اما و اگرهای میزبانی رقابت‌ جهانی شطرنج زنان

افزایش پوشش رسانه‌ای در پی حرکت جهانی زنان ورزشکار به حامیان مالی کمک کرد در زمینه فعالیت‌های ورزشی زنان سرمایه‌گذاری مناسبی داشته باشند. با یکسری از تلاش‌های صورت گرفته در چهار دهه که آگاهی‌های بیشتری درباره منافع سلامت فعالیت‌های جسمانی به دست آمده است، همین طور اثرات قهرمانی زنان در رویدادهای بین‌المللی، هنوز ورزش بانوان ازجمله زنان کشورهای اسلامی توسط سازمان‌های جهانی که رفتار دوگانه با حجاب دارند، با چالش‌های متفاوت رودر روست .اگر چه این اوضاع با بازگشت به روزهایی که دختران و زنان محجبه از فعالیت‌های ورزشی طرد می‌شدند یا حضور آنها بدون درگیری نبود، نتایج به مراتب بهتری از مشارکت آنها در ورزش را نشان می‌دهد.

ایران در این زمینه از بسیاری جهات پیشرو بوده زیرا در المپیک تابستانی 1996 آتلانتا، لیدا فریمان ورزشکار محجبه‌ای که پرچمدار کاروان ورزشی ایران بود به‌عنوان الگویی ایرانی و اسلامی ارزش‌های زن مسلمان را در میان ورزشکاران نقاط مختلف دنیا به نمایش گذاشت. پس از آن نیز در المپیک و پارالمپیک‌های بعدی شاهد حضور مستمر زنان ورزشکار ایرانی و مسلمان با حجاب اسلامی در رقابت‌های مختلف بودیم.

کارشکنی سازمان‌های جهانی

در جریان المپیک ریو یکی از صحنه‌های جالب رقابت‌های والیبال ساحلی بانوان درست در جایی اتفاق افتاد که تیم‌های آلمان و مصر به میدان رفتند و در این دیدار یکی از بازیکنان مصر حجاب داشت و با این حجاب بیشتر از هر بازیکن دیگری جلب توجه کرد. تصویری که از این بانوی محجبه مصری منتشر شد بازتاب جهانی داشت و روی این نکته تاکید کرد برخلاف ممانعت برخی سازمان‌های جهانی با حجاب ورزشکاران زن، این ورزشکاران محجبه می‌توانند با رقابت خود دنیای ورزش را شگفت‌زده کنند.

همان گونه که زنان والیبال ایران چند دوره است با طراحی لباس مناسب و با حجاب اسلامی در میادین بین‌المللی حاضر می‌شوند. اتفاقی که زنان بسکتبالیست ایرانی هم در پی آن هستند، اما تلاش‌های آنها به همراه برخی کشورهای مسلمان برای بسکتبال با حجاب هنوز از سوی فدراسیون جهانی (فیبا) نتیجه نداده است. طرح لباس برای بسکتبالیست‌های زن مسلمان با فرصت دو ساله‌ای که فدراسیون جهانی بسکتبال (فیبا) تعیین کرده، در حال بررسی است.

زهرا مرتضی‌زاده سرمربی تیم بسکتبال زنان پالایش نفت آبادان درباره این طرح و مهلت فیبا می‌گوید: سال‌هاست بازیکنان و مربیان زن ایرانی برای حضور در عرصه‌های بین‌المللی تلاش می‌کنند و بازی‌های زیادی هم باحجاب برگزار کردند به امید آن که فیبا در قوانینش تجدیدنظر کند، اما تاکنون این اتفاق نیفتاده است.

نعیمه ظفر، مربی تیم ملی بسکتبال دانشگاه‌ها هم می‌گوید: در مسابقات داخلی ثابت کرده‌ایم حجاب مانع پیشرفت بازیکنان و مربیان نیست.

فاطمه کرم‌زاده، نائب‌رئیس بانوان بسکتبال ایران هم با تایید این صحبت‌ها می‌گوید: چالش بسکتبالیست‌های محجبه را فدراسیون جهانی به وجود آورده است. کشورهای زیادی با فیبا مکاتبه کرده‌اند و خواستار لغو ممنوعیت بسکتبال با حجاب شده‌اند حتی نامه‌ای با امضای ده‌ها هزار بسکتبالیست آمریکایی به فیبا ارسال شده تا این قانون لغو شود.

جوسازی رسانه‌ای

داشتن حجاب در رویدادهای مختلف بین‌المللی برای کشورهای اسلامی و بانوان ورزشکار آنها علاوه بر برخی کارشکنی‌های سازمان‌های جهانی بدون جوسازی‌های رسانه‌ای هم نیست. ایران برای نخستین بار میزبان رقابت‌های جهانی شطرنج بانوان شده است، اما چند شطرنج‌باز مطرح از فدراسیون جهانی شطرنج درخواست کرده‌اند دیگر میزبانی را به ایران ندهد. این شطرنج‌بازان می‌گویند حاضر به رعایت حجاب در ایران نیستند. یکی دیگر از این شطرنج‌بازان گفته است حجاب تمرکز او را در مسابقات پایین می‌آورد و سبب می‌شود نتواند به پیروزی برسد.

برخی سایت‌های خارجی نظیر اسپورتز کیدا، بی‌بی‌سی، ورلد اسپورت و چند سایت دیگر به این موضوع دامن زده‌اند و نوشته‌اند که میزبانی رقابت‌های جهانی شطرنج بانوان به هیچ عنوان نباید به ایران می‌رسید.

منابع نوشتند یکی از شطرنج‌بازان تیم ملی آمریکا نیز اعلام کرده حاضر است از رنکینگ خود صرف نظر کند، اما به ایران سفر نکند زیرا رعایت حجاب برای او بسیار بی‌رحمانه است. علاوه بر این یک شطرنج‌باز گرجی‌تبار هم از انصراف خود برای حضور در ایران خبر داده است.

برخلاف نظر این چند شطرنج‌باز، برخی دیگر از شطرنج‌بازان مطرح زن دنیا نظر دیگری دارند ازجمله سوزان پولگار بهترین بانوی تاریخ شطرنج. او می‌گوید سال‌ها شطرنج‌بازان دنیا به ایران سفر کردند و هرگز هم با حجاب مشکلی نداشتند و اکنون هم غیرمنطقی است تا درباره مهم‌ترین رقابت‌های شطرنج بانوان در سال 2017 چنین فضایی ایجاد شود.

او اعلام کرده است: من نزدیک به 60 کشور سفر کرده‌ و مکان‌های مختلف با فرهنگ‌های مختلف را دیده‌ام. من هیچ مساله‌ای با گذاشتن روسری (حجاب) ندارم و به نظرم باید به سنت و فرهنگ کشورها احترام گذاشت.

آنتوآنتا استفانوا دیگر شطرنج‌باز مطرح زن بلغارستانی که استاد بزرگ شطرنج محسوب می‌شود نیز می‌گوید برای کسی که به ادیان و فرهنگ دیگر کشورها احترام می‌گذارد رعایت حجاب یکی از آسان‌ترین کارهاست.

محمد رضاپور

جام‌جم