شکوه باغ سازی ایرانی + عکس

شهرستان بهشهر به لحاظ داشتن بیش از ۱۳۵ محوطه و بنای تاریخی ثبتی، و ۱۰ منطقه نمونه گردشگری، به ‌«نگین گردشگری مازندران» مشهور است.

در این بین منطقه تاریخی عباس آباد بهشهر با دارا بودن جاذبه های منحصر به فرد تفریحی، میراثی و گردشگری در دل جنگل از اهمیت فراوانی برخوردار است.

عباس آباد بهشهر مهمترین باغ غیر کویری ایران

مجموعه تاریخی عباس آباد بهشهر که به دستور شاه عباس اول صفوی در سال‌ ۱۰۲۰ و ۱۰۲۱ قمری ساخته و در حال حاضر مهم‌ ترین باغ غیر کویری ایران محسوب می‌شود، شامل دریاچه، کاخ، برج و حمام و... است که دریاچه عباس آباد با دارا بودن عمارتی در وسط خود از زیبایی بی نظیری برخوردار است.

وسعت دریاچه عباس آباد بهشهر بالغ بر ۱۰ هکتار بوده که در مرکز آن عمارتی به ارتفاع ۱۸ متر قرار گرفته و در فصل آبگیری دریاچه به زیر آب می رود.

گهگاه فقط سقف آن از آب بیرون می آید، اما در فصول کم آبی تمام عمارت از آب بیرون و نمایان است، اما شگفت انگیز آن است که این ساختمان با اینکه بیش از نیمی از سال را در زیر آب به سر می برد اما پس از سال​های متمادی همچنان پابرجا و استوار است.

منطقه تاریخی عباس آباد بهشهر از مکانهای دیدنی استان مازندران به شمار می آید و عمارت وسط آب در دریاچه عباس آباد این بنا که با مصالح آجر و ساروج در میانه آب واقع شده در اصل پایه ای برای کاخی بوده که اکنون اثری از آن موجود نیست.

در کنار دریاچه عباس آباد بهشهر، باغ بزرگ ۱۴۰ هکتاری عباس آباد با دارا بودن امکانات تفریحی همچون رستوران، چایخانه، نمازخانه، بازدید و اقامت از این دریاچه را راحت تر می کند.

مکانیزم آبیاری که در دوره صفویه در این منطقه ایجاد شده، بسیار بی‌نظیر است و یکی از شاخصه‌های ثبت این باغ در فهرست جهانی همین مکانیزم منحصربه‌فرد موجود در باغ در رابطه با چرخش آب است.

حجم آب استخر در فصول مختلف سال تغییر می‌کند تا حدی که در برخی از فصول، عمارت داخل استخر کاملاً به زیر آب فرو رفته و در برخی زمان‌ها و در حالت کم آبی که عموماً فصل تابستان است کاملاً هویدا می‌شود.

با این حال و در کمال شگفتی با وجود این همه تغییرات که به‌صورت متوالی تکرار می‌شود این بنا همچنان به طور مستحکم پا بر جا مانده تا حیرت بازدید کنندگان را برانگیزد.

دو برج آجری نیز در قسمت جنوب غربی باغ تاریخی عباس آباد به فاصله ۱۶۹ متری از آن به سمت محوطه گلباغ؛ ایستگاه توزیع آب، با قطر ۷ متر و با ارتفاع ۱۴ متر و همچنین به فاصله تقریبی ۱۸۶ متری از یکدیگر احداث شده اند.

قاسم نوروزی یکی از شهروندان بهشهری با اشاره به وجود منطقه گردشگری و تاریخی عباس آباد بهشهر گفت: این منطقه متاسفانه هنوز برای بسیاری از هموطنان ناشناخته است که برای شناساندن آن باید تلاش جدی صورت گیرد.

وی یکی از خلاء های موجود در راستای جذب گردشگر به این منطقه و شهرستان را وجود چالش های حوزه عمران شهری دانست و افزود: توسعه فضای سبز، زیباسازی، مبلمان شهری، بهبود سیستم روشنایی شهر و ... از الزمات حوزه عمران شهری است که می تواند به جذب هرچه بیشتر گردشگران به استان و استفاده از جاذبه های درون شهری کمک کند.

علی اکبر صداقتی نیز در این باره با اشاره به اینکه تبلیغات مناسبی برای وجود مناطق تاریخی در ورودی های شهرستان انجام نشده است، گفت: وقتی وارد شهرهای توریستی و گردشگری کشورمان می شویم در ابتدای هر شهر، اطلاعات مربوط به گردشگری شهر مشخص است اما متاسفانه بهشهر فاقد چنین راهنمای شهری است که باید این اطلاعات بصورت بزرگ و در قالب بنر در ورودی ها نصب شود.

این شهروند بهشهری افزود: اصفهان با دارا بودن مکان های شبیه به این مکان ها نصف جهان لقب گرفته است و لذا ما باید بهشهر را بعنوان شهر میراثی و بهشت گمشده ایران، بیشتر به توریست ها بشناسانیم.

وی گفت: بهشهر با دارا بودن مناطق تاریخی و میراثی و گردشگری می تواند همچون اصفهان و کاشان در راس انتخاب توریست ها و گردشگران باشد اما متاسفانه عدم معرفی درست این مناطق و جاذبه ها، صنعت توریسم را در بهشهر فعال نکرده است.

صداقتی افزود: هرچند عباس آباد تا رسیدن به نقطه قوت گردشگری بسیار فاصله دارد و در برخی از موارد دستکاری هایی در میراث و گردشگری برده شده است اما در سال های اخیر کارهای خوبی در حال انجام است که سنگ فرش ها، مرمت بناها و نرده کاری های اطراف دریاچه عباس آباد از جمله کارهای مثبتی بوده که انجام شده است.

انجام کاوش های باستان شناسی در فصل های مختلف در عباس آباد

مدیر پایگاه پژوهشی باغ‌های تاریخی بهشهر نیز در رابطه با کاوش های باستان شناسی در عباس آباد گفت: فصل های مختلف کاوش باستان شناسی باغ عباس آباد بهشهر به همت میراث فرهنگی انجام شده است که در بخش های مختلف آن ورودی باغ عباس آباد، فضاهای معماری، مصالح و مواد بکار رفته، سیستم های آبرسانی و... انجام شد.

عبدالوهاب موسوی نسب، مساحت کل باغ را در حدود ۵۳۰ هکتار توصیف کرد و افزود: این مجموعه در تاریخ ۲۰ تا ۲۱ هجری قمری همزمان با تأسیس شهر اشرف به دستور پادشاهان صفوی ساخته شد.

این مقام مسئول باغ عباس آباد را بر اساس شواهد بدست آمده یکی از بی‌نظیرترین باغ‌های ایرانی از نظر تاریخی، فرهنگی و گردشگری معرفی کرد که بخش‌های مختلفی چون باغ، کاخ، سد، محورهای آبرسانی و حمام مجموعه تاریخی باغ را تشکیل می‌دهد.

وی افزود: مجموعه تاریخی عباس آباد بهشهر یکی از تفرج گاه های شاه عباس صفوی در استان مازندران واقع شده است که از این مجموعه تاریخی به عنوان شکوه باغ سازی ایرانی یاد می شود.

موسوی نسب گفت: مجموعه تاریخی عباس آباد بهشهر برخلاف سنت باغ های ایرانی که عموما در مناطق کویری ساخته می شوند در میان جنگل های سرسبز شمال کشور واقع شده است این مجموعه با دارا بودن باغ های مختلف، کاخ وسط آب، دو برج آجری در عباس آباد بهشهر از مجموعه های دیدنی است.

عباس آباد بهشهر نیازمند اعتبارات مناسب برای جذب توریست جهانی است

سرپرست نمایندگی میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری بهشهر، نصب دوربین مداربسته، مرمت محوطه های مختلف عباس آباد، نصب نرده ها، شناسایی درختان حاصل خیز و درختان پیر و فرسوده و... از جمله اقدامتی انجام شده در این باغ عنوان کرد.

قربانعلی حیدری گفت: کارها و طرح های انجام شده اگر چه در مقایسه با نیازهای فراوان گردشگری بهشهر قابل توجه نیست اما می تواند زمینه ای برای توسعه فعالیت های مرتبط با بخش گردشگری باشد.

وی افزود: استحقاق عباس آباد این نیست و با توجه به اینکه ثبت جهانی شده است انتظار است که جشن ثبت جهانی شدن برگزار و اعتبارات مناسب برای این منطقه و جذب توریست اختصاص یافته و مسئولان با توجه به این مسئله و جهانی شدن عباس آباد دغدغه بیشتری به این امر معطوف داشته و بیشتر از گذشته همکاری انجام شود.

حیدری اظهار داشت: در حال حاضر اولویت کار اصلی ما ایجاد جاده جدید در منطقه عباس آباد است (در قسمت سمت راستا ورودی عباس آباد که به این جاده معروف به جاده نظامی که در حوالی دریاچه از سمت راست است).

این مسئول گردشگری شهرستان افزود: در حال حاضر این جاده از روی پل قدیمی عباس آباد می گذرد که اولویت اصلی ما ایجاد جاده جدید غیر از این مسیر فعلی پل عباس آباد است که با توجه به قدمت بالای این پل، پیشنهاد شده که جاده دیگری برای رفت و آمد در نظر گرفته شود.

حیدری گفت: در این رابطه نامه نگاری ها و رایزنی هایی با منابع طبیعی انجام شده و منتظر جواب نهایی منابع طبیعی و مکان سنجی در رابطه با جاده سازی جدید در این منطقه هستیم تا این پل قدیمی و با قدیمت فراوان که از آثار باستانی است به همین صورت باقی مانده و آسیب نبیند و از تخریب آن جلوگیری شود.

وی افزود: بودجه مناسبی هم برای ایجاد راه جدید در نظر گرفته شده است که امیدواریم با همکاری منابع طبیعی و اعلام راه جدید ساخت و ساز این راه آغاز و این طرح در دستور کار قرار گیرد.

سرپرست نمایندگی میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری بهشهر، مرمت خود پایگاه تاریخی عباس آباد نیز از دیگر اقدامات در دست انجام است که دیوار چینی ها و مرمت پایگاه و جلوگیری از تخریب آن در حال انجام است.

حیدری گفت: طرح تفضیلی عباس آباد نیز در دست مطالعه است که با نهایی شدن و اجرایی شدن آن و زوم بندی های مختلف از قبیل هتل، بخش گردشگری، بازی و تفریح، بازارچه و... برای حدود ۴ هزار نفر اشتغال زایی ایجاد می شود که این طرح در دست بررسی و مطالعه است.

با توجه به میراثی بودن شهرستان بهشهر و وجود مناطق میراثی، گردشگری، طبیعی و مذهبی از شرق تا غرب و از شمال تا جنوب این شهرستان، استفاده از گردشگری، ظرفیت خوبی برای توسعه این شهرستان و رونق بخشیدن به تولید و اشتغال آن است که باید با برنامه ریزی مناسب از وضعیت رکود در این بخش جلوگیری و از ظرفیتها و پتانسیلهای بخش گردشگری بدرستی استفاده شود چرا که حراست از میراث فرهنگی و طبیعی ضرورتی مهم برای توسعه پایدار و استفاده نسل های بعدی از این گنجینه های مهم طبیعی و تاریخی است.(مهر)