در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
برنامه نفت در برابر غذا که پس از تحریم عراق بعد از جنگ دوم خلیج فارس صورت گرفت ، نه تنها صدام ودولتمردان ظالم عراق را تحت فشار قرار نداد بلکه برای اخذ رشوه و درآمدهای پنهانی برای شرکتهای خارجی فعال در عراق در دوره حاکمیت صدام درآمد.
این برنامه که به اسم فشار بر دیکتاتور به اجرا درآمد تنها به مردم عراق فشار آورد به گونه ای که بسیاری از شهروندان عراقی مجبور به تخریب خانه و فروش آجرهای آن برای سیرکردن شکم خود وخانواده شان کردند درحالی که صدام و اطرافیانش از این مسیر میلیون ها دلار به جیب زدند و اتومبیل های چند صد هزار دلاری خریداری کردند تا در خیابان های بغداد به کودکان گرسنه عراقی فخر بفروشند...
گزارش نهایی سو مدیریت و فساد در برنامه نفت برای غذای سازمان ملل با تاکید بر فساد عیان بیش از 2هزار شرکت خارجی منتشر شد.
در این گزارش که با ملاحظه کاری بسیار منتشر شده است بیش از 2000شرکت متهم شده اند که بطور غیر قانونی به دولت صدام حسین پول می داده اند.
این برنامه بازرسی که با نظارت رئیس کل سابق بانک مرکزی ایالات متحده انجام شده است پس از وارد کردن اتهامات به شرکتها، سازمان ملل را نشانه رفته اند.
بازرسانی که پل فولکر، سرپرستی آنها را برعهده داشته است ، می گویند این برنامه آسیب پذیری های جدی داشته است و می گویند کوفی عنان ، دبیر کل سازمان ملل ، و نمایندگان شورای امنیت در حسن نظارت بر این برنامه قصور کرده اند.
این پنجمین و آخرین گزارش درباره برنامه ای است که بعد از بیرون رانده شدن ارتش عراق از کویت در اوایل دهه 1990در راستای تحریم های بین المللی علیه رژیم دیکتاتور سابق عراق تبیین شده است ونشان می دهد که شرکتهای غربی برای عقد قرارداد به حکومت صدام حسین رشوه داده اند که از این میان صدام و نزدیکانش توانسته اند بیش از یک میلیارد و 800میلیون دلار به حسابهای خود واریز کنند.
مجموعا بیش از 4هزار شرکت از 60کشور جهان در این برنامه دخیل بودند حال آنکه اکثر شرکتها متهم به ارتشا شده اند.
بازرسان قبلا بنون سوان ، مدیر این برنامه را به دریافت رشوه متهم کرده بودند حال آن که کوفی عنان نیز خود در معرض جدی اتهامات قرار داشت تا اینکه نهایتا تبرئه شد در حالی که در این گزارش عملکرد عنان در نظارت بر این برنامه زیر سوال برده شده است.در این گزارش به نقش فرزند عنان نیز اشاره شده است.
این کمیته می گوید شواهد کافی دایر بر آگاهی آقای عنان از همکاری پسرش ، کوجو، با یک شرکت سوئیسی به نام «کوتکنا» که تحت آن برنامه برای سازمان ملل کار می کرد وجود ندارد.
اما این گزارش مقدماتی آقای عنان را به خاطر عدم موشکافی کافی در این زمینه مقصر می شناسد.کوفی عنان در واکنش به گزارش ، با ابراز خرسندی و آسودگی خاطر زیاد از اینکه کمیته تحقیق او را از هرگونه خطایی مبرا دانسته است ، گفت همیشه باور داشته که از اتهامات و سوئظن ها در این زمینه تبرئه می شود.
این گزارش در مقطعی حساس برای سازمان ملل و دبیر کل آن درست درزمانی که عنان طرح هایی را برای اصلاح سازمان ملل که به لحاظ ابعاد در تاریخ 60ساله آن بی سابقه است اعلام کرد، منتشر شد.
در این میان نورم کولمن که یکی از مخالفان برجسته عنان در کنگره امریکاست گفت: دبیرکل سازمان ملل بابت ناتوانی در مدیریت برنامه نفت دربرابر غذا مسوول است و بار دیگر خواستار استعفای او شد در حالی که یکی از سخنگویان اتحادیه آفریقا، آلفا عمر کناره گفت که این سازمان از عنان حمایت می کند.
او افزود: دبیرکل سازمان ملل نباید برای آنچه ممکن است پسرش انجام داده یا نداده باشد، هدف حمله قرار بگیرد. برنامه نفت برای غذای سازمان ملل در دهه 1990در جریان تحریم عراق توسط این سازمان به صدام حسین اجازه می داد نفت را در ازای دریافت کالاهای غیرنظامی به فروش برساند.
