این مردم تماشاگر موبایل به دست

از آنجا که دلشان هم نمی‌آمد لذت این تماشا را با کسی قسمت نکنند، نه‌تنها بسیاری از آنها خانوادگی در این مراسم حاضر شده بودند، بلکه هر کدام یک موبایل به دست گرفته و لحظه‌لحظه آتش‌سوزی را از طریق فضای مجازی برای کل مملکت مخابره می‌کردند! اطلاع‌رسانی که باعث شد در همان ساعات اولیه، هزاران نفر از شهروندان مشهدی در خیابان‌های اطراف برج آتش گرفته حاضر شده و دریایی از آدم‌های به هم چسبیده موبایل به دست ایجاد کنند که راه را بر هر خودروی امدادی از جمله خودروهای‌های آتش‌نشانی ببندد. آن طور که برخی آتش‌نشانان مشهدی و همچنین مهدی رضایی، معاون عملیات آتش‌نشانی مشهد به جام‌جم می‌گوید یکی از عوامل مهم کندی تاخیر در امدادرسانی و اطفای حریق برج سلمان، همین تجمع هزاران نفری شهروندان مشهدی بوده که مانع رسیدن بموقع ماشین‌های آتش‌نشانی شده است، به طوری که اولین ماشین آتش‌نشانی توانسته پس از گذشت حدود چهار دقیقه به محل برسد و رسیدن سایر ماشین‌ها به برج مدت زمان زیادی گاه تا چند ساعت به طول انجامیده که در این مدت متاسفانه آتش بخش زیادی از برج را در کام خود کشیده بود که شاید اگر خودروهای آتش‌نشانی بموقع و در زمان طلایی (زمان اولیه اطفای حریق) خود را به محل رسانده بودند، شاهد خاکستر شدن برج سلمان نبودیم. سوختن و نابود شدن برج تجاری ـ اداری سلمان مشهد، خسارات سنگین میلیاردی برجای گذاشت و متاسفانه باید اذعان کرد سهمی از این خسارت متوجه مردم حاضر در صحنه‌ای می‌شود که بدون اندیشیدن به عاقبت تجمع خود، تلاش کرده بودند خود را سریع‌تر از دیگران به محل واقعه رسانده و اطلاع‌رسانی کنند؛ مردمی که چند سالی است به رویه ناپسند تماشای صحنه‌های تصادف، زد و خورد و حوادث طبیعی و غیرطبیعی و عکس و فیلم گرفتن از این رویدادها خو گرفته‌اند.

حادثه برج سلمان خوشبختانه خسارت جانی نداشت، که اگر شاهد جان باختن شهروندان دربند آتش یا نیروهای خدوم آتش‌نشانی بودیم، امروز شاید خون آنان نیز به نوعی به گردن مردم حاضر در صحنه و موبایل به دست بود. حادثه آتش‌سوزی برج سلمان مشهد و تجمع هزاران نفری مردم موبایل به دست در اطراف آن نه اولین و نه آخرین نوع از این حوادث بود، و متاسفانه چندسالی است که مردم ایران با واکنش نه چندان مناسبی به حوادث، شناخته شده‌اند؛ واکنش موبایل به دست و نظاره‌گر بودن. حوادثی نظیر سعادت‌آباد تهران، تصادف یک تاکسی در خوزستان و سیل سال گذشته مازندران را که با واکنش مشابه مردم همراه بود، همگان هنوز در خاطر داریم و البته صدها اتفاق مشابه دیگر؛ حوادثی که بخشی از مولفه‌های موثر نجات جان و مال حادثه دیدگانش در گرو دوراندیشی همین هموطنان موبایل به دست بوده که اگر با پرهیز از تجمع در محل، راه را بر نیروهای امداد نمی‌بستند یا به جای عکس گرفتن، به یاری آسیب دیدگان در صحنه می‌شتافتند شرایط به گونه‌ای دیگر رقم می‌خورد.

مسلما فناوری تلفن همراه و اینترنت و اطلاع‌رسانی از طریق آن، یکی از مهم‌ترین اختراعات بشر امروز است که مانند هر فناوری دیگری فرهنگ خاص استفاده از خود را دارد، با این حال این فناوری، درحالی زندگی روزمره ما ایرانیان را به سیطره خود درآورده که فرهنگ و شیوه استفاده صحیح از آن پشت در جا مانده و این می‌تواند به فرهنگ و سنت و اصالت ما ایرانیان به عنوان منبع و تولید کننده خرد آسیب برساند.

فاطمه مرادزاده