چرا چشمانمان آستیگمات می‌شود؟

البته افراد زیادی به همراه نزدیک‌بینی دچار درجاتی از آستیگماتیسم یا حالت بیضی بودن قرنیه هستند. در واقع، آستیگماتیسم وقتی ایجاد می‌شود که قرنیه به جای حالت کروی، فرم بیضی شکلی پیدا کند.

در نتیجه تصاویر به دلیل انکسار نامساوی در قسمت‏‌های مختلف قرنیه کاملا روی شبکیه متمرکز نمی‌شود و تصاویر دور و حتی نزدیک تار دیده می‌شود. در واقع افرادی که دچار درجات بالایی از آستیگماتیسم هستند علاوه بر اشیای دور، اشیای نزدیک را نیز تار می‌بینند.

البته دکتر سیدحسام هاشمیان، فلوشیپ قرنیه معتقد است تشخیص سریع این عارضه بینایی بسیار مهم است، چراکه آستیگماتیسم معمولا با عوارض آزاردهنده‌ای مانند سردرد، خستگی، ریزش اشک و تاری دید همراه است. اگرچه همیشه این نشانه‌ها ثابت نمی‌کند که آستیگماتیسم در فرد بروز کرده است، اما می‌طلبد شخص مشکوک به این عارضه برای معاینات تکمیلی به چشم‌پزشک  مراجعه کند.

چشم‌های مبتلا به آستیگماتیسم

جالب است بدانید علت آستیگماتیسم ناشناخته است، معمولا از بدو تولد وجود دارد و اغلب همراه با نزدیک‌بینی و دوربینی است. البته طبق تحقیقات مشخص شده است بیشتر افراد مبتلا به آستیگماتیسم، این مشکل را به ارث برده‌اند.

با این حال، دکتر هاشمیان در گفت‌وگو با جام‌جم می‌گوید: گرچه در اغلب موارد، آستیگماتیسم ریشه ارثی دارد، اما فشار پلک روی قرنیه می‌تواند به آستیگماتیسم مختصری منجر شود.

در واقع، فشار بیش از حد پلک‌ها و عضلات چشمی بر قرنیه و همچنین کار کردن زیاد با برخی وسایل مثل رایانه و حتی نوشتن نیز موجبات بروز این ناهنجاری بینایی را فراهم می‌آورد. علاوه بر آن، ضربات و صدمات وارده بر قرنیه نیز می‌تواند به آستیگماتیسم ‌منجر شود.

این جراح قرنیه اظهار می‌کند: آستیