ماجرای ۲۲ روز گرفتگی قلب زاگرس

حال و روز قلب زاگرس هر روز بدتر می شود، از غبار و ریزگردها گرفته تا خشکسالی و زوال. همین ها دل نگرانی ها برای تپش این زیست بوم را بیشتر کرده است، اکوسیستمی که اگر از تپش بایستد حیات ساکنان خود را به مخاطره خواهد انداخت.

بارها گفته ایم و نوشته ایم که تا همین الان هم زاگرس خوب ایستاده و دوام آورده است، زنجیره ای که حال این دیار را اسیر خود کرده است از گرد و غبار آغاز می شود و با خشکسالی پیوند می خورد تا با چاشنی تغییرات اقلیمی شاهد حال نزار جنگل های بلوط و ظهور بیماری «زوال» باشیم، زنجیره ای که دستهای زاگرس را خالی کرده و هستی آن را به «نیستی» کشانده است.

ماجرای قرار گیری خرم آباد در میان ۲۰ شهر آلوده جهان

تقویم خاک گرفته سال ۹۴ در لرستان با ۵۵ برگه امروز در حالی مرور می شود که از شمار این روزها ۲۲ روز ریه های بام طبیعت ایران با سرفه های خاک آلود درگیر بوده تا بیشتر از یک سوم روزهای قلب زاگرس با آلودگی همراه باشد.

همین سال گذشته بود که قرارگیری خرم آباد در فهرست ۲۰ شهر آلوده جهان و حتی بالاتر از اهواز و تهران حیرت برخی مسئولان را به دنبال داشت، در حالی که ورود مکرر موج های گرد و غبار به آسمان این استان در حالی هر ساله رقم می خورد که نصیب ریه های مردم این دیار از ذرات معلق در هوا، ریزگردهایی با قطر پایین تر از ۲.۵ میکرون بوده، و این فاجعه ای است که سلامت مردم لرستان و حیات قلب زاگرس را تهدید می کند.

متهم ردیف اول فراموش شد

قرارگیری خرم آباد در این فهرست که با تایید و تکذیب های متعدد مسئولان و کارشناسان مواجه شد در حالیست که کارشناسان معتقدند که این گزارش سازمان جهانی بهداشت می توانست تلنگری به سالها غفلت در زمینه مقابله با پدیده گرد و غبار در استانهای مختلف کشور به ویژه لرستان و شهر خرم آباد باشد.

آنها می گویند: به دور از اینکه بخواهیم گزارش سازمان جهانی بهداشت را تایید یا تکذیب کنیم باید به عملکرد خودمان در ۱۶ سال گذشته در زمینه مقابله با پدیده گرد و غبار نگاهی بیندازیم، چرا که اگر بخواهیم علت قرارگیری خرم آباد در بین ۲۰ شهر آلوده دنیا را بررسی کنیم کاملا مشخص است که علت این موضوع نمی تواند آلایندگی کارخانجات یا صنایع باشد چرا که خرم آباد چندان در معرض آلودگی های صنعتی قرار ندارد.

با این تفاسیر متهم ردیف اول در این پرونده معضل گرد و غبار و بحث ریزگردهای با قطر کمتر از ۲.۵ میکرون است که بر اساس تحقیقات این ذرات به شدت می توانند بر سلامت عمومی مردم تاثیر منفی بگذارند.

یک سوم روزهای سال برای ریزگردها

به هر روی استمرار پدیده گرد و غبار در لرستان در حالیست که این استان سال ۸۸ را با ۱۰۰ روز آلوده، سال ۸۹ را با ۹۰ روز، سال ۹۰ را با ۱۰۰ روز غبارآلود، سال ۹۱ را با ۹۰ روز، سال ۹۲ را با ۸۹ روز و سال ۹۳ را با ۱۳۶ روز غبارآلود پشت سر گذاشته است تا به طور متوسط هر سال شاهد آلودگی یک سوم روزهای خود باشد.

امروز بیست و چهارم اردیبهشت ماه نیز هوای خرم آباد در وضع ناسالم قرار گرفته است، موضوعی که دیگر برای مردم این شهر و لرستان تازگی ندارد.

مهرداد فتحی بیرانوند، مدیرکل حفاظت از محیط زیست استان لرستان گفت: در پایشی که صبح امروز پنج شنبه انجام گرفت کیفیت هوای مرکز استان بر اساس میزان ذرات ۲.۵ میکرون در وضع ناسالم قرار دارد.

وی استاندارد ذرات معلق ۲.۵ میکرون در هوا را ۴۰ میکروگرم برمترمکعب اعلام کرد و بیان داشت: صبح امروز میزان ذرات معلق در هوا در مرکز لرستان ۱۵۳ میکروگرم بر مترمکعب بوده است.

مردم ماسک را فراموش نکنند

مدیرکل حفاظت از محیط زیست استان لرستان با اشاره به اینکه ذرات معلق در هوا اندازه های مختلفی از یک، ۲.۵ تا ۱۰ میکرون دارند، افزود: ذرات ۱۰ میکرون را می توان در هوا مشاهده کرد و خطری برای سلامتی انسان ندارند اما ذرات یک و ۲.۵ میکرون قابل مشاهده نبوده و خطرات متعددی برای سلامتی دارند.

فتحی بیرانوند با یادآوری اینکه هم اکنون وضعیت آلودگی هوای لرستان نزدیک به چهاربرابر حد استاندارد است، یادآور شد: امروز بیست و دومین روز آلوده لرستان طی سالجاری است.

وی با اشاره به وضعیت آلودگی هوای استان، از شهروندان لرستانی خواست در صورت عدم ضرورت از خروج از منزل و تردد کودکان و سالمندان در این هوای آلوده خودداری کنند و یادآور شد: در موارد ضروری تردد در هوای آزاد باید با رعایت الزامات بهداشتی و با استفاده از ماسک صورت گیرد.

وضعیت هشدارهای بهداشتی تکراری و روزهای خاکی لرستان در حالیست که نگرانی ها هر روز از تبعات و خسارات پدیده گرد و غبار در لرستان اوج می گیرد.

استمدادهای بی نتیجه

در آخرین پیگیری مسئولان در این زمینه استاندار لرستان با ارسال نامه ای به معاونان رئیس جمهور و وزیر کشور خواستار توجه ویژه به لرستان برای مقابله با پدیده گرد و غبار شده بود.

هوشنگ بازوند در نامه های جداگانه ای به دکتر اسحاق جهانگیری معاون اول رئیس جمهور، دکتر معصومه ابتکار معاون رئیس جمهور و رئیس سازمان حفاظت از محیط زیست، دکتر محمدباقر نوبخت معاون رئیس جمهور و رئیس سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور، وزیر کشور و رئیس سازمان مدیریت بحران کشور خواستار تامین اعتبار ۳۰۰ میلیارد ریالی برای مقابله با تبعات این پدیده در استان شده بود.

از ارسال این نامه ماهها می گذرد، از وعده های مسئولان کلان کشور نیز سالها می گذرد، از ریه های غبارگرفته بام طبیعت ایران و گرفتگی قلب زاگرس هم بیش از یک دهه می گذرد، ولی گویا آنچه به جایی نمی رسد فریاد غبار گرفته مردم این دیار است.(مهر)