«ناطق‌نوری» و اصلاح‌طلبان؛ از آری به "تقابل" تا نه به "تعامل"

اصلاح طلبان در طول دوران فعالیتشان متحدان و منتقدانی داشته و البته با رفتار‌ها و مواضع خود برخی منتقدان را تبدیل به متحد و برخی دیگر از متحدان خود را تبدیل به منتقد خود کرده‌اند. حجت الاسلام ناطق‌نوری را می‌توان جزو یکی از این موارد دانست که در وهله اول با رقابت خود با سید محمد خاتمی در انتخابات سال 76 به رقیب سر سخت نامزد اصلاح طلبان تبدیل شده و در دوران مجلس پنحم نیز رابطه خاصی با رییس جمهور وقت داشت.

با وجود اینکه در طول سالیان دولت اصلاحات تا زمان روی کار آمدن دولت احمدی‌نژاد ناطق‌نوری به عنوان رییس مجلس پنجم همکاری خوبی با اصلاح طلبان داشت ٬آن‌ها که از افرادی چون حجت الاسلام هاشمی رفسنجانی عبور کرده و قائل به استفاده از آنها که خود را اعتدالیون می‌نامیدند و یا استفاده از نیروهای اصولگرا نبودند٬ با ناطق‌نوری نیز‌‌ همان رفتاری را کردند که زمانی با هاشمی انجام دادند.

ناطق‌نوری بعد از آن با شایعاتی دوباره به رسانه‌ها بازگشت که بیان می‌کرد او احمدی‌نژاد را به عرصه سیاست آورده است. گرچه احمدی‌نژاد پیش از شهرداری تهران٬ در دولت هاشمی رفسنجانی استاندار بود اما رسانه‌های اصلاح طلب بیان کردند این ناطق‌نوری بود که او را برای شهردار شدن به مراکز مسئول معرفی کرد. البته احمدی‌نژاد در سال 76 در ستاد انتخاباتی ناطق‌نوری فعالیت می‌کرد و بعد از آن با وجود همه این وابستگی‌ها در انتخابات سال 84 هیچ خبری از اعلام حمایت ناطق‌نوری از احمدی‌نژاد به گوش نرسید.

به نظر می‌رسد انتخابات سال 88 و مناظره انتخاباتی معروف احمدی‌نژاد و میر حسین موسوی بود که ناطق‌نوری را به اصلاح طلبان نزدیک کرد. احمدی‌نژاد در این مناظره با توجه به مفاسد اقتصادی صورت گرفته توسط تعدادی از آقا‌زاده‌ها به بیان یک سوال کفایت کرد: الان آقازاده‌های آقای هاشمی رفسنجانی و ناطق‌نوری چه می‌کنند؟ همین یک جمله کافی بود تا کدورتی عمیق میان ناطق‌نوری و احمدی‌نژاد شکل بگیرد. او گرچه در این دوره ریاست شورای هماهنگی نیروهای انقلاب اسلامی را بر عهده داشت ٬ اما به نظر می‌رسید بیش از پیش به اصلاح طلبان و به خصوص کارگزاران و شخص هاشمی رفسنجانی نزدیک می‌شود.

این ارتباط و نزدیکی تا جایی پیش رفت که در انتخابات سال 88 چنین شایعه شد که ناطق‌نوری از موسوی اعلام حمایت کرده است. گرچه بلافاصله این خبر توسط او تکذیب شد اما نزدیکی یکی از فرزندانش به ستاد انتخاباتی موسوی این شائبه را بیش از پیش به وجود آورد که او سعی دارد به صورت غیر مستقیم از موسوی حمایت کند. او البته در روزهای بعد از انتخابات و شکل گرفتن آشوب‌ها سعی کرد سکوت اختیار کند. با این حال در نماز جمعه 26 تیرماه به امامت هاشمی، شرکت کرده و از حضور در مراسم تنفیذ و تحلیف احمدی‌نژاد در تابستان 88 امتناع کرد و این مسئله او را به هاشمی نزدیک‌تر نشان داد.

ناطق و فتنه 88

یکی دیگر از مسائلی که نام علی اکبر ناطق‌نوری را به خبر‌ها باز کرد، عدم حضور وی در جلسات جامعه روحانیت مبارز بود که در این رابطه، در مصاحبه‌ای گفت: به دلیل رعایت نشدن قواعد و ضوابط تشکیلاتی در جامعه روحانیت مبارز و افشای مواضع و رأی‌های مخفی در این تشکل به نشانه اعتراض در جلسات آن شرکت نمی‌کنم.

با این حال پس از حوادث 25 بهمن 89 در تهران، ناطق‌نوری در مصاحبه‌ای در این رابطه گفت: کسانی که روزگاری در کنار خدمتگزاران جمهوری اسلامی ایران حضور داشتند و به نظام و انقلاب خدمت می‌کردند و امروز در مقابل ملت و نظام قرار گرفته‌اند، اگر کمترین هوش سیاسی و غیرت داشتند باید خود و اندک هوادارانشان را در روز ملی 22 بهمن فرا می‌‎خواندند تا ضمن دفاع از آرمان‌های امام و انقلاب و رهبری از مردم مصر و قیام ملت مصر هم حمایت می‌کردند.

وی با بیان اینکه قوه قضائیه باید بر اساس قانون و عدالت اسلامی با مسببین این حادثه شرم‎آور برخورد قاطع کند، افزود: فتنه‎گران در حساس‎ترین شرایط خاورمیانه، عملی ضدانقلابی انجام دادند و خوراک تبلیغاتی برای دشمنان ایران و اسلام فراهم کردند.

همین صحبت‌ها باعث شد جناحی که از فتنه به صورت آشکار و نهان حمایت می‌کرد مواضع تندتری نسبت به ناطق‌نوری بگیرد اما در ‌‌نهایت اصلاح طلبان تندرو که زمانی هاشمی رفسنجانی را نیز کنار زده بودند٬‌ بعد از فتنه و برای بازگشت به فضای سیاسی کشور مجبور شدند دوباره از سیاسیونی چون هاشمی و ناطق کمک بگیرند.

حجت الاسلام هاشمی رفسنجانی برنامه‌های بهتری را برای ناطق در نظر گرفته بود و آن حضور او در انتخابات ریاست جمهوری یازدهم و پیروزی او در این انتخابات به جای حسن روحانی بود. آنطور که سایت روحانی به نقل از هاشمی رفسنجانی بیان کرده بود٬‌ در ابتدای امر رییس مجمع تشخیص مصلحت نظام از حجت الاسلام ناطق‌نوری خواسته بود که برای ریاست جمهوری کاندیدا شود و وعده داده بود که هر طور شده بدنه اصلاح طلبی را برای حمایت از او بسیج می‌کند اما زمانیکه ناطق‌نوری این پیشنهاد را قبول نکرده و حسن روحانی را به جای خود برای این سمت پیشنهاد داده بود٬‌ در ‌‌نهایت اصلاح طلبان به این نتیجه رسیدند که از روحانی حمایت کنند.

اصلاح طلبان و مجلس دهم

انتخابات مجلس دهم به همین دلیل برای اصلاح طلبان بسیار با اهمیت است. آن‌ها سعی دارند از میان گزینه‌های موجود به حمایت از کسی در این انتخابات بپردازند که مطمئن باشند در صورت تکیه زدن به کرسی ریاست مجلس مواضع اصلاح طلبانه داشته و یا حداقل اصولگرای صرف نیست. اصلاح طلبان که نتایج نظرسنجی‌ها در طول دوره انتخابات ریاست جمهوری را دیده بودند٬‌ می ‌دانستند با گزینه‌هایی چون عارف نمی‌تواند لیستی ارائه کنند که بتواند رای حداکثری مردم را به همراه داشته و مجلس را کلا در اختیار آنان قرار دهد به همین دلیل از چند وقت پیش و همزمان با آغاز شدن بحث‌های زودهنگام در خصوص چهره‌ای که می‌تواند ریاست مجلس را بر عهده بگیرد٬ قمار سیاسی خود بر روی افرادی چون ناطق‌نوری را آغاز کردند.

تصور اصلی اصلاح‌طلبان این است که در صورت پیروزی نهایی اصولگرایان در انتخابات مجلس٬ علی لاریجانی و یا غلامعلی حداد عادل مهم‌ترین گزینه‌ها برای تکیه زدن بر کرسی ریاست این دوره از مجلس هستند. آن‌ها به دنبال گزینه‌هایی بودند که از لحاظ کارنامه و تجربه کاری بتواند با اصولگرایان رقابتی تنگاتنگ داشته و از سوی دیگر رفتار اصلاح طلبان تندرو را نیز از خود بروز نداده باشد.

از همین زمان بود که شایعات در مورد جلسات ناطق ٬ خاتمی و هاشمی برای بررسی چگونگی ورود به عرصه انتخابات مجلس شورای اسلامی پا گرفت. ناطق‌نوری با این حال به شدت از این اخبار که به گفته او کذب نیز بود٬‌ ناراحت شد. وی در گفت‌و‌گویی با اشاره به برخی خبرسازی‌ها، گفت: تند روهای سیاسی از هر دو جریان؛ ظاهرا به یک نقطه مشترک رسیده‌اند و آن هم ایجاد شکاف دربین نیروهای قدیمی انقلاب است.

وی با اشاره به انتشار اخباری درباره ائتلاف وی، هاشمی و خاتمی برای مجلس آینده، اظهار داشت: می‌گویند که این‌ها (آقای هاشمی، بنده و آقای خاتمی) نشسته‌اند برنامه ریزی برای مجلس آینده کرده‌اند و چه و چه! که حرف بی‌ربط و خلاف واقعی است.

این تکذیب‌ها اما مانع از خبر سازیهای رسانه‌های اصلاح طلب در مورد نامزدی ناطق‌نوری برای ریاست مجلس نشد. روزنامه‌های اصلاح طلب با خبرسازیهای خود به ابعاد و جزییات موارد بررسی شده در جلسات ناطق – هاشمی – خاتمی پرداخته و با نوعی اشتیاق (و به تعبیری ذوق‌زدگی) تمام ٬ خروج ناطق نوری از اردوگاه اصولگرایان و قرار گرفتن او در کنار هاشمی و خاتمی را با تیتر یک‌های جذاب خود جشن گرفتند! ناطق‌نوری اما بعد از مدتی تمام این خبرها را با یک خبر ساده خنثی کرد: «در انتخابات مجلس شرکت نمی‌کنم!»

ناطق‌نوری بر این عقیده است که افرادی امثال او با سابقه انقلابی و با تجربه سیاسی زیاد باید دور از گود نشسته راه برای ورود نیروهای جوان‌تر به عرصه سیاست کشور را باز کنند. او در سخنرانی اخیر خود گفته که بار‌ها نمایندگی مجلس را در کارنامه خود داشته و عکس‌هایش برای دوره‌های متوالی در مناطق مختلف شهرستان نور و در تمام شهرهای ایران دیده شده است و دیگر نمی‌خواهد وارد این عرصه شود.

عزم قاطع او برای شرکت نکردن در انتخابات مجلس بار دیگر تمام برنامه ریزی‌ها و محاسبات جبهه اصلاحات برای انتخابات دور بعدی مجلس را بهم ریخته است. آن‌ها هم اینک تنها یک کاندیدای آماده و حاضر برای ریاست مجلس دارند که البته بعید به نظر می‌رسد پتانسیل رای آوری بالا برای ریاست مجلس را نیز داشته باشد. عارف شاید این بار هم از اصلاح طلبان رنجیده و در دقیقه آخر مجبور به کناره گیری از انتخابات شود تا گزینه دیگری وارد میدان شود. شاید هم اصولگرایان با درس گرفتن از اشتباهات گذشته خود در انتخابات ریاست جمهوری با برنامه ریزی بهتری به میدان آمده و باز هم پیروز میدان رقابت با اصلاح طلبان در انتخابات مجلس باشند.(تسنیم)