیت نگران‌کننده و ناامن این جاده برای یوزهای ایرانی و برنامه‌های در دست اجرای مسئولان و سمن‌های محیط‌زیستی تهیه و منتشر کرد و حالا از این استان خبر می‌رسد که درپی این گزارش و دیگر تلاش‌های صورت گرفته، اقدامات مسئولان نهادهای مختلف سمنان که در قالب یک کارگروه و به منظور نجات جان یوز ایرانی از چندی پیش آغاز شده بود، هم اکنون به ثمر نشسته و بویژه رانندگانی که از این پس در مسیر تهران ـ مشهد می‌رانند، شاهد این وفاق و تلاش و همدلی خواهند بود، زیرا از این پس بخشی از جاده تهران ـ مشهد را متفاوت‌تر از هر جاده دیگری در کشور خواهند دید؛ جاده‌ای مملو از پیام مهربانی نسبت به حیوانی که زیستگاهش بواسطه ترددهای ما، ناامن و خطرناک شده است.

اولین تابلوهای محیط زیستی کشور

سیدعبدالمجید نژادصفوی، مدیرکل راه و ترابری استان سمنان در این باره به جام‌جم می‌گوید: طی یکی دو هفته گذشته ده تابلو و بنر (که دو قطعه آن بسیار بزرگ‌تر است)، در آن بخش از مسیر تهران ـ مشهد در حوزه استان سمنان که از دل زیستگاه یوز ایرانی می‌گذرد؛ یعنی حوزه عباس‌آباد، به طول 11 کیلومتر، نصب کرده‌ایم که شامل تصویر یوز ایرانی و پیام‌هایی است همچون «اینجا محل عبور یوز ایرانی است، با احتیاط برانید.»

نصب همین تعداد چراغ چشمک‌زن در کنار تابلوها و به منظور کاهش سرعت خودروهای عبوری از این مسیر، اتفاق خوب دیگری است که نژادصفوی می‌گوید این چراغ‌ها هم تهیه شده و تا هفته دیگر جانمایی و فعال خواهد شد.

وی تاکید می‌کند، آنچه می‌تواند در کنار انجام این اقدامات به کمک یوز ایرانی بیاید، فرهنگ سازی و بالابردن سطح آگاهی مردم به ارزش و اهمیت این حیوان ارزشمند است، البته کارگروه نجات یوز سمنان برای این مورد هم برنامه‌هایی دارد که از جمله آن می‌توان به تهیه سی‌دی‌های آموزشی چند دقیقه‌ای و تهیه تی‌شرت‌هایی با عکس یوز ایرانی و ارزش و جایگاه آن اشاره کرد که این دو مورد هم اکنون در حال تهیه است و تا نوروز 96 در دسترس تمامی خودروهای عبوری از مسیر سمنان ـ مشهد قرار خواهد گرفت.

تلاش برای کاهش سرعت

هم اکنون سرعت مجاز در جاده تهران ـ مشهد 110 کیلومتر است که به گفته کارشناسان محیط زیست برای رفع خطر تصادف یوزها با خودروها، باید به حداقل 80 یا 90 کیلومتر کاهش یابد؛ اقدامی که مدیرکل راه و ترابری استان سمنان یادآور می‌شود دست آنها برای اجرایش در استان بسته است، برای همین با وزارت راه نامه نگاری و پیشنهاد کرده‌اند حداقل در یک بخش محدود از جاده با کاهش سرعت خودروها موافقت کنند تا بتوان به صورت عملی با سرعت‌های مرگبار در این مسیر مقابله کرد.

البته نژادصفوی اضافه می‌کند که دو دوربین برای ثبت سرعت و به عنوان عامل بازدارنده از سرعت بالا، خریداری شده و بزودی در این مسیر نصب خواهند کرد.

وی تصریح می‌کند: در کارگروه سمنانی نجات یوز ایرانی، پیشنهادات دیگری هم از جمله استقرار پارکینگ و نمایشگاه‌هایی برای فروش محصولات کشاورزی و صنایع دستی در حاشیه جاده، مطرح شده که در صورت اجرایی شدن علاوه بر سودرسانی به کشاورزان و روستاییان، باعث توقف و کاهش سرعت خودروهای عبوری هم می‌شود.

آغاز آموزش جوامع محلی

در همین حال امین ولیان، عضو هیات مدیره جمعیت محیط زیستی دیدبان طبیعت شاهرود که در قالب کارگروه نجات یوز همکاری تنگاتنگی با نهادهای مسئول در استان سمنان دارند، به جام‌جم می‌گوید: از فردا یعنی 30 مهر اولین جلسه از جلسات آموزشی خود در روستاها را آغاز خواهیم کرد.

این تشکل قرار است جلسات آموزشی توجیهی خود را از روستای سطوه در ضلع جنوب غربی پارک ملی توران آغاز کند که هم یوزها بکرات در این منطقه مشاهده شده‌اند و هم روستاییان ارتباط مستقیمی با یوزها دارند که گاه به برخورد و کشتن یوزها هم منجر شده است.

آغاز یک جریان خجسته

دو اقدام نصب تابلوی هشدارعبور یوز ایرانی و احتیاط در رانندگی و چراغ چشمک‌زن برای کاهش سرعت، که اکنون در جاده تهران ـ مشهد صورت اجرایی به خود گرفته، گرچه در نگاه اول شاید کمی ساده به نظر بیاید اما از این حیث که تاکنون این اقدام در هیچ منطقه و جاده‌ای از کشور، آن هم به منظور نجات جان حیات وحش اجرایی نشده و اولین درنوع خود است، قابل تامل و تحسین‌برانگیز است. بویژه این‌که این اقدامات در سایه تعامل و همکاری و همدلی همه نهادهای استان سمنان و همچنین حضور پررنگ سمن‌های محیط زیستی استان صورت می‌گیرد.

فاطمه مرادزاده