سرنوشت مبهم طرح اصلاح نظام بانکی

به گزارش جام‌جم، آخرین اصلاحات قانون عملیات بانکی بدون ربا مصوب 1362 است و قانون پولی بانکی فعلی هم مربوط به سال 1351 است و لزوم اصلاح این دو قانون، کاملا احساس می‌شود. این در حالی است که در قانون عملیات بانکی بدون ربا قید شده بود که این قانون پس از پنج سال باید مورد بازنگری قرار گیرد و در اصل قرار بود این قانون برای مدت پنج‌ سال اجرا شود تا در عمل و اجرا مشکلات احتمالی آن مشخص شده و اگر نیاز به اصلاح دارد، پس از این مدت زمان رفع شود، اما متاسفانه از زمان تصویب تاکنون هیچ‌گونه بازنگری در آن صورت نگرفته و بیش از 30سال این قانون در حال اجراست.

اما در روزهایی که برخی نمایندگان مجلس نهم بشدت پیگیر تصویب طرح اصلاح نظام بانکداری بدون ربا در صحن علنی بودند، مسئولان دولتی با این طرح مخالفت می‌کردند به طوری که ولی‌الله سیف، رئیس‌کل بانک مرکزی در نامه‌ای به رئیس مجلس، خواستار توقف تصویب و نهایی شدن طرح عملیات بانکداری بدون ربای مجلس شده بود که سرانجام همین‌طور هم شد و این طرح بلاتکلیف ماند.

چشم انتظار مجلس دهم

در همین حال، یکی از طراحان طرح اصلاح نظام بانکی در مجلس نهم با اشاره به رضایت رهبر معظم انقلاب از این طرح، نسبت به محاق رفتن آن در مجلس دهم ابراز نگرانی کرد. غلامرضا مصباحی‌مقدم، عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس نهم در گفت‌وگو با تسنیم، درباره سرنوشت طرح اصلاح قانون عملیات بانکی بدون ربا با تغییر مجلس، اظهار کرد: تمام طرح‌ها با پایان دوره مجلس به محاق می‌رود، مگر این‌که نمایندگان مجلس در دوره جدید مجدد تقاضا دهند و تعدادی از آنها این طرح را امضا و پیشنهاد کنند تا دوباره به گردش بیفتد. اگر چنین انگیزه‌ای در مجلس دهم نباشد، این طرح کنار گذاشته خواهد شد.

عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس نهم با تاکید بر این‌که به نمایندگان مجلس دهم پیشنهاد می‌کنم این طرح را به سرانجام برسانند، گفت: برای طرح اصلاح قانون عملیات بانکی بدون ربا زحمات زیادی کشیده شد.

مصباحی‌مقدم با اعلام این‌که طرح اصلاح قانون عملیات بانکی بدون ربا را خدمت مقام معظم رهبری تقدیم کردیم، بیان کرد: ایشان این طرح را ملاحظه کردند و توجه ویژه‌ای هم نسبت به پیشنهاد جایگزین جریمه دیرکرد داشتند که ما در طرح ارائه کردیم و به آن اشاره فرمودند؛ اینها حکایت از این داشت که ایشان از این طرح رضایت خاطر دارند.

مصباحی‌مقدم در پاسخ به این پرسش که با توجه به این که نظام بانکی یکی از مهم‌ترین چالش‌های اقتصاد ایران است و مخالفت دولت و بانک مرکزی با طرح اصلاح قانون عملیات بانکی بدون ربا را چگونه ارزیابی می‌کنید، گفت: شاید یک توجیه مخالفت این است که می‌خواستند فرصتی داشته باشند تا اگر پیشنهادی برای اصلاح دارند، بتوانند مطرح و از آن دفاع کنند تا پذیرفته شود.به گفته وی، دلیل دیگر مخالفت‌ها این است که اصولا هر کسی با شرایط و وضعیتی که عادت کرده، مایل نیست فعالیتی را که به آن عادت کرده، تغییر کند و معمولاً در مقابل اصلاح و تغییر، مقاومت نشان داده می‌شود. عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس نهم با بیان این‌که بخشی از مخالفت‌ها در جهت مقابله با اصلاح و تغییر است در مورد نقش بانکداران در این مخالفت‌ها اذعان کرد: با اصلاح نظام بانکی، منافع بانکداران با مشکل و خطر روبه‌رو می‌شود به طوری که مثلا بانک منفعتی که از خسارت تأخیر و دیرکرد می‌برد، دیگر وجود نخواهد داشت.

وعده ارائه لایحه جدید بانکداری بدون ربا

از سوی دیگر، رئیس پژوهشکده پولی و بانکی اعلام کرد: لایحه جدید بانکداری بدون ربای بانک مرکزی با استقرار نمایندگان مجلس دهم به مجلس ارائه خواهد شد.

علی دیواندری به مهر گفت: با استقرار مجلس دهم، لایحه جدید بانک مرکزی درباره بانکداری بدون ربا برای بررسی و تصویب توسط دولت به مجلس ارائه خواهد شد، این در حالی است که قانون بانکداری بدون ربای فعلی، قانون کامل و جامعی نیست و کاستی‌هایی دارد.

رئیس پژوهشکده پولی و بانکی بانک مرکزی با بیان این‌که در لایحه‌ای که بانک مرکزی آن را آماده کرده، به پیاده‌سازی و استقرار بیشتر بانکداری اسلامی توجه شده است، تصریح کرد: در این لایحه انتظارات مردم و نظام بانکی از بانکداری بدون ربا درنظر گرفته شده است.

وی با اشاره به ایرادات قانون بانکداری بدون ربای فعلی تصریح کرد: البته بیشتر مشکل به اجرای قانون بانکداری بدون ربا بازمی‌گردد، تا به کاستی‌های قانون مذکور. اگر قانون فعلی بدرستی اجرا می‌شد، بسیاری از مشکلات ایجاد نمی‌شد.