نوروز، فرهنگ گردشگری است

یقینا برای ما ایرانی‌ها عید نوروز با ابعاد فرهنگی گسترده خود و آداب و رسوم متنوع مربوط به آن، از بهترین جاذبه‌های گردشگری به شمار می‌آید که می‌تواند گردشگران زیادی را از نقاط مختلف جهان به سوی خود جلب کند. قدر مسلم تنها از راه آشنا شدن فرهنگ‌ها با یکدیگر است که دشمنی‌ها به دوستی مبدل می‌شود.

برگزاری جشن‌های نوروزی که از ویژگی‌های این سرزمین است. انجام مراسم نوروز یکی از برجسته‌ترین سنت‌های باستانی ایران است که در نقاط مختلف کشور مورد توجه، تحقیق و بررسی قرار گرفته است. تکرار نوروز کوششی برای مهار کردن لحظه‌هاست؛ لحظه‌های پاکی و راستی، قانون ازلی و ابدی آفرینش یعنی قانون راستی و تکرار و بازگشت نوروز برای نگهبانی از آن قانون است. آشتی و دوستی و مهربانی این لحظه‌ها را نگه می‌دارد و سیاهی کینه و قهر و دشمنی اهریمنی را به دور می‌ریزد. نام این تلاش در فرهنگ دیرپای ایرانی (خانه‌تکانی) است. فقط خانه‌ای که در آن زندگی می‌کنیم، رنگ و صفا نمی‌گیرد و فقط از خشت و گل گندزدایی نمی‌کنند بلکه خانه دل را در زلال راستی و پاکی می‌شویند و آن را به نور مهر و صفا صیقل می‌دهند.

آنچه تحت عنوان مراسم و جشن‌های نوروزی در گوشه و کنار این سرزمین پهناور برگزار می‌شود، می‌تواند به عنوان جاذبه‌های فرهنگی به مسافران و گردشگران داخلی و خارجی معرفی و عرضه شود که به اختصار به آنها اشاره می‌شود:

اعتقاد به دیدار اماکن متبرکه و زیارتگاه‌ها، بسیاری از مسافران نوروزی را به سمت خود جلب می‌کند. این دسته از مسافران، زیارت بارگاه پیشوایان مذهبی و اولیای خدا رابه هنگام تحویل سال زمینه‌ساز تکامل روحی و معنوی خود دانسته و به این وسیله از خدای خود هدایت به سوی رستگاری را می‌طلبند. باز شدن دایره خویشاوندی در نتیجه تغییرات اجتماعی در دهه‌های اخیر موجب شده است که بسیاری از جوانان همسرانشان را از خانواده‌های غیر اهل دیار خود انتخاب کنند و این امر موجب دید و بازدیدهای بین خویشاوندان سببی جدید می‌شود و خود، انگیزه دیگری برای سفرهای نوروزی است. بازگشت به زادگاه در ایام نوروز در بین بسیاری از مهاجرانی که در جستجوی کار به شهرهای بزرگ آمده و اسکان یافته‌اند بسیار رایج و متداول است و همه ساله با شروع فصل بهار و فرا رسیدن نوروز این‌گونه افراد برای گذراندن اوقات فراغت خود و استفاده از تعطیلات و دیدار خویشاوندان اقدام به سفر می‌کنند که همین سفرها به نوبه خود شاخه‌ای از گردشگری داخلی محسوب می‌شود. مردم ایران بر اساس باورها و اعتقاداتشان که ریشه در فرهنگ و مذهب آنها دارد، بر این باورند که باید وقت تحویل سال را در کنار خانواده خود بگذرانند و به دید و بازدید دوستان و آشنایان بپردازند، به این لحاظ در تعطیلات نوروز بخش عظیمی از مسافران و گردشگران را همین گروه تشکیل می‌دهند و تعداد وسایط نقلیه‌ای که برای سفر به شهرها، روستاها و مناطق مختلف کشور مورد استفاده قرار می‌گیرد به چند برابر افزایش می‌یابد، به همین جهت نوروز به عنوان یک عنصر فرهنگی نقش قاطع خود را توسعه صنعت گردشگری ایفا می‌کند.

منوچهر جهانیان