همه ساله اسفندماه، خانواده‌های ایرانی برای استقبال از فصل بهار به نظافت منازل می‌پردازند که به تبع آن، سوختگی شیمیایی پوست و چشم با شوینده‌های قوی اسیدی و بازی خانگی که اغلب برای جرم‌گیری و رنگ‌زدایی سرویس بهداشتی و وسایل آشپزخانه به کار می‌رود، دردسرساز می‌شود.
اغلب پاک‌کننده‌های حمام و دستشویی حاوی مواد اسیدی و بیشتر سفید‌کننده‌ها و رنگ‌زداها قلیایی هستند. قلیا بیش از اسید حالت خورنده و آسیب‌زننده دارد و سبب نفوذ به عمق بافت می‌شود در مقابل اسید کمتر خورنده است، اما سبب سوختگی وسیع می‌شود. اولین و مهم‌ترین اقدام درمانی در سوختگی‌های شیمیایی، شست‌و‌شوی فوری موضع با مقادیر زیاد آب یا سرم شستوشو به مدت 30 دقیقه است.
برای شست‌و‌شوی چشم باید پلک‌ها کاملا باز و هر چشم از داخل به خارج شسته شود. در صورتی که ماده شیمیایی خشک روی پوست ریخته باشد، ابتدا باید آن ماده با دستمال یا فرچه زدوده و سپس از آب برای شستوشو استفاده شود. در غیر این صورت ماده شیمیایی خشک در تماس با آب فعال می‌شود. هرگز از خمیردندان، سیب‌زمینی، سفیده تخم‌مرغ و جوش‌شیرین برای رفع سوختگی استفاده نکنید و فقط آب را انتخاب کنید. شستوشو باید به محض وقوع حادثه و تا زمانی که بیمار به اورژانس منتقل می‌شود، ادامه پیدا کند و لازم نیست با دست روی محل آسیب بکشید. اگر سوختگی چشم جزئی است، بازهم به متخصص مراجعه کنید. مصدوم و همراهان او باید بدانند در دقایق یا ساعات اولیه پس از آسیب چشم ممکن است بینایی فرد به‌شدت مختل باشد و حتی احتمال دارد چند ماه طول بکشد تا بینایی به‌طور کامل برگردد.
محسن ریاحی‌پور
