آموزش، محور اصلی توسعه بهداشت و سلامت

سلامت مقوله‌ای چند وجهی است که به طور مستقیم به روش زندگی ما از کودکی تا کهنسالی باز می‌گردد و زندگی، فعالیت و تمام روابط ما را تحت تاثیر خود قرار می‌دهد.

اهمیت این مساله تا آنجاست که معاون بهداشتی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی روز گذشته به خبرگزاری‌ها گفته است ۸۰ درصد بیماری‌های قلبی، یک‌سوم سرطان‌ها و ۹۰ درصد موارد ابتلا به دیابت با آموزش مردم و خودمراقبتی قابل پیشگیری است.

چنین آمارهایی گرچه کمتر اجرایی می‌شود، اما با آموزش افراد برای پیشگیری و خود مراقبتی از ابتلا به بیماری‌ و گذر از آن می‌تواند به سطح راضی کننده‌ای نزدیک شود، اما پرسشی که در گفته‌های مسئولان بهداشت و سلامت کشور هیچ گاه بدرستی پاسخ داده نمی‌شود، آن است که آموزش سلامت و خودمراقبتی از سوی مسئولان و ارگان‌های دولتی تا چه اندازه به طور موثر و هدفمند صورت گرفته و می‌گیرد؟

آموزش خودمراقبتی مساله‌ای نیست که بسرعت و بدون همکاری و مشارکت همه نهادهای دولتی و خصوصی و خود افراد اتفاق بیفتد؛ یعنی برای کنترل و کاهش سیر پیشرونده بیماری‌ها و عوارضی که کیفیت زندگی مردم ما را بشدت تحت تاثیر خود قرار داده، راهی بجز همکاری برنامه‌ریزی شده، هماهنگ و منسجم میان ارگان‌ها و سازمان‌های دولتی و در راس آنها وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، در کنار رسانه‌ها و شهروندان وجود ندارد.

گرچه این ضرورت‌ها به هیچ وجه نقش اصلاح الگوی زندگی از کودکی تا کهنسالی را بر محور تغذیه سالم، داشتن تحرک منظم، مصرف نکردن دخانیات و دوری از استرس نفی نمی‌کند، اما این اصلاحات هرگز بدون برنامه‌ریزی، سرمایه‌گذاری، آموزش و آگاهی‌بخشی موثر و برنامه‌ریزی شده از سوی تمام مسئولان مستقیم و غیرمستقیم نظام سلامت اتفاق نخواهد افتاد.

پونه شیرازی - گروه جامعه