شبه بانکداری؛ از چاله به چاه افتادن خودروسازان

ممکن است برخی خودروسازان سهام موقت به خریداران بفروشند، اما این‌که شرکتی بخواهد به چنین کارهایی روی بیاورد، وجود ندارد. آن هم این‌که این کار در زمانی انجام شود که آن شرکت با مشکل مالی مواجه شده باشد و برای این‌که بتواند از این مشکل رهایی پیدا کند به کارهای غیرعلمی و نمایشگاهی دست بزند که سرنوشت آن مشخص نیست.

اما صرف‌نظر از قانونی بودن این‌گونه طرح‌ها، نکته‌ای که اکنون حائز اهمیت است و احتمال دارد مردم را به دردسر بیندازد این خواهد بود که چه تضمینی وجود دارد که این خودروساز به تعهدات سودی خود عمل کند؟ این خودروساز مبلغ کل یک خودروی پراید را دریافت می‌کند و قرار است براساس ماه‌های انتخابی سودهای مختلف پرداخت کند و یک سال بعد خودرو را تحویل دهد.

در گذشته هم شرکت‌های خودروسازی پیشنهادهای وسوسه‌انگیز دادند، اما نتوانستند به وعده خود عمل کنند و در آن زمان هم مشتریان یا خریداران نتوانستند کاری از پیش ببرند. به بیان بهتر مشتریان متضرر وعده‌های نابه‌جای خودروسازان بودند.

توجه داریم که خودروسازان در زمینه بدقولی صاحب نام هستند به این دلیل که وعده می‌‌دهند که خودرو را در طول سه ماه تحویل دهند، اما مثلا بعد از شش ماه تحویل می‌دهند و خریدار هم برای تاخیر تحویل سه ماهه نتوانسته صدای خود را به جایی برساند. خیلی از مواقع اتفاق افتاده که قراردادی با مشتری عقد می‌شود، اما آنچه در عمل صورت می‌گیرد با آنچه در قرار داد ذکر می‌شود تفاوت اساسی دارد.

لذا خودروسازان داخلی به جای این‌که این تصمیمات غیرعلمی را اجرا کنند بهتر است از خودروسازان موفق دنیا الگوبرداری و از این طریق مشکلات خود را حل کنند. با پرداخت سود و کارهای شبه‌ بانکی نمی‌توان رونقی در بازار ایجاد کرد و اگر هم اتفاقی بیفتد مصنوعی خواهد بود که اطمینان نداشتن بیش از پیش مردم به خودروسازان را به‌دنبال خواهد داشت.

باید به خودروسازان گفت به جای ورود به بخش بانکداری، کیفیت خودروهای خود را افزایش دهند و حداقل ضوابط ایمنی را که کیسه هوا و ترمز ای‌بی‌اس است در همه محصولاتشان در نظر بگیرند و این موارد را جزو آپشن خودرو به حساب نیاورند. این یک واقعیت است که مردم به خودروهای ایرانی اطمینان ندارند و تا زمانی که قیمت متعادل نشده و کیفیت بهبود نیابد این کم‌اطمینانی تداوم خواهد داشت.

لذا بر بانک مرکزی است که به موضوع شبه بانکداری خودروسازان ورود کرده تا جلوی بحرانی دیگر را که به مثابه از چاله به چاه افتادن است، بگیرد.

دکتر موید حسینی‌صدر

عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس