شگفتی های یک سرزمین + عکس

برای همه ما پیش آمده است به جایی سفر کنیم و از شهرها و روستاهای زیبا یا آبشارها و کوه ها، پل ها و کاروانسراهای تاریخی بسیاری بگذریم و آنها را ندیده باشیم، یا غریبه ای نشان از اثری تاریخی از ما بگیرد و ندانیم کجاست.

از گذشته تا به امروز و در لا به لای سطرهای کتاب فرهنگ غنی ایرانیان، سفر کردن و دیدن نادیده ها، به همه مردم توصیه شده است.

سفر موجب نشاط روح و جسم انسان می شود ولی به رغم وجود این فرهنگ غنی و آن حس زیبای وطن دوستی که در میان ما ایرانیان موج می زند هنوز بسیاری از بخش های ایران ناشناخته مانده است.

در ادامه این گزارش گذری سریع به استان های ایران پهناور داریم تا با گذر از تنها یک نمونه دیدنی آن در برابر شگفتی های این سرزمین بیاستیم و به این داشته ها افتخار کنیم.

سری به عجب شیر

اگر تصمیم دارید که تعطیلات نوروز را به آذربایجان شرقی و تبریز پر سر و صدا سفر کنید، حتما به عجب شیر هم سر بزنید، چرا که این شهرستان یکی از شهرهای تاریخی کشور است که دارای روستاهای بکر و نمونه گردشگری زیادی است.

شهرستان عجب ‌شیر در سینه جلگه حاصلخیز، روی رسوبات غنی رودخانه قلعه‌ چای، در دامنه جنوبی ارتفاعات تورجان از پیش کوههای توده سهند واقع شده و دارای آب و هوای نسبتا معتدل است تا حدی که در این روزها گرم تر از سایر نقاط آذربایجان شرقی بوده و پذیرای میهمانان است.

از تاریخ بنای این شهرستان اطلاع درستی در دست نیست ولی طبق روایات، عجب ‌شیر و حومه نزدیک آن بقایای شهر گمشده شیز، بزرگترین شهر آذربایجان در عهد اشکانیان و سامانیان است.

شهرستان عجب ‌شیر در ۹۰ کیلومتری مرکز آذربایجان شرقی قرار دارد و غرب آن به نمک زار دریاچه ارومیه محدود می شود.

منطقه نمونه گردشگری قلعه چای با فاصله ۵۵ کیلومتری از مرکز این شهرستان، غنی از جاذبه های تاریخی و فرهنگی بوده و گور دخمه تاریخی نیگه چی، روستای صخره ای چهار بلوط و دو چشمه آب معدنی از شاخص ترین جاذبه های آن به شمار می رود.

این منطقه دارای پنج قلعه تاریخی و ثبت شده مربوط به هزاره اول پیش از میلاد بوده که شامل قلعه ضحاک، کهن دژ، جوان قلعه و قلعه حوری است.

داش قلعه سی و یا همان قلعه ضحاک در ۲۵ کیلومتری شهرستان عجب شیر، یکی از مکانهای دیدنی است که در ارتفاع ۲۳۰۰متری از بستر رودخانه «قلعه چای » در دوران تاریخ کهن ایران زمین پا برجا بوده و آثار زیادی در داخل و پیرامون خود از دوران هخامنشیان، اشکانیان، ساسانیان و عصر تمدن اسلامی به یادگار دارد.

این قلعه با بیش از سه هزار سال قدمت بر فراز کوه منفرد با ناگفتنی های بسیار و حکایتهای زیاد، از مکانهای مهم و تاثیرگذار اقوام مانایی و مادها در گذشته بوده است.

تخت سلیمان یا آتشکده آذرگشنسب تکاب در آذربایجان غربی

نام محوطه تاریخی بزرگی، در نزدیکی تکاب و روستای تخت سلیمان (در گذشته نصرت‌آباد) در استان آذربایجان غربی و ۴۵ کیلومتری شمال شرقی این شهر است.

تخت سلیمان بزرگترین مرکز آموزشی، مذهبی، اجتماعی و عبادتگاه ایرانیان در قبل از اسلام به شمار می‌رفت اما در سال ۶۲۴ میلادی و در حمله هراکلیوس، امپراطور رومیان به ایران تخریب شد.

آبا قاخان برادر زاده هلاکو خان که به دین اسلام گرویده بود بر روی ویرانه‌های تخت سلیمان مسجدی بنا کرد که آن نیز بعدها ویران شد و تنها کاشی‌هایی با نقوش و خط برجسته از آن به جا مانده است که در حال حاضر موزه رضا عباسی نگهداری می‌شود.

سری به بقعه شیخ جبرئیل

در نزدیکی اردبیل قریه ای به نام کلخوران است که آرامگاه پدر شیخ صفی الدین اسحاق اردبیلی در آن واقع شده و به لحاظ قدمت تاریخی خود همه ساله گردشگران بسیاری را به حضور می طلبد.

مقبره شیخ امین‌الدین جبرییل از جمله بهترین نمونه مقابر گسترده معماری اسلامی ایران محسوب می‌شود که سادگی و موزون بودن اجزا آن و تزیین فوق‌العاده در سطوح داخلی این بنا، آن را در زمره شاهکارهای معماری دوره صفویه قرار داده است.

علاوه بر قبر شیخ جبرئیل در محوطه این مجموعه تاریخی قبر چند تن از شاهزادگان صفوی و همچنین قبر امامزاده حمزه که به روایتی برادر امام موسی کاظم است واقع شده است. مجموعه نفیس بقعه شیخ صفی‌الدین به نام عارف نامدار شیخ صفی‌الدین اسحاق اردبیلی جد سلاطین صفویه، در سال ۷۳۵ هجری قمری به دست فرزند وی صدرالدین موسی بنا شد.

این مجموعه حاوی ده‌ها اثر بدیع در مضامین مختلف رشته‌های هنری است که از آن جمله می‌توان به عالی‌ترین نوع کاشی کاری معرق و مقرنس و گچ‌بری کتیبه‌های زیبا و نفیس و خط خطاطان بزرگ دوره صفوی (میر عماد، میر قوام الدین، محمد اسماعیل و...) منبتهای ارزنده، نقره کاری، تذهیب و طلاکاری، نقاشی و تنگ بری و غیره اشاره کرد.

گذر از کاروانسرای شاه عباسی

کاروانسرای شاه عباسی کرج یکی از یادگارهای دوران صفوی است، مساحت کل بنا ۳ هزار متر مربع و مساحت مرکزی آن ۹۰۰ متر مربع است.

در ورودی این بنا از ایوان شمالی باز می شود و دارای دالان هایی گنبدی شکل است، حیاط این مجموعه با سنگ فرش های زیبایی تزیین شده است و در ایام نوروز نمایشگاههای صنایع دستی در این کاروانسرا برگزار می شود.

مسجد شیخ لطف الله نگین اصفهان

در تمامی بناها و یادگارهای تاریخی اصفهان می توان هارمونی رنگ و احساس را در تک تک کاشی ها، آجرها و اجزای ساختمان مشاهده کرد و می توان تبلور هنر دست ایرانیان را در گوشه گوشه بناها به تماشا نشست در چشم اندازی که روح انسان از تماشای آن سیری پذیری نخواهد داشت.

مسجد شیخ لطف الله مربوط به عهد صفوی که در ضلع شرقی میدان نقش جهان قرار دارد مزین به کاشی کاری های زیبا و آمیزه‌ای از نقش و اسلیمی است و به زنان دربار اختصاص داشته است.در گذر به اصفهان که شهری پر از بناهای دیدنی است دیدن این مسجد لطف خاص خود را دارد.

تپه‌های تاریخی ایلام در انتظار گردشگران

بخش مهمی از آثار تاریخی استان ایلام شامل تپه های تاریخی می شود که در ایام نوروز در انتظار بازدید گردشگران است.

تپه علی کش در هفت کیلومتری غرب بخش موسیان در شهرستان دهلران در استان ایلام قرار دارد که در نتیجه کاوش‌های به عمل آمده در ۵۰ سال اخیر معلوم شد که انسان در ۸۵۰۰ سال قبل یعنی درست در هزاره ۸ قبل از میلاد، در آنجا می‌زیسته است.

مقطع تاریخ زندگی انسان در این تپه که در حوالی دهلران قرار دارد بین ۸۵۰۰ تا ۱۰سال تخمین زده‌اند که دیرینه‌ای بسیار با ارزشی است.

تپه علی کش در دهه ۶۰ میلادی کشف شد و داده‌های تاریخی زیادی از دل آن بیرون آمد که در این میان می‌توان به انواع ابزارآلات به ویژه دست سازهای صنعت کشاورزی مانند «داس»، اشاره کرد.

درباره تاریخ ساخت «داس» در منطقه باستانی «تپه علی کش» که از آن به عنوان یک ابزار مهم در صنعت کشاورزی استفاده می‌شود و نخستین داس که از دل خاک تپه مذکور بیرون آمد و هم اینک در معرض دید علاقمندان تاریخ کهن ایران گذاشته شده متعلق به ۸۵۰۰ سال است.

قلعه خورموج در بوشهر تاریخی

قلعه خورموج که قسمتی از آن به نام قلعه محمدخان دشتی و قسمت دیگر آن به نام قلعه جلال‌خان معروف بوده در شهر خورموج قرار داد.

از این بنا برای سکونت و مقاصد نظامی و دیده‌بانی استفاده می‏شده است. شاه‌نشین‏‌ها و گوشواره‌‏ها به سبک سلجوقی بنا شده بودند.

گچبری دیوارها و درون اتاق‏ها و تزیینات اصلی قلعه بسیار جالب است و سبک بنا با بناسازی و گچبری و طاق‌سازی کاخ اردشیر در فیروزآباد فارس همانند است.

گردشگاه های غرب تهران؛ تلفیقی از طبیعت و هنر نیاکان

در جنوب غربی تهران و در فاصله ۳۵ کیلومتری شهر تهران، شهرستان رباط کریم با باغهای زیبای انگور واقع شده که از شمال به شهریار، از جنوب به ری، از شرق به اسلامشهر و از غرب به شهرستان ساوه می رسد.

در مجموع در این شهرستان ۳۲ اثر تاریخی شامل کاروانسراها، بقاع متبرکه، امامزادگان، تپه های باستانی، یخدان، آسیاب آبی، قلعه و ... می باشد که همگی مبین سابقه کهن این منطقه است.

شهرستان رباط کریم شامل سه شهر رباط کریم، نصیر شهر و شهر جدید پرند و سه دهستان به نامهای منجیل آباد، امامزاده ابوطالب و وهن آباد است.

قدمت آثار تاریخی و فرهنگی رباط کریم از هزاره سوم پیش از میلاد تا اواخر دوره قاجاریه و اوایل دوره معاصر است که هر یک از ابعاد مختلف باستان شناسی، تاریخی، معماری و مردم شناسی قابل توجه است.

رود شور، رودخانه کرج و رودخانه فصلی سیاب، از زیبایی های طبیعت رباط کریم است که فضای منحصر به فردی را برای گردشگری پدید می آورد.

مهمانی چغاخور در چهارمحال و بختیاری

استان چهارمحال و بختیاری با دارا بودن بیش از ۲۵۰ جاذبه گردشگری یکی از زیباترین استانهای کشور است که در جنوب غربی کشور بر بلندای زاگرس واقع شده است.

ایام نوروز فرصت خوبی است تا از جاذبه ها و مکانهای گردشگری این استان دیدن کرده و از زیبایی های آن لذت برد.

تالاب بین‌المللی و زیبای چغاخور بامساحتی حدود دو هزار و ۳۰۰ هکتار در دامنه ارتفاعات برآفتاب و کلار در نزدیکی شهربلداجی واقع شده است.

فضای وسیع و هوای لطیف و چشم اندازهای بدیع همراه با آواز و پرواز پرندگان مهاجر و بومی این تالاب را در ردیف یکی از کانونهای مهم جذب گردشگری در استان قرار داده است.

یک روستای تاریخی در سرزمین باب‌الرضا(ع)

خراسان شمالی در شمال شرق کشور بین دو قطب زیارتی مشهد مقدس و سیاحتی شمال کشور واقع شده؛ استانی که با داشتن نقاط گردشگری و تفریحی چشم نوازی همه ساله گردشگران پرشماری به خود جذب می کند.

روستای نمونه گردشگری استاد در ۲۲ کیلومتری جنوب شهر فاروج از نظر تقسیمات کشوری در دهستان شاه جهان در بخش مرکزی فاروج قرار دارد و وسعت آن هم حدود ۴۵ کیلومترمربع است.

در مورد قدمت تاریخی این روستا باید گفت برخی از مورخین معتقدند که آساک که یکی از پایتخت‌های دوره اشکانیان بود همین استاد کنونی بوده و نام‌های قبلی این روستا نیز آساک و استو بوده است.

مسجد جامع روستا که مربوط به دوران تیموری بوده و همزمان با مسجد گوهرشاد مشهد ساخته شده، برج و بارویی که در بالای روستا قرار دارد و به گفته کارشناسان میراث فرهنگی مربوط به معابد قبل اسلام است و نیز آسیاب های سنگی و حمام قدیمی روستا همگی حکایت از تاریخ کهن این منطقه دارند.

علاوه بر تاریخ غنی، روستای استاد طبیعتی دیدنی نیز دارد؛ آب و هوای روستا در زمستانها سرد و در تابستان بسیار مطبوع و ملایم بوده و به دلیل جاری شدن رودخانه از وسط روستا و وجود درختان پرشمار سرو و بید و گردو در دو طرف آن، هوای پاک و مطبوعی در فضای روستا استشمام می شود.

همچنین خانه های روستا نیز آفتابگیر بوده و طوری ساخته شده اند که از نور بیشترین استفاده را ببرند؛ صبحگاهان نوری که از لا به لای شاخه های درختان به ایوان خانه تابیده می شود همراه با آوای پرندگان و صدای نی چوپانی که از دوردست شنیده می شود؛ بی گمان تجربه زیبایی است که در انتظار میهمانان و گردشگران روستای استاد است.

نژاد و تیره اهالی روستا به نژاد آریایی نسبت داده می شود و زبان آنها فارسی است، در این روستا بنایی است که امامزاده خوانده می شود؛ بقعه ای که بنا به گفته کارشناسان با وجود نوع ساختمان و شباهت زیاد به عبادتگاه های مهرپرستان، به نظر می رسد به تدریج به آرامگاه و بعد از اسلام به امام زاده معروف شده است.

خراسان میعادگاه مهمانان تسبیح گوی بهار

همه گان تا همیشه تاریخ، خراسان را با بارگاه رضوی می شناسند و زیارتی بودن مشهد و وجود بارگاه مطهر امام هشتم موجب شده تا سالانه ۲۵ تا ۳۰ میلیون زائر به خراسان رضوی و پایتخت معنوی سفر کنند.

مجموعه حرم مطهر امام رضا (ع) از توسعه آرامگاه امام هشتم شیعیان بدست آمده است. امام هشتم (ع) در سال ۲۰۳ هجری به شهادت رسیدند.

این منطقه سناباد نام داشت که در قرن دهم مشهد نام گرفت و مقدس ترین مکان مذهبی در ایران شد.

اگرچه قدیمی ترین بنا حاوی کتیبه ایست که تاریخ قرن ۱۵ هجری را نشان می دهد، اما منابع تاریخی، ساخت این بنا را به قبل از دوره سلجوقی نسبت می دهند.

اهمیت و زیبندگی شهر مشهد ارتباط مهم و مستقیمی با حرم مطهر رضوی دارد. با توجه به این نکته که این بنای معنوی و والا جزء پرارزش ترین بناهای شهر مشهد است شایسته ترین و باعظمت ترین هنر های اسلامی را در این مجموعه زیارتی می توان دید.

حرم رضوی مشهد از ۴ ایوان بلند با نام‌های عباسی، طلا، شرقی، نقارخانه و ایوان غربی تشکیل شده است و شامل ۵ صحن انقلاب، آزادی، امام خمینی، جمهوری اسلامی و قدس است.

حرم رضوی مشهد از بیست و چهار رواق تشکیل شده که از بین آنها می توانیم به رواق های دارالحفاظ، دارالسعاده، دارالسرور، دارالذکر و دارالعزه است.حرم رضوی مشهد با هنر های معماری، کاشی کاری، آینه کاری، مقرنس و گچبری دوره های مختلف اسلامی ساخته شده که جزء بهترین و بزرگترین بناهای اسلامی در جهان اسلام محسوب می شود.

از دیگر زیبایی های حرم رضوی مشهد می توان به مقرنس های آن که با آینه مزین شده و ۳ محراب که در قرن ۷ ه.ق ساخته شده و ضریح طلا که با آیات قرآن و اشعار فارسی تزیین شده است اشاره کرد.

آیات قرآن کریم و حدیث ها جلوه زیبا و ممتازی به حرم رضوی مشهد داده است. این آیات و احادیث بر روی کاشی های واقعه شده که در زمان سلجوقیان بر حرم رضوی مشهد نصب شده است.

ملاقات با تاریخ بر بلندای «فورگ»

استان خراسان جنوبی به دلیل برخورداری از جذابیت‌های فرهنگی، تاریخی و طبیعت منحصر به فرد در سطح کشور در بخش گردشگری حرف‌های زیادی برای گفتن دارد و اکثر نقاط استان را مناطق بسیار دیدنی تشکیل می ‌دهد که چشم هر بینند‌ه ‌‌ای را خیره و گردشگران مشتاق و نکته سنج را به تحسین وا می ‌دارد و قلعه های بسیاری در این استان منتظر گردشگران است اما در میان قلعه های تاریخی خراسان جنوبی ، قلعه فورگ نه تنها یکی از زیبا ترین قلاع منطقه به شمار می رود، بلکه در نوع خود از لحاظ جایگاه قرار گیری و ساختار معماری یکی از منحصربفردترین قلعه های تاریخی ایران است.

خوزستان، استان راهیان نور

شاخص ترین جاذبه برای مسافران نوروزی که به گفته مسئولان خوزستان، هر سال میلیون ها مسافر را به این استان می کشاند وجود مناطق عملیاتی دوران دفاع مقدس است.

خوزستان به علت قرار گرفتن در کانون جنگ در برگیرنده مناطقی است که هزاران تن از جوانان ایران برای دفاع از کشو خود به این نقطه از کشورمان رفتند و با شهامت و دلیری بی مثال به دفاع از خاک میهن خود پرداختند و امروز در این خطه از کشور تبدیل به اسطوره هایی بی بدیل شده اند. به همین علت هر سال تعدادی بی شماری از هموطنان در قالب کاروان راهیان نور از این مناطق دیدن می کنند.

از جمله این مناطق می توان به «شلمچه» واقع در خرمشهر و مزر ایران و عراق، «اروند کنار»، «طلائیه» در ۴۵ کیلومتری جاده اهوزا به خرمشهر، «فکه» در شهرستان بستان، «دهلاویه» در شهرستان سوسنگرد، «چذابه» در دشت آزادگان و «دو کوهه» اشاره کرد.

بنای تاریخی رختشویخانه زنجان

این بنا در مرکز بافت تاریخی شهر و درمحلی معروف به باباجامال چوقوری (گودال باباجمال) ساخته شده است و از طریق کوچه فرهنگ به خیابان سعدی زنجان که به فاصله یکصدمتر و از سمت غربی آن می گذرد راه دارد درحال حاضر، این اثر منحصر به فرد تاریخی به موزه باستان شناسی و مردم شناسی تبدیل شده است و هر روز مورد بازدید مراجعه کنندگان قرار می گیرد.

دراین محل، لباس های محلی و سنتی مردم مناطق مختلف ایران، هنرهای دستی و سنتی استان شامل چاروق، ملیله دوزی، معرق، ساخته های چوبی، فرش گلیم، چاقو، نمونه هایی از تولیدات کارگاه های کاشی سنتی، آجر وسفال سلطانیه، اشیای تاریخی و یافته های باستانی و میراث فرهنگی استان به معرض تماشای عموم گذاشته شده است.

سفر به جنگل ابر

این جنگل قسمتی از قدیمی‌ترین و زیباترین جنگل های هیرکانی است که با گونه‌های گیاهی و جانوری نادر، یکی از زیباترین تقاط شهرستان شاهرود است.

این جنگل با ۳۵ هزار هکتار وسعت در ادامه جنگل‌های سرسبز شمال کشور به دلیل این که در اغلب مواقع فضای این جنگل را اقیانوسی از ابر فراگرفته به این نام مشهور است.

در این جنگل ابرها آنقدر به درخت‌ها نزدیک اند که به‌نظر می‌رسد جنگل بر روی ابرها سوار است و می‌توان در میان ابرها گشت و گذار کرد و به باور بسیاری از گردشگران یکی از زیباترین چشم‌اندازهای طبیعت ایران محسوب می‌شود.

چابهاری در دل سیستان و بلوچستان

شهرستان چابهار، سواحل زیبای دریای عمان، بنادر پزم، گواتر، کنارک، اسکله شهید بهشتی، گل افشان که از عجایب چابهار بوده و مانند آتشفشان گل می افشاند، جنگل های حراء که جنگل های شناور بوده و با مد دریا زیر آب رفته و با جزر آب نمایان می شوند از جمله نقاط جذاب برای بازدید است.

مقبره سید غلام رسول متعلق به دوره تیموری، قلعه تیس یا پرتغالی ها، مسجد تیس، درخت مکر زن و یا انجیر معابد از جمله جاذبه های دیگر این شهرستان محسوب می شود که همه ساله مسافران زیادی را به خود جلب می کند.

جاذبه های فراوان تجاری و تفریحی منطقه آزاد چابهار نیز موجب شده که این ناحیه به عنوان یکی از مقاصد اصلی گردشگران برای سفر به سیستان و بلوچستان مطرح باشد.

پاسارگاد فارس گردشگران را فرامی خواند

گردشگرانی که از مسیر اصفهان به سمت شیراز در حال حرکت هستند، به طور حتم در میانه راه در شهر سعادت شهر سری به مجموعه جهانی پاسارگاد نیز خواهند زد.

این مجموعه دربرگیرنده ساختمان‌هایی چون آرامگاه کوروش، باغ پادشانی پاسارگاد، کاخ دروازه و ...است.

این مجموعه، پنجمین مجموعه ثبت‌شده در فهرست آثار میراث جهانی در ایران است که در نشست یونسکو به دلیل دارا بودن شاخص‌های فراوان با ۱۰۰ در صد آرا درفهرست آثار جهانی به ثبت رسید.

سری به قلعه الموت

قلعه الموت یکی از قلعه‌های منحصربه‌فرد تاریخی در ایران است. دژ الموت در شمال شرقی روستای گازرخان(قصر خان) و بر فراز صخره‌ای به ارتفاع ۲۱۶۳ متر از سطح دریا که بلندی صخره از زمین‌های پیرامون خود ۲۰۰ متر و گسترده دژ ۲۰۰۰۰ مترمربع می‌باشد قرار دارد.

این کوه از نرمه گردن (میانه نرمه‌لات و گرمارود) شروع شده و به طرف مغرب ادامه پیدا کرده و صخره‌های پیرامون قلعه که رنگ سرخ و خاکستری دارند، در جهت شمال شرقی به جنوب غربی کشیده شده‌اند.

پیرامون دژ از هر چهار سو پرتگاه است و تنها راه ورود به قلعه در انتهای ضلع شمال شرقی است و کوه هودکان با فاصله‌ای نسبتاً زیاد بر آن مشرف است. این قلعه از جاذبه‌های گردشگری الموت محسوب می‌شود.

موزه مردم شناسی قم؛ دالانی به قعر تاریخ

موزه‌ها روایتگرانی هستند که در سکوت، بازدیدکنندگان خود را به قعر تاریخ می‌برند، سفرهایی که آدمی را با انسان‌های گذشته، داشته‌ها و آداب و رسوم آنها آشنا می‌کنند.

گنجینه‌هایی که گذران روزگار پرهیاهو را در دل خود حفظ کرده‌اند اما در سکوت و با آرامشی وصف ناشدنی این گذشت ایام را روایت می‌کنند و پیش چشم بازدیدکنندگان به تصویر می‌کشند.

قم دیروز شهری است با معماری منحصر به فرد شهرهای کویری و قم امروز، در دل خود گنجینه‌های تاریخی را حفظ کرده است.

بیش از ۹۱۰ اثر بازمانده از دوره‌های ساسانیان و قاجار در قم وجود دارد که تنها ۳۳۰ اثر به ثبت رسیده است.

خانه‌های تاریخی حاج علی خان زند و حاج قلی خان دو مکانی هستند که توسط اداره کل میراث فرهنگی و گردشگری قم به موزه مردم شناسی تبدیل شده‌اند.

روستاهای دیدنی کردستان

در میان آثار تاریخی و بی شمار میراث فرهنگی در استان کردستان نمی توان به راحتی از کنار نام روستاهای تاریخی این استان عبور کرد، اورامان تخت و پالنگان و شمار زیادی روستا با ویژگی های منحصر به فرد در بخش معماری و همچنین وجود آئین های محلی و بومی به یکی از جاذبه های اصلی این استان تبدیل شده است.

هر چند که راه های دسترسی به روستاهای تاریخی استان کردستان از جمله پالنگان و اورامان تخت تا حدودی نامناسب است ولی علیرغم وجود این محدودیت ها نه تنها در ایام عید، بلکه در سایر روزهای سال نیز این دو روستا و شماری دیگر از روستاهای تاریخی استان کردستان میزبان دوست داران طبیعت هستند.

ارگ بم پس از زلزله هم دیدنی است

ارگ بم به عنوان بزرگترین سازه خشتی جهان در استان کرمان قرار داشته و هر ساله در صدر لیست بازدیدکنندگان گردشگری قرار دارد.

این ارگ با ۱۸۰ هزار متر مربع مساحت از دو بخش حکومتی و رعیتی تشکیل شده و در واقع دژی است که ارگ در دل آن قرار گرفته است اما به دلیل اینکه ارگ مرتفع ترین و باشکوهترین قسمت دژ است بیش از سایر قسمت های این بنای تاریخی چشم ها را خیره می کند.

این ارگ در سال ۸۲ در پی وقوع زمین لرزه شدید به شدت دچار خسارت شد که با همت مسئولین بار دیگر دورازه های آن به روی گردشگران گشوده شده و افراد می تواننند با حضور در این ارگ باشکوه صدای نجوای تاریخ را در کوچه پس کوچه های آن با گوش جان بشنوند. ارگ بم که در مسیر جاده ابریشم قرار دارد در لیست آثار ثبت جهانی شده قرار دارد.

کتیبه بیستون؛ نماد شکوه ایران زمین

بیستون یا همان بهستون، نام امروزی یک صخره برافراشته در شمال یک راه باستانیِ پر رفت و آمد بر سر راه عبور کاروانها و نظامیان از بابل و بغداد به سوی کوههای زاگرس و اکباتان بوده، است.این گنجینه تاریخی در فاصله حدود ۲۰ کیلومتری شهر کرمانشاه قرار دارد.

نام پارسی باستان این کوه «بغستان» و «بگستان» به معنی جایگاه خدایان و در نوشته های یونانی «بگیستانن» (اُروس) است.

بیستون به علت شرایط جغرافیایی، همیشه از آغاز زندگی بشر تا به امروز مورد توجه بوده و آثاری از هر دوره ای از تاریخ را در خود جای داده است.

امروزه در محوطه تاریخی بیستون بطول تقریبی ۵ کیلومتر و عرض ۳ کیلومتر که آثاری را از دوران پیش از تاریخ تا به امروز در بردارد ۲۸ اثر در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است.

البته باید مهمترین اثر باستانی در این محوطه را نقش برجسته و کتیبه داریوش بزرگ عنوان کرد که به نخستین سال فرمانروایی داریوش بزرگ از امپراطوران هخامنشی تعلق دارد.

خط به کار رفته در این کتیبه از نوع خطی میخی پارسی باستان است و می توان اطلاعات بسیاری از فرهنگ مردم آن زمان همانند پوشاک، طرز آرایش، نوع اسلحه ها سربازان هخامنشی و همچنین اعتقادات مذهبی را در این سنگ نبشه به راحتی مشاهده کرد.

این محل تاریخی هر ساله پذیرایی هزاران مسافر داخلی و توریسم خارجی است. طبیعت دل انگیز و اب و هوایی مطبوع به زیبایی این مجموعه افزود است.

«کمردوغ» آبشاری به رنگ دوغ

شهرستان کهگیلویه اگرچه آثار تاریخی فراوانی دارد اما بی بهره از جاذبه های طبیعی نیست و هر نقطه از این شهرستان در فصل بهار دیدنی های بسیاری دارد.

از جاذبه های بی بدیل این شهرستان می توان آبشار کمر دوغ را نام برد که از جمله مهمترین جاذبه طبیعی و گردشگری شهرستان کهگیلویه به شمار می رود.

این آبشار هفتمین آبشار مرتفع کشور است که بواسطه ارتفاع، ریزش آب آن سفید رنگ و دوغ مانند است و به همین واسطه آن را آبشار کمر دوغ می نامند.

آبشار کمردوغ در بخش چاروسا، در فاصله ۸۵ کیلومتری دهدشت و در کوهپایه های غربی کوه سیلوم واقع شده است و در عین گمنامی، یکی از بلندترین آبشارهای ایران زمین است.

این آبشار دیدنی که نزدیک به ۱۰۰ متر ارتفاع و بیش از ۶۰ متر عرضه دارد پس از عبور از جاده های پرپیچ و خم زیبا و درختان و جنگل های رویایی بلوط پس از عبور از روستای کمر دوغ نمایان می شود.

از ویژگی های منحصربفرد این آبشار، نمکی بودن آب این چشمه است، زیرا در مناطق کوهستانی کهگیلویه و بویراحمد به ندرت چشمه ای نمکی یافت می شود.

آبشارهای زیبا؛ جلوه های منحصربفرد از سرزمین بهشتی گیلان

در پشت شهر زیبای ماسوله و در دل کوه آبشار زیبایی نهفته است که دیدن آن خالی از لطف نیست، مسیر زیبایی که انسان را به این آبشار می ساند بسیار زیبا ،آرام و دنج است و آرامش بی نظیری در آن موج می زند. مسیری جنگلی و باریک که درختان فندق چتری بر روی آن افراشته اند و چشمان هر انسان رنگی جزء سبز نمی بیند.

وجود آبشارها و چشمه های متعدد در اطراف ماسوله زیبایی طبیعت آن را دو چندان کرده است، آبشارهای این منطقه به صورت پراکنده در اطراف آن دیده می شوند و اگرچه در پی سیل های سالیان اخیر دستخوش تغییراتی شده اند ولی همچنان بازدیدکنندگان خاص خود را دارند.

«آبشار کوشم ماسوله» در انتهای دره جنگلی ماسوله و در ارتفاعات این منطقه واقع شده و ارتفاع آن ۳۰ متر است.

مسیر دسترسی به این آبشار با شیبی ملایم و در امتداد رودخانه و در جهت مخالف جریان آب است که پس از یک ساعات کوهپیمایی و گذر از چند آبشار کوچک دیگر در انتهای تنگه به دیواره ای سنگی برمی خوریم که آب از فراز آن به پائین فرو می ریزد.

از دیگر آبشارهای گزارش شده از این منطقه می توان به «آبشار ماسوله رودخان» با ارتفاع بیش از ۲۰ متر، آبشار خرم بو (خربو) و آبشار لارچشمه نیز اشاره کرد که جلوه ای بسیار زیبا داشته و هر کدام می توانند بهانه های برای بازدید از طبیعت زیبای ماسوله باشند.

مجموعه تقوی گرگان

بافت تاریخی گرگان به عنوان یکی از قدیمی ترین بافت های تاریخی ثبت شده کشور دارای ابنیه ارزشمند فراوانی است که بسیاری از آن ها به همت مالکان و مسئولان ثبت ملی نیز شده اند. مجموعه تقوی گرگان نیز در بافت تاریخی این شهر واقع است.

این مجموعه از بناهای دوره قاجار است که در مساحتی بیش از ۲۰۰۰ متر مربع ساخته شده و ساخت آن منسوب به حاج میرزا محمدتقی تقوی (تقی اف) می باشد.

این مجموعه تاریخی شامل بیش از ده حیاط اصلی و فرعی بوده که تا کنون ۵ حیاط اصلی آن توسط سازمان میراث فرهنگی خریداری و بازسازی شده است. در حال حاضر قسمت اداری سازمان میراث فرهنگی گرگان در این بنا مستقر است.

دیار پل های تاریخی؛لرستان

استان لرستان پایتخت پلهای تاریخی و مرکز پارینه سنگی با پل های تاریخی شگفت انگیز و غارهای باستانی چندین هزار ساله، دیاری پرجاذبه برای علاقمندان به فرهنگ و تاریخ این دیار است.قلعه ها و دیدنی های بسیاری در این استان است.

قلعه تاریخی فلک الافلاک، شاهکاری معماری دنیا لقب دارد. این اثر تاریخی از بزرگترین سازه های آجری جهان و متعلق به دوره ساسانی است که به شماره ۸۸۳ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

شبه جزیره میانکاله در مازندران

شبه جزیره میانکاله از جمله اماکن تفریحی و توریستی شهرستان بهشهر است که در ۴۰ کیلومتری بهشهر واقع شده است، شبه جزیره میانکاله با طبیعتی بکر، محل اسکان پرندگان مهاجر، حیوانات وحشی در منطقه بوده و بعنوان یکی از بزرگترین و مهمترین منابع حیات وحش در جهان به ثبت رسیده است.

پناهگاه حیات وحش میانکاله با وسعت ۶۸ هزار و ۸۰۰ هکتار در سال ۵۵ از سوی یونسکو اعتبار نامه شبکه « ذخیره گاه‌های زیست کره » جهان را دریافت کرد.

در این منطقه حضور ۱۲۶ گونه پرنده آبزی گزارش شده است که ۴۰ گونه از نظر بین المللی دارای اهمیت بوده و از کانون‌های زادآوری اگرت، حواصیل، پرستو و گلاریول در فصل تابستان حمایت می شود. علاوه بر پرندگان پستاندارنی از قبیل شغال، گراز، گربه جنگلی و فک دریای خزر در این منطقه وجود دارد.

مجموعه بازار اراک گنجینه ای از دیدنی های معماری

مجموعه بازار تاریخی اراک نیز خود حرفهای زیادی برای گفتن دارد. بازاری از آخرین آثار معماری دوران قاجار که با ۸ گذر و سراهای متعددی چون تیمچه کاشانی که به بازار فرش اختصاص یافته و تیمچه مهر که به صنایع دستی مختص شده یا سراهایی دیگر مثل نوروزی، گلشن، آقایی، کتاب فروشان ٬نوذری، اکبری، فراهانی‌ها و کرمانشاهی که هر یک به کالایی خاص اختصاص یافته‌اند.

این بازار که به بازار سرپوشیده نیز معروف است کمتر از یک کیلومتر طول دارد و دارای طاق هایی بلند و دیوارهای مرتفع است. طول دیوارهای بازار اراک به حدود هفت متر می رسد و شامل انواع واحدهای تجاری متعدد است و با ورود به بازار می توان انواع مایحتاج از اجناس لوکس و زیورآلات گرفته تا سوغاتی های استان و لباس را تهیه کرد.

هنگام؛ جزیره دلفین ها

جزیره هنگام از جزیره‌های ایران در خلیج فارس است که با آبادی‌های کوچک با وسعت حدود ۵۰ کیلومتر مربع در جنوب جزیرهٔ قشم واقع شده و دارای معادن نمک و خاک و سرب است. از نقاط دیدنی جزیره تأسیسات بندری انگلیسی‌ها است.

تماشای دسته‌های دلفین اطراف جزیره یکی از دیدنی‌های این جزیره به شمار می‌رود. شنا و غواصی در سواحل پیرامون جزیره و تماشای لاک پشتان دریایی، سواحل زیبای صخره‌ای و شنی از جمله جاذبه های دریایی اطراف هنگام و طبیعت منحصر به فرد، آهوان و تنها پارک کروکودیل کشور از جاذبه‌های داخل جزیره هنگام محسوب می‌شوند.

مهمترین مرکز گردشگری ساخته شده در این جزیره زیبا و دیدنی است. این جا نخستین مزرعه پرورش کروکودیل کشور است. در کنار این پارک با ایجاد امکانات لازم و کمپینگ دائمی امکان اقامت طبیعت گردان فراهم شده است.

همدان و آرامگاه بوعلی

آرامگاه شیخ الرئیس بوعلی سینا یا آرامگاه بوعلی سینا بنای یادبود شیخ‌الرئیس ابن سینا فیلسوف، دانشمند و طبیب مشهور ایرانی است که در میدان بوعلی سینا در مرکز شهر همدان واقع شده‌است، بنای ابتدایی این آرامگاه در زمان قاجاریه ساخته شد ودر سال ۱۳۳۰ انجمن آثار ملی ایران به مناسبت هزارمین سالروز تولد ابوعلی سینا تصمیم به تجدید بنای آن گرفت.

بافت تاریخی یزد

در میان همه بناهای شگفت انگیز تاریخی، آنچه بیش از همه یزد را به شهرت رسانده، بافت تاریخی این شهر است، بافتی که یزد را به نخستین شهر خشتی جهان شهره کرده است.

وچه‌های آشتی کنان با دیوارهای کاهگلی، ساباط ها، درب های چوبی، خانه های قدیمی و تاریخی، سنگ فرش های قدیمی، بادگیرهایی که از بام خانه سر به آسمان کشیده اند و ... همه یادگارانی از زندگی در قرن ها پیش است که امروز دست به دست به یادگار مانده و میراثی گرانبها به شمار می رود.

بافت تاریخی یزد یکی از زیباتری بافت های تاریخی دنیاست و ویژگی آن زندگی و پویایی این بافت است زیرا هنوز مردم در این بافت سکونت دارند.

گذر بر بافت تاریخی یزد به طور یکی از خاطره انگیز ترین روزهای سفر به یزد خواهد بود زیرا همه شگفتی های معماری و زیبایی های زندگی گذشتگان در مسیری چند کیلومتری قابل مشاهده است.

بافت تاریخی یزد بیش از ۷۰۰ هکتار وسعت دارد و در آن همه عناصر زندگی از جمله خانه های قدیمی و تاریخی، بازار، حمام، مسجد و... وجود دارد.

در بافت تاریخی یزد خانه های دوره ایلخانی تا قاجار همچنان پابرجاست و اغلب مسکونی هستند و عطر دل انگیز کاهگل و نارنج و شمعدانی هنوز هم در این بافت دلنوازی می کند.(مهر)