ایران را اشغال و با دید استعماری به آن نگاه کرده ایم

جک استراو در مجلس عوام گفت: اینجا در انگلیس، اطلاعات یا شناخت کمی درباره ایران وجود دارد. کشوری که با هفتاد و هفت میلیون جمعیت، پس از مصر، از نظر میزان جمعیت دومین کشور خاورمیانه است، اما بسیار پر رونق تر از مصر است. این کشور از نظر تولید ناخالص داخلی، در معیار سازمان ملل، دارای «درآمد متوسط» رده بندی می شود و جلوتر از بلغارستان قرار دارد که یک عضو اتحادیه اروپاست.

وی با اشاره به سابقه تمدن سه هزار ساله ایران و همچنین تفکر شیعی حاکم بر این کشور، گفت: روابط ایران با پادشاهی متحد در طول چندین دهه، نزدیک اما با دشواری مواجه بوده است. این مثل که "پشت هر پرده‌ای یک انگلیسی مخفی شده"، مثلی رایج در فارسی است. اگر از دید ایرانی‌ها نگاه کنیم، می‌توانیم دلیل این تفکر را بیابیم. از اواخر قرن 19 به بعد، ما روابط با ایران را تنها از دید مرکانتیلیستی و استعماری نوین نگاه کردیم.

استراو افزود: «ایران به دو حوزه نفوذ، یکی تحت روس تزاری و دیگری تحت پادشاهی متحد، تقسیم شده بود. در اوایل قرن گذشته، شرکت «دی آرکی پترولیوم»، که بعدا به بریتیش پترولیوم تبدیل شد، امتیازات ترجیحی گسترده‌ای از دولت ایران گرفته بود. پس از آن هم، ما در برکناری سلسله قاجار و روی کار آوردن رضا شاه، نقش اساسی داشتیم. ما مشترکا با اتحاد جماهیر شوروی برای 5 سال، از 1941 تا 1946، ایران را اشغال کردیم. پس از آن هم ما و ایالات متحده با موفقیت برای برکناری مصدق از نخست‌وزیری در سال 1953، توطئه کردیم.

وی ادامه داد: «سپس، با وجود آنکه نشانه‌های بسیاری وجود داشت و کافی بود ما آن‌ها را جدی بگیریم، که نشان می‌داد شاه رژیمی رو به زوال و فساد را رهبری می‌کند و به احتمال فراوان این رژیم فرومی‌پاشد، سابقه رقت‌بار خود را با حمایت از او ادامه دادیم. یک سال پس از انقلاب اسلامی، جنگ ایران و عراق آغاز شد، که به اذعان عمومی، در آن عراق تجاوزگر و ایران قربانی بود. اما غرب، از جمله پادشاهی متحد، طرف تجاوزگر را گرفت.

محور شرارت؛ پاسخ غرب به کمک‌های ایران

در ادامه، «جان بارون» نماینده محافظه‌کار مجلس عوام با اشاره به اقدامات ایران برای بهبود روابط با غرب گفت: تهران پس از حوادث یازده سپتامبر، تلاش کرد تا به مبارزه با تروریسم کمک کند و «حقیقتا این کار را هم کرد، اما آن‌ها به عنوان نمونه، در پاسخ، با سخنرانی «محور شرارت» رئیس‌جمهور (جورج) بوش مواجه شدند.(واحد مرکزی خبر)