از یک طرف توزیع یارانه نقدی در میان افرادی که حقیقتا نیازمند به این مبلغ هستند، به عنوان یکی از تکالیف روی زمین مانده دولت در این مقوله مطرح بوده و از سوی دیگر کاهش منابع درآمدی دولت در سال آینده اجرای این تکلیف را اجتنابناپذیر میکند.
اگر دولت تا پیش از این میتوانست به پشتوانه درآمدهای نفت 100 دلاری (حتی با صادرات روزانه فقط یک میلیون بشکه)، به 76 میلیون متقاضی ماهانه 44 هزار تومان یارانه نقدی پرداخت کند، اکنون با کاهش قیمت نفت به حدود 40 دلار دیگر روی همان درآمد ضعیف شده نفت هم نمیتواند حساب کند.
هر چند که همین امسال هم دولت برای پرداخت یارانه نقدی به تمام متقاضیان با مشکلات و محدودیتهای فراوانی روبهرو بود و این موضوعی است که دولتمردان بارها به آن اذعان کردهاند.
با توجه به این موضوع در صورت ادامه شرایط کنونی در بازار نفت، محدودیت دولت در پرداخت یارانه نقدی سال آینده دوچندان خواهد بود.
بر همین اساس حساب و کتاب منطقی نشان میدهد که دولت چارهای ندارد جز این که دستکم بخشی از یارانه بگیران را از لیست 76میلیونی خود خط بزند اما به نظر میرسد مهم ترین دغدغهای که تاکنون مانع اجرای این تکلیف دولت شده است، تبعات اجتماعی و اعتراضات احتمالی متعاقب این اقدام به خاطر خطاهای اجتنابناپذیر در شناسایی افراد ثروتمند باشد.
به هر حال دولت یازدهم مانند هر دولت دیگر اهمیت زیادی برای پایگاه اجتماعی خود قائل بوده و حاضر نیست خللی در این جایگاه ایجاد شود.
همین مساله دولت را بر سر دوراهی حفظ جایگاه اجتماعی در یک سو و ضرورت اصلاح ساختار معیوب اقتصادی کشور با حذف یارانه ثروتمندان در سوی دیگر قرار داده است اما اگر دولت واقعا به بهبود بلندمدت اوضاع اقتصادی کشور میاندیشد باید با از خود گذشتگی راه دوم یعنی حذف یارانه ثروتمندان را انتخاب کند.
اگر اراده دولت بر آن باشد که همچنان به پرداخت یارانه نقدی به تمام متقاضیان ادامه دهد به ناچار باید هزینههای حیاتیتری مانند پروژههای زیرساختی و عمرانی خود را کمتر کند که این تصمیم خسارات زیادی در حوزه تولید و اشتغال کشور بر جای خواهد گذاشت.
وقتی که حذف فقط ده میلیون نفر میتواند سالانه 5600 میلیارد تومان از هزینههای دولت را کاهش دهد، تعلل در این زمینه بیمعنا به نظر میرسد حتی اگر بخشی از پایگاه اجتماعی دولت نیز مخدوش شود.
حمید اسدی - جامجم
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگو با امین شفیعی، دبیر جشنواره «امضای کری تضمین است» بررسی شد