از مهمترین احکام فرادستی برجام که باید مدنظر کمیته نظارت باشد، شروط 9گانهای است که رهبر معظم انقلاب تعیین کردهاند و بعد از آن هم میتوان به قوانین مرتبطی اشاره کرد که در مجالس هفتم و نهم تصویب شده است.
این کمیته در حالی قرار است فعالیت خود را آغاز کند که تصویب برجام در کشورمان با بگومگوها و اختلاف نظرهای فراوانی همراه بود که همین موضوع بر اهمیت نقش کمیته نظارت بر برجام میافزاید.
این کمیته قطعا مراقبت خواهد کرد انجام تعهدات ایران در قالب برجام، به صدمه دیدن ساختار امنیتی و نظامی کشور منجر نشود و از سوی دیگر، حقوق هستهای ایران در قالب برجام به صورت تمام و کمال استیفا شود.
اما در مورد ترکیب این کمیته نیز باید مواردی را در نظر داشت که با توجه به وظیفه خطیر آن، شورایعالی امنیت ملی باید با یک دید ملی، اعضای کمیته را انتخاب کند.
بر اساس این دید ملی، افرادی که انتخاب میشوند باید در دو بخش عمده صاحبنظر باشند؛ یکی در بخش فنی و دیگری در بخش سیاسی و حقوقی.
این افراد باید با دید ملی و نه جناحی عمل کنند و حتی اگر وابستگی جناحی و جریانی خاصی هم دارند، در نظارت بر برجام، این دیدگاهها را کنار بگذارند.
سوابق فنی، سیاسی و حقوقی افراد نیز مهم است و انتظار میرود اعضای سیاسی از میان گروههای مختلف با نظرات گوناگون، انتخاب شوند و در کنار این افراد، چهرههایی نیز که سوابق فنی لازم را داشته باشند در کمیته نظارت قرار بگیرند.
افراد حاضر در کمیته نظارت باید به انصاف معروف باشند و در تحلیل و بررسیها در گذشته، از دایره انصاف خارج نشده باشند.
البته به این نکته نیز باید اشاره کرد که نقش این کمیته، نافی نقش مجلس شورای اسلامی در نظارت بر برجام نیست و طبیعتا مجلس هم نظارت خود را انجام خواهد داد.
در مجموع میتوان گفت برای نظارت بر اجرای برجام، رژیم نهادی تازهای در کشور شکل گرفته است و کمیتهای تشکیل میشود که زیر نظر شورایعالی امنیت ملی، فعالیت خواهد کرد و همین امر جایگاه عالی و برجستهای به این کمیته میدهد.
دکتر حشمتالله فلاحتپیشه - کارشناس مسائل سیاسی / روزنامه جام جم
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگو با امین شفیعی، دبیر جشنواره «امضای کری تضمین است» بررسی شد