11 سپتامبر سال 2001 به‌وضوح نشان داد که تروریسم فراملی به صورت شبکه‌ای از ترور در سراسر جهان مشغول فعالیت است. کشورهای غربی برای مقابله با این وضع چاره‌ای جز همکاری نزدیک و متقابل سازمان‌های اطلاعاتی‌شان با یکدیگر ندارند. به نوشته «واشنگتن‌پست» دقیقا بعد از حوادث 11 سپتامبر، ژاک شیراک رئیس‌جمهور وقت فرانسه به دستگاه‌های اطلاعاتی توصیه کرد برای افزایش هم‌افزایی خود و مقابله با چالش‌های پیش روی آینده با دستگاه‌های اطلاعاتی آمریکا همکاری کنند. بر همین مبنا اتحادی در سال 2002 میان سازمان سیا و دستگاه‌های اطلاعاتی فرانسه با هدف تحلیل مظنونان تروریستی فرامرزی و توسعه کارکرد موثر برای دستگیری این مظنونان به وجود آمد .
کد خبر: ۸۹۸۴۷۷

این همکاری‌ها اما در پایان سال 2009 بسیار کمرنگ شد و هر کشوری برای خود برنامه‌ریزی می کرد. در واقع همکاری متقابل امنیتی میان کشورها در یک برهه خاص، به صورت یک استثنا بود نه یک قاعده. مهم‌تر از همه، این که همکاری‌هایی از این دست ‌می‌بایست بر مسائل اطلاعاتی و عملیاتی مانند پیش‌بینی، جلوگیری از وقوع حملات تروریستی با دستگیری اعضای سلول‌های فعال در این حوزه متمرکز می‌شد .

به نظر می رسد همکاری دوجانبه میان کشورها در زمینه تبادل اطلاعات در رابطه با گروه های تروریستی بسیار بهتر از همکاری های چندجانبه خواهد بود. ضمن این که بعضی کشورهای غربی به دلایل امنیتی، از تبادل اطلاعات با سازمان‌های چندجانبه با کار ویژه مبارزه با تروریسم، مانند یوروپل (پلیس اتحادیه اروپا) خودداری می‌ورزند. به همین دلیل است که به عنوان نمونه کشوری مانند آمریکا، همکاری با فرانسه در زمینه مقابله با تروریسم را به دلیل سادگی و ایمنی بر همکاری با اتحادیه اروپا ترجیح می دهد.

با این حال چنین همکاری ای نیز بسادگی قابل تحقق نیست: به طور نمونه اخیرا یک قاضی اسپانیایی انتقاد تلخ و پرسر و صدایی از عدم همکاری آمریکا با اسپانیا و اقدام خودسرانه این کشور در رابطه با از بین بردن یک شبکه جهادی در شهر سئوتا (شهری خود مختار متعلق به اسپانیا) را مطرح کرد .

یک مقام عالی‌رتبه مبارزه با تروریسم در آمریکا می گوید: «کشورهای اروپایی بیشتر صحنه جولان فعالیت گروه های خرابکارانه در کشورهایشان هستند؛ زیرا آنها در جنگ با تروریسم فاقد ابزارهای پیشرفته‌ای مانند آمریکا هستند» .

حملات بروکسل متاسفانه بهترین و بدترین شکل همکاری بین المللی را در این زمینه منعکس کرد. با وجود درخواست های مکرر از سوی بلژیک، سوئد از در اختیار قرار دادن اطلاعات مربوط به محمد بلخید (Mohamed Belkaid)، ( تبعه الجزایری که به مدت ده سال در سوئد زنگی می‌کرد) مهره کلیدی داعش که گفته می‌شود هماهنگ‌کننده نیروهای مستقر در بروکسل با حملات ماه نوامبر پاریس و طراح حملات بروکسل بود، طفره رفت. وی بعد از حملات فرودگاه بلژیک و قبل از دستگیری صلاح عبدالسلام یکی دیگر از مظنونان، در حین فرار توسط تک تیرانداز های بلژیک کشته شد.

همکاری در زمینه تروریسم

یکی از موارد همکاری اطلاعاتی مثبتی که می توانست میان دو کشور شکل گیرد و نگرفت، تبادل اطلاعات باارزشی بود که می‌توانست از وقوع انفجارهای فرودگاه بروکسل جلوگیری کند. ترکیه یکی از دو بمبگذار انتحاری فرودگاه بروکسل را پیشتر دستگیر و بدون این که اطلاعات مربوط به آن را در اختیار اعضای اتحادیه اروپا قرار دهد، از خاک خود اخراج کرده بود. فردی که طبق اظهارات مقامات بلژیک در جولای 2015 به‌عنوان یک «تروریست خارجی» شناسایی شد و تحت تعقیب بود.

در یک مورد دیگر، سازمان اطلاعاتی مراکش با در اختیار قرار دادن اطلاعاتی از طراح و رهبر حملات نوامبر پاریس به فرانسه باعث شد که رهبر این جریان قبل از شروع موج دیگری از حملات تروریستی شناسایی و کشته شود. اسپانیا کشوری است که از تجربیات عمیق و مفید مراکش برای مبارزه با تروریسم حداکثر استفاده را می‌کند. این همکاری می تواند برای سایر کشورها بخصوص در درون قاره اروپا بسیار آموزنده باشد.

تبادل منظم اطلاعات میان دو کشور در از بین بردن هسته‌های ترور که به داعش و القاعده متصل می شوند بسیار مفید است. در میان کشورهای اروپای غربی، اسپانیا دارای بیشترین تعداد نفرات دستگیری اعضای جهادی است. این حاصل اعتماد عمیق افسران امنیتی دو کشور مراکش و اسپانیاست. این همکاری باعث شد طراحی عملیاتی خرابکارانه طبق مدل پاریس برای انجام در بارسلونای اسپانیا در دسامبر 2015 خنثی شود.

شارل میشل نخست‌وزیر بلژیک، بعد از حملات فرودگاه بروکسل خواستار همکاری کشورهای اروپایی در زمینه پیشگیری از بروز چنین حملاتی شد.

منبع: الجزیره انگلیسی

مترجم: انیسی طهرانی

جام‌جم

newsQrCode
ارسال نظرات در انتظار بررسی: ۰ انتشار یافته: ۰

نیازمندی ها