کارمزد، استفاده از کارتخوان‌ها را کاهش نمی‌دهد

محسن قادری، مدیرعامل شاپرک (شبکه الکترونیکی پرداخت کارتی) به عنوان بازوی عامل دریافت این کارمزدها دراین باره توضیح می‌دهد.

هم‌اکنون شاپرک از کدام یک از عملیات بانکی بر بستر پایانه‌های فروش، کارمزد دریافت می‌کند و ارقام آن چقدر است؟

مطابق دستورالعمل پیشین، کارمزد صرفا برای تراکنش دریافت موجودی اخذ می‌شد و مبلغ آن نیز 120 تومان بوده است اما طبق دستورالعمل جدید، از اول آبان ماه به خرید از کارتخوان‌ها نیز کارمزد تعلق خواهد گرفت.

آیا دریافت کارمزد از دارندگان پایانه‌های فروش قطعی شده است؟ به عبارت بهتر دارندگان کارت‌های بانکی به ازای خرید، کارمزدی نخواهند پرداخت؟

طبق دستورالعمل جدید، دریافت کارمزد قطعی بوده و پرداخت آن بر عهده پذیرنده یعنی دارنده دستگاه کارتخوان است. این به معنای آن است که هزینه‌ای متوجه خریداران کالا یا خدمات نخواهد بود.

محل مصرف کارمزدهای بانکی کجاست؟ آیا این ارقام جزو دریافتی بانک محسوب خواهد شد یا به خزانه دولت واریز می‌شود؟

کارمزد‌های دریافتی به شرکت‌های ارائه‌کننده خدمات پرداخت الکترونیکی عضو در شبکه شاپرک تعلق خواهد گرفت.

چرا به یکباره دولت به فکر اخذ کارمزد از پایانه‌های فروشگاهی افتاده است؟ اگر قرار بود کارمزدی دریافت شود باید از همان ابتدای راه‌اندازی پایانه‌های فروش اخذ می‌شد. آیا این گونه اخذ کارمزد شائبه درآمد تراشی دولت برای خود را ایجاد نمی‌کند؟

این خدمات از ابتدا رایگان نبود. بلکه ورود بانک‌ها به حوزه پرداخت الکترونیکی سپس تخلف یک بانک در حذف کارمزد و بالطبع، تکرار آن از سوی دیگر بانک‌ها برای رقابت، باعث این اتفاق نامیمون بود. اما هم‌اکنون با خروج بانک‌ها از حوزه پرداخت الکترونیکی و برای جلوگیری از انحصارگرایی بانک‌ها، مجددا شبکه مجبور است هزینه‌های خود را تامین کند که این امر مطابق استانداردهای بین‌المللی اخذ مجدد کارمزد است.

آیا رقم کارمزد دریافتی از دستگاه‌های کارتخوان ثابت است؟ برای مثال خرید 10 میلیون تومانی با خرید هزار تومانی یک کارمزد دارد؟

مبلغ کارمزد در بانک مرکزی در حال بررسی است و پس از تائید و ابلاغ به اطلاع عموم خواهد رسید، اما به طور قطع مبلغ کوچکی است.

فکر نمی‌کنید اخذ چنین کارمزدهایی باعث افزایش استفاده از پول نقد در جامعه شده، تمایل اصناف و مردم را دراستفاده از پایانه‌های فروش کم کرده و در نهایت به گسترش بانکداری الکترونیک در کشور لطمه بزند؟

این احتمال وجود دارد که در ابتدای اخذ کارمزد از دستگاه‌های کارتخوان با کاهش خرید از سوی پایانه‌های فروش مواجه شویم. اما این اوضاع قطعا به صورت مقطعی خواهد بود؛ زیرا بخش عمده‌ای از گردش مالی کشور از طریق این سیستم جا به جا می‌شود.لذا با توجه به این موضوع، احتمال ضعیفی وجود دارد تا مردم بخواهند مبالغ بزرگی را به شکل پول نقد با خود جا به جا کنند و ریسک‌هایی همانند سرقت را به جان بخرند.از سوی دیگر پذیرندگانی که نخواهند از خدمات کارتخوان هااستفاده کنند از رقابت عقب خواهند ماند و مشتریان خود را به رقبا خواهند باخت. در کنار این مسائل باید در نظر داشته باشیم که میزان کارمزد مبلغ کوچکی است و این امر سبب می‌شود پذیرندگان از خدمات پرداخت الکترونیکی منصرف نشوند.

محمدحسین علی‌اکبری - ‌گروه اقتصاد