این فرآیند که به برنامه «نفت برای غذا» معروف است از طریق حساب ثالثی که در اختیار سازمان ملل است انجام می شد وعراق قبلا بارها در اعتراض به کوتاه بودن دوره تمدید برنامه «نفت برای غذا» صادرات نفت خود را متوقف کرده بود حال آنکه اسنادی منتشر شد که خلاف این اقدام را نشان می داد.
مدارک اخیر نشان می دهد عملکرد شرکت های تجاری سراسر جهان که در دوره اعمال تحریم های سازمان ملل بر عراق با دولت آن کشور معامله می کردند آمیخته به فساد مالی بوده است.
در این تحقیقات روشن شده است که بسیاری از شرکت ها آماده بودند به منظور اطمینان از دریافت قراردادهای نفت برای غذا، به دولت صدام حسین اضافه بهای غیرقانونی بپردازند حال آن که در آن زمان وجود این قانون شکنی ها عموما شناخته شده بود.
«نفت برای غذا» برنامه ای تحت نظارت سازمان ملل متحد بود که به رغم تحریم ها به عراق اجازه می داد نفت صادر کند ودرآمدهای این برنامه به حساب های تحت کنترل سازمان ملل واریز می شد تا از آن برای خریداری آذوقه و دارو برای بهبود وضعیت زندگی مردم عراق استفاده شود.
این برنامه برای 7سال ادامه داشت و با سقوط دولت صدام حسین خاتمه یافت.مقام های سازمان ملل متهم شده اند که یا این قانون شکنی ها را نادیده گرفته اند یا در برخی موارد خود در آن دست داشته اند و ازهمین رو این پرونده ، بزرگترین رسوایی مالی در تاریخ جهان توصیف شده است.
به گفته محققان مجلس سنای امریکا، صدام حسین با طفره رفتن از تحریم های سازمان ملل برای سال های متمادی ، 21میلیارد دلار اختلاس کرده است و این رقم که اوایل هفته جاری منتشر شد 2برابر تخمین های قبلی است.
بسیاری معتقدند این رقم آنقدر کلان است که ردیابی آن مشکل است ولی اکنون توجهات بر بازگشت این مبالغ و راههای ردیابی آن متمرکز شده است.
یک مقام ارشد سابق یکی از بانک های اصلی اردن مدعی شده است که بانک او دست کم 100میلیون دلار از این قراردادهای کلاهبردارانه را رسیدگی کرده است.
وی گفت : شرکت هایی که با عراق معامله می کردند به اندازه 10درصد ارزش معامله ، اضافه بهای پنهانی می پرداختند.ادعا می شود که این وجوه به حساب های دفاتر بانک ملی عراق در اردن واریز می شد.برخی از شرکت های غربی در معامله ها دست داشتند اما اکثر آنها شرکت هایی از خاور میانه و روسیه بودند.
همچنین دراین میان شواهدی نقلی دایر بر تبانی شرکت های بین المللی نفتی برای زیر پا گذاشتن تحریم ها کشف شده است که موید تصویری است که به تدریج در نتیجه چند رشته تحقیق جداگانه در امریکا پدیدار می شود و بر نقض گسترده تحریم های سازمان ملل دلالت دارد.
اختلاف نظر میان دیپلمات ها در شورای امنیت سازمان ملل و ایرادهای موجود در ساختار برنامه نفت برای غذا، دست کم به اندازه غفلت مقام های سازمان ملل یا تبانی شرکت های خارجی معامله کننده با عراق در ماجرا نقش داشت.
درحالی که اغلب فراموش می شود که بخش اعظم درآمد نامشروع صدام حسین ناشی از قاچاق نفت بود نه بازپرداخت های غیرقانونی در قراردادهای سازمان ملل متحد.
و دراین میان موضوعی که عمدا و عمدتا نادیده گرفته می شود این است که جلوگیری از قاچاق نفت در آن زمان و با توجه به حضور ارتش امریکا در منطقه وظیفه نیروی دریایی امریکا بود نه سازمان ملل متحد و شخص کوفی عنان.
مهدی جدی نیا 
نظرات کاربران
تازه ها
پیشنهاد سردبیر
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
تثبیت قدرت بازدارندگی ایران
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
نفوذ به عمق رژیم صهیونیستی
یک کارشناس مسائل سیاسی در گفتگو با جام جم آنلاین:
ضربه دوم ایران از توان اسرائیل خارج است
گفت و گو
علی برکه از رهبران حماس در گفت‌و‌گو با «جام‌جم»:
خطوط قرمز خود را در مذاکرات تغییر نمی‌دهیم
گفت‌وگوی «جام‌جم» با میثم عبدی، کارگردان نمایش رومئو و ژولیت و چند کاراکتر دیگر
فرزند زمانه خود باش
یک کارشناس مسائل سیاسی در گفتگو با جام جم آنلاین:
ضربه دوم ایران از توان اسرائیل خارج است
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد