آخرین دستاوردهای فناورانه و یافتههای مهندسی، برای نخستین بار در محصولات لوکس و گران قیمت کارخانجات کوچک و بزرگ خودروسازی جهان به کار گرفته میشد و بعد کمکم سروکله آنها در دیگر صنایع هم پیدا میشد. اما با تغییر فرآیندها و ظهور صنعت آی.تی، خودروسازی خود به مصرفکننده دست دوم فناوری تبدیل شد تا جایی که این روزها شاهدیم خودروسازان سخت در تلاشند تا از موج بزرگ هوشمندسازی عقب نمانند.
اگر خواننده جامجم باشید حتما خبرهای متنوع این حوزه از جمله تلاش برای نوشتن سیستم عامل ویژه خودروها یا ترس از هک شدن خودروهای هوشمند آینده را در صفحه دانش یا ماشین مطالعه کردهاید. اما بگذارید با نگاهی اجمالی به آینده ازدواج بین دو صنعت خودروسازی و دیجیتال، ببینیم رانندگی در آینده چه لذتی خواهد داشت.
هوشمندسازی باعث شده بهرهگیری از بسیاری از فناوریهایی که تا همین اواخر فقط در خودروهای گرانقیمت قرار داشت، به کالایی دست دوم تبدیل شده و گرایش به استفاده از آنها رو به افزایش بگذارد تا جایی که هر روز بر تعداد خودروهای ارزانقیمتی که از این امکانات بهرهمند میشوند، افزوده میشود.
خودروسازان بشدت میکوشند از روند عمومی گرایش به استفاده از تلفن همراه هوشمند که در سالهای اخیر شدت گرفته عقب نیفتند و سامانههایی را برای درهمآمیزی تلفنهمراه با خودرو ایجاد کنند. همچنین برخی خودروهای جدید به رایانهای مستقل با صفحه نمایش لمسی مجهز هستند که بسیاریاز قابلیتهای اصلی تلفن همراه هوشمند نظیر اتصال به اینترنت و اجرای انواع فایلهای مختلف را داراست. اما شاید جذابترین ایدهها مربوط به ایجاد قابلیت وصل کردن تلفن همراه به خودرو باشد که بلافاصله تنظیمات دارنده تلفن همراه روی خودرو اعمال میشود؛ برای مثال تنظیم صندلی یا تغییر رنگ خودرو.
یکی از مهمترین فناوریهای دیجیتالی که در خودروهای جدید به کار گرفته میشود، قابلیت تبدیل صدا به متن و نیز برعکس است این فناوری میتواند ایمیلها و پیامکهای دریافتی را برای راننده بخواند.
همچنین راننده میتواند بدون این که نگاه خود را از مسیر پیشرو بردارد، پاسخی به هر یک از آنها بدهد و سامانه مذکور نیز صدای او را در قالب متن درآورده و برای مخاطب ارسال کند. برخی تلفنهای همراه مثل انواع جدید آیفون یا تلفنهای سامسونگ هماکنون به نرمافزارهای ویژه رانندگی مجهزند اما انتظار میرود بزودی نسخههای کاملتر و ارزانتری از این دستیاران رانندگی روی همه تلفنهای هوشمند نصب شود.
برنامکهای خودرویی
انبوهی از برنامکهای مختلف برای تلفن همراه هوشمند نوشته شده که میتواند برخی مشکلات معمول صاحبان خودرو را برطرف سازد. برای نمونه برنامکی تهیه شده که بسرعت موقعیت مکانی خودروی مفقود شده را به شما نشان میدهد. همچنین اگر نمیتوانیدخودروی خود را در یک پارکینگ بسیار بزرگ پیدا کنید، کافی است یکی از دکمههای این برنامک را فشار داد تا بوق خودرو به صدا درآید. اگر سوئیچ خودرو را هم به اشتباه داخل آن جا گذاشتهاید، دکمهای دیگر میتواند درِ خودرو را برایتان بگشاید.
نکته: با تغییر فرآیندها و ظهور صنعت آی.تی خودروسازی خود به مصرفکننده دست دوم فناوری تبدیل شد تا جایی که این روزها شاهدیم خودروسازان سخت در تلاشند از موج بزرگ هوشمندسازی عقب نمانند |
اگر نگران این هستید که فرزند نوجوانتان خودروی شما را برداشته و با سرعت زیاد در خیابانها رانندگی کند، میتوانید از برنامک دیگری استفاده کنید که در صورت رد شدن سرعت خودرو از رقمی مشخص یا خارج شدن خودرو از یک محدوده خاص جغرافیایی، پیامکی برای شما ارسال کند و جزئیات مساله را به آگاهیتان برساند.
البته واضح است این برنامک فقط در صورتی کار خواهد کرد که یک قطعه سختافزاری خاص روی خودرو نصب شده باشد. هماکنون برخی شرکتهای ایرانی نمونههای موفق و بومی شده این سختافزار و نرمافزار را توسعه دادهاند که انتظار میرود شرکتهای خودروسازی ایرانی از این امکانات برای توسعه توانمندی اتومبیلهای ایرانی بیشتر استفاده کنند.
فناوریها و پرت شدن حواس راننده
مشکل اینجاست که افزودن انبوهی از فناوریهای دیجیتال به خودرو میتواند موجب کاهش تمرکز راننده و پرت شدن حواس او شود.
از یکسو نمیتوان به پدیدههایی همچون تلفن همراه هوشمند یا اتصال به اینترنت بیتوجهی کرد، زیرا همه اینها به بخشی جداییناپذیر از زندگی روزمره ما تبدیل شده است و از سویی دیگر هم باید بهگونهای از این فناوریهای نوین بهره گرفت که کمترین اختلال را در میزان تمرکز راننده به مسیر و اطراف ایجاد کند.
به این منظور باید تا حد امکان از حجم فعالیتهای آگاهانهای که نیازمند توجه زیاد است، کاست. سامانههای هوشمند صوتی نمونهای از این استفاده درست از تجهیزات دیجیتال است. البته فناوریهای تکمیلی دیگری نیز طراحی شدهاست که میتواند از حواسپرتی و حتی خوابآلودگی راننده جلوگیری کرده یا خطای ناشی از آن را تا حد امکان جبران کند. سامانههای جلوگیری از تصادف را باید نمونهای از این فناوریها دانست. این سامانه پیش از این در خودروهای گرانقیمت وجود داشت، اما اکنون در بسیاری از مدلهای معمولی هم جای گرفته است.
رانندگی بهتر
سامانههای مختلفی برای بهبود عملکرد راننده در هدایت خودرو طراحی شدهاست. دوربینهای قرار گرفته روی شیشه جلوی خودرو میتواند خطوط جاده را دیده و اگر راننده از مسیر مستقیم خارج شد به وی هشدار دهد و حتی فرمان خودرو را بچرخاند تا خودرو دوباره در مسیر درست قرار گیرد.افزون بر این که رادارهای نصب شده در زیر سپر خودرو میتواند در هوای بسیار مه آلود نیز فاصله با خودروی جلویی را تشخیص داده و در صورت نزدیک شدن بیش از حد به آن از سرعت خودرو بکاهد و حتی آن را متوقف کند.
دوربینهای قرار گرفته در عقب خودرو امروزه به گزینهای معمولی برای بسیاری از مدلهای خودرو تبدیل شده است. البته برخی شرکتها نظیر هوندا و کیاموتورز پا را فراتر گذاشته و علاوه بر تصویر مسیر عقبی، تصویر دیگری از مسیر جلوی خودرو را نیز در نمایشگر موجود در اختیار راننده میگذارند.
بسیاری از خودروهای گرانقیمت دارای امکانات جانبی بسیار خوبی برای پارک خودرو هستند. این سامانهها میتواند فواصل مختلف را اندازهگیری کرده و با کنترل فرمان خودرو، آن را بهطور دقیق پارک کند. در این میان برخی خودروها نظیر خودروی برقی i3 شرکت BMW میتواند به شکلی کاملا هوشمندانه و با دقتی بینظیر خودرو را پارک کند. این خودروی برقی با کنترل فرمان و نیز پدالهای ترمز و گاز و بدون نیاز به راننده، خود را پارک میکند.
برخی خودروسازان همچون مرسدس، فورد و کادیلاک حسگرهای ویژهای برای برخی مدلهای خود ساختهاند که در صورت پُر بودن دستهای صاحب خودرو (برای نمونه پس از انجام خرید از یک فروشگاه) بلافاصله این مساله را تشخیص میدهد و بهصورت خودکار در صندوق عقب را برای او باز میکند.
آینده فناوریهای نوین در صنعت خودروسازی
افزایش گسترده استفاده از تلفنهای همراه هوشمند و کاهش هزینه تمام شده تجهیزات دیجیتال سبب شده سامانههای ویژه ایمنی و راحتی بیشتر فقط مختص مدلهای گرانقیمت خودرو نباشد و هر چه بیشتر در خودروهای معمولی و ارزانقیمت جای گیرد. این روند با شتاب پیش میرود و در آینده هم شاهد بهکارگیری تعداد بیشتری از این امکانات سودمند و صد البته هوشمند در خودروهای معمولی خواهیم بود.
صالح سپهریفر / جام جم
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
یک کارشناس روابط بینالملل در گفتگو با جامجمآنلاین مطرح کرد