استقلال اقتصادی به معنای بستن دروازه های کشور نیست

علی لاریجانی در مراسم کنگره ملی اقتصاد مقاومتی گفت: در بحث سیاست های اقتصاد مقاومتی باید به چند موضوع اشاره کنم که برای روشن شدن مسئله بسیار حائز اهمیت است.

رئیس مجلس شورای اسلامی با اشاره به نکته اول گفت: مسئله اول ارزیابی است که ماحصل آن منجر به تدوین سیاست های اقتصاد مقاومتی در مجمع تشخیص مصلحت نظام شد.

وی افزود: بر اساس آن ارزیابی این سیاست ها مدون شده است. طبیعتا فهم این موضوع کمک می کند که ما در چه شرایطی هستیم و چه امکاناتی را باید سامان دهیم.

نماینده مردم قم در مجلس با اشاره به نکته دوم، گفت: نکته بسیار مهم دیگر روح حاکم بر سیاست های اقتصاد مقاومتی است. این روح حاکم بر اساس همان ارزیابی از شرایط اقتصادی کشور به وجود آمد.

رئیس مجلس ادامه داد: مسئله سوم نکات مهمی است که در این زمینه باید پیگیری شود. برخی از این موضوعات بسیار سریع قابل رسیدن و تحقق هستند به شرط اینکه اراده لازم وجود داشته باشد اما برخی دیگر نیاز به زمان دارند.

وی با اشاره به تحریم ها و باورهای حاصل از آن گفت: گاهی فکر می شود که به خاطر تحریم ها سیاست های اقتصاد مقاومتی نوشته شد، اما این ارزیابی دقیقی از مسئله نیست. شاید تحریم ها نیشتری به بیماری های اقتصادی زد و مطلب را روشن تر کرد.

لاریجانی افزود: اقتصاد ما مشکلات درازمدتی دارد و به خاطر همین، تغییر رویکردها و بهره گیری از اقتصاد مقاومتی پاسخگوی آنهاست.

مردم در اقتصاد ما حضور ندارند

رئیس مجلس با اشاره به مطالعات اخیر خود درباره برخی دغدغه های شهید مدرس، تصریح کرد: اخیرا مطالبی از مرحوم مدرس را مطالعه می کردم که به دغدغه های جالبی برخوردم، از جمله اینکه دیدم اکثر مشکلاتی که در ۱۰۰ سال اخیر در زمینه اقتصاد داشتیم هنوز هم پابرجاست و به نوعی مشکلات اخیر کشور ماست.

وی با اشاره به نقل قولی از شهید مدرس، گفت: ایشان در جایی نوشته است دولت کارفرمای خوبی نیست و مردم باید اقتصاد را اداره کنند، امروز هم همین مشکل را می بینیم که هیچ ربطی هم به تحریم ها ندارد، بلکه بیماری است که فکر می کنیم دولت باید اقتصاد را اداره کند.

لاریجانی تصریح کرد: یا اینکه شهید مدرس در جای دیگر اشاره کرد که چرا مواد معدنی را صادر می کنیم و چرا در داخل شرایط بهره وری از آنها فراهم نمی شود؟

رئیس مجلس گفت: اینها مسائلی است که سالهای سال است با آن دست و پنجه نرم می کنیم.

رئیس مجلس شورای اسلامی تاکید کرد: پس یک مشکل اساسی اقتصاد ما این است که اقتصاد ما، اقتصادی نیست که مردم در آن حضور داشته باشند. تا رقابت نباشد، بهره وری بالا نمی رود. الان هم همین آسیب را داریم که شاید در سالهای اخیر این مسئله کمی بهتر شده است.

لاریجانی ادامه داد: نکته دوم اینکه اقتصاد ما در برابر برخی مسائل از مقاومت لازم برخوردار نبوده و نیست. یعنی تئوری که امام راحل در اول انقلاب فرمود مبنی بر اینکه استقلال سیاسی، استقلال اقتصادی و استقلال فرهنگی محور کار باشد در برخی حوزه ها محقق شد، اما در حوزه اقتصادی نقایص بسیاری دارد.

استقلال اقتصادی به معنای بستن دروازه های کشور نیست

وی افزود: وقتی می گوییم استقلال اقتصادی، رویکرد ما این نیست که دروازه های کشور را ببندیم و همه چیز در داخل کشور تولید شود. رهبر انقلاب در این زمینه توضیحات لازم را داده اند.

لاریجانی با انتقاد از برخی اظهارات روشنفکرانه، گفت: متاسفانه شاهدیم گاهی که در کشور ما فضای روشنفکری باب می شود، برخی می گویند مسائل اول انقلاب از مفهوم تهی شده است.

رئیس مجلس ادامه داد: این دیدگاه، نگاهی سطحی به مطالب است. وقتی می گوییم استقلال در حوزه امنیت داشته باشیم، به معنای این نیست که نباید با دیگر کشورها ارتباط داشت، بلکه مقصود این است که دیگران نتوانند در حوزه امنیت ما دخالت کنند؛ یعنی باید جنبه بازدارندگی داشته باشیم تا دیگر کشورها تاثیرگذاری در مسائل سیاسی و امنیتی ما نداشته باشند.

وی افزود: در حوزه اقتصادی هم همین طور است یعنی دشمنان ما در خارج از کشور نتوانند در مسائل اقتصادی ما اختلال ایجاد کنند و الا این مسئله به معنای عدم ارتباط با دیگر کشورها نیست.

نتوانستیم مفهوم درست استقلال اقتصادی را در کشور حاکم کنیم

لاریجانی در ادامه تاکید کرد: ما از این نقطه نظر آسیب هایی دیده ایم و این یعنی اینکه نتوانسته ایم مفهوم درست استقلال اقتصادی را در کشور حاکم کنیم.

رئیس مجلس شورای اسلامی با اشاره به دغدغه های شهید مطهری، گفت: مرحوم شهید مطهری وقتی درباره جمهوری اسلامی و شرایط کشور بعد از انقلاب صحبت می کردند، بر روی استقلال اقتصادی بسیار تاکید داشتند که اگر این استقلال را نداشته باشیم نمی توانیم عدالت را رعایت کنیم و این مسئله بر سایر موضوعات کشور به ویژه استقلال سیاسی و فرهنگی هم تاثیر می گذارد.

وی ادامه داد: بنابراین این موضوع و این دغدغه بسیار مهم است که در شرایط روز برای مجمع تشخیص مصلحت مسئله شد و به آن پرداخته است.

کشور را گران اداره می کنیم

لاریجانی در ادامه با اشاره به هزینه های بالا در اداره کشور، گفت: نکته مهم دیگری که باید به آن توجه کرد این است که کشور را گران اداره می کنیم.

رئیس مجلس شورای اسلامی تصریح کرد: هزینه های زیادی می شود، اما بهره وری به اندازه آن نیست. ما منابع بسیاری در کشور داریم، نیروی انسانی متخصص هم داریم، پس چرا رشد اقتصادی ما پایین است؟

وی تاکید کرد: منابع هزینه می شود، اما تبدیل به رشد اقتصادی مناسب نمی شود، نیاز داریم که در این زمینه دچار جهش شویم.

لاریجانی افزود: این ارزیابی از شرایط کشور باعث شد به ویژه پس از تحریم ها، توجهات بیشتر به این مسائل جلب شود، یعنی به جای اینکه با معلول برخورد کنیم، با علت برخورد کنیم.

رئیس مجلس شورای اسلامی تاکید کرد: رویکرد مجمع تشخیص مصلحت این بود که ما ریشه ها را بررسی و نقایص را رفع کنیم.

وی با اشاره به روح حاکم بر سیاست های اقتصاد مقاومتی، گفت: سیاست های اقتصاد مقاومتی بسیار روشن و قابل اجراست، ابهام در مفهوم ندارد، باید اراده ها و تحلیل ها یکی شود تا این سیاست ها تحقق یابد.

لاریجانی تاکید کرد: اما اگر هم تنوع آنها را نگاه کنیم یک روح کلی بر آن حاکم است و آن اینکه باید رشد اقتصادی را بر تولید ملی‌مان قرار دهیم، یعنی تولید ملی اصل قرار گیرد.

رئیس مجلس افزود: نباید آن اسناد بالادستی آنقدر شلوغ باشد که روح اصلی که باعث جهت گیری حرکت می شود، گم شود. مانند قوانین زیادی که باعث گم شدن مسیر می شود. روح حاکم بر این سیاست این است که تولید ملی از رونق برخوردار شود.

نماینده مردم قم در مجلس شورای اسلامی اضافه کرد: طبیعتا برای این کار باید صادراتمان رشد پیدا کند و بهره وری‌مان افزایش یابد؛ لذا باید توجه داشت که اگر ما روح اصلی سیاست هایمان را درک کنیم، بقیه اجزاء باید با چینش متناسب با آن حرکت کنند.

باید اقتصاد مردمی تدوین شود

علی لاریجانی در ادامه گفت: اولین مسئله در این سیاست این است که اگر بخواهیم تولیدمان جهشی در سطح ملی داشته باشد، باید اقتصادمان مردمی باشد. این مسئله باید تدوین شود.

رئیس مجلس افزود: این بحث از مدتها قبل در کشور مطرح بود و سیاست های اصل ۴۴ هم به خاطر آن تدوین شد، اما به خوبی اجرایی نشد.

وی تاکید کرد: سیاست های اصل ۴۴ برای مردمی کردن اقتصاد است نه اینکه بخش های دولتی را به بخش های دیگر دولتی واگذار کنیم.

‌کشور نیاز به فضای رقابت دارد

رئیس مجلس شورای اسلامی در ادامه گفت: اگر سیاست های اصل ۴۴ را درست اجرا کنیم باید جلوی انحصار گرفته شود و فضای رقابت در کشور ایجاد شود.

لاریجانی ادامه داد: مشکل کشور ما در قانون و قانون گذاری نیست سیاست ها مدون و قانون تصویب و ابلاغ شده است مشکل کشور ما در اجراست.

وی تاکید کرد: بسیاری از موارد و قوانین در کشور ما مشکل اجرا دارد. این ضعف بزرگی است که باید رفع شود.

رئیس مجلس شورای اسلامی افزود: وقتی در کشور رقابت نباشد بیکاری ایجاد می شود. رقم بیکاری قبل از تحریم ها هم کم نبود. امروز ۴۲ درصد از فارغ التحصیلان دانشگاهی بیکار هستند. اینها کارآفرین هستند.

لاریجانی با اشاره به بودجه کشور گفت: در بودجه کل کشور ۱۸۰ هزار میلیارد بودجه عمرانی و جاری است که از این رقم ۱۵۰ هزار میلیارد بودجه جاری و ۳۰ هزار میلیارد عمرانی است. با این رقم که نمی توان شکوفایی ایجاد کرد.

وی تاکید کرد: قرار بود حجم دولت را کاهش دهیم اما امروز خلاف آن را شاهدیم لذا استخدام کردن در بخش دولتی بدترین کار است دولت باید کوچک شود و کارها را واگذار کند.

رئیس مجلس شورای اسلامی افزود: پس نکته اول این است که اقتصاد باید مردمی شود و حرکت در این مسیر باید واقعی باشد.

وی افزود: نکته دوم اینکه محور پیشرفت و رونق تولید باید مبتنی بر اقتصاد دانش بنیان باشد. اینها در سیاست های اقتصاد مقاومتی دیده شده است.

لاریجانی ادامه داد: در این زمینه صندوقی برای حمایت از کارآفرینی ایجاد شده که همه بخش ها باید به آن توجه کنند.

ارتباط دانشگاه و صنعت در کشور ناچیز است

رئیس مجلس شورای اسلامی در ادامه با بیان این مطلب که مهمترین مسئله این است که در نظام تصمیم سازی کشور باید از افراد صاحب نظر و دانشگاهی استفاده شود گفت: دولت ها نباید خود بسنده باشند بلکه همیشه نیاز به دانشگاهیان دارند. مشکل ما این است که ارتباط دانشگاه و حوزه های اقتصادی بسیار محدود است.

وی افزود: پس از پیروزی انقلاب حرکت هایی در این زمینه صورت گرفته اما زیاد کارآمد نبود به عنوان مثال بودجه پژوهش را افزایش دادیم اما حادثه مهمی ایجاد نکرد.

لاریجانی افزود: مشکل دیگر این است که در این زمینه نه دانشگاه و نه صنعت احساس نیاز نمی کنند و نتیجه آن شده که نتوانستیم از دانش دانشمندان خود در حوزه تولید استفاده بهینه کنیم. ما دانشمند کم نداریم اما وقتی از آنها حمایت و توجه شود شاهد شکوفایی آنها خواهیم بود مانند آنچه در حوزه انرژی هسته ای و نانو شاهد بودیم.

رئیس مجلس شورای اسلامی گفت: باید برای این مشکل فرمول پیدا کرد خواهشم از دانشگاهیان این است که مشکلات اصلی را دریابند و تعاریف و مفاهیم را رها کنند مشکل در اجرایی کردن مسائل است. ما قانون مثبت داریم اما هنوز مشکلات رفع نشده و زنجیره ارتباطی خوب متصل نیست.

وی با اشاره به هدفمندی یارانه ها گفت: در زمینه هدفمندی اصلی ترین مشکل دولت پرداخت بهای نقدی است این بدترین شیوه اجراست.

لاریجانی تاکید کرد: مگر قانون نگفت که بخشی از درآمد هدفمندی باید برای بهداشت و تولید هزینه شود. الان سهم تولید پرداخت نمی شود و دغدغه ما پرداخت نقدی است.

رئیس مجلس شورای اسلامی با اشاره به صادرات نیز گفت: در مورد حمایت هدفدار صادرات نیز با مشکل روبرو هستیم. انتخاب مشتریان راهبردی به ویژه در حوزه انرژی بسیار مهم است که کمتر به آن پرداخته ایم.

وی افزود: ما کشوری صاحب انرژی هستیم و می توانیم از این ابزار برای یافتن دوستان راهبردی بهره ببریم اما در این زمینه بسیار کوتاهی کردیم اینها موضوعاتی است که باید به آن توجه شود.

منطقه آزاد دروازه واردات شده است

علی لاریجانی در ادامه صحبت های خود با اشاره به مناطق آزاد اقتصادی گفت: اصل تئوری آن خوب است یعنی دریچه ای برای صادرات اما در اجرا درست برعکس اجرا می شود.

وی افزود: به این معنا که منطقه آزاد دروازه ای شده است برای واردات بیشتر. یعنی به جای اینکه سکوی پرش برای صادرات باشد به محلی برای واردات تبدیل شده است. در سیاست های اقتصاد مقاومتی به این مسائل توجه شده است اما نباید نحوه اجرایش را سامان داد.

رئیس مجلس شورای اسلامی با اشاره به صندوق توسعه ملی نیز گفت: فلسفه ایجاد آن این بود که حتی المقدور از منابع نفت و گاز برای اداره کشور استفاده نکنیم این منابع به صندوقی می رود که از دسترس دولت خارج است و برای تولید و تقویت بخش خصوصی اختصاص یابد. این مسئله را می تواند استقلال اقتصادی کشور را تامین کند.

لاریجانی با انتقاد از اجرایی نشدن اهداف تاسیس صندوق توسعه ملی گفت: لذا اصل موضوع خیلی دقیق و درست است و در اینجا نیز به آن تاکید شده است اما آسیب های بسیاری دیده یعنی به خاطر مشکلات کشور دستبردهای غیر قانونی و قانونی به آن می زنند اگر این اصل رعایت شود در دراز مدت بسیار به نفع کشور است اما به شرط اجرای درست و دقیق.(مهر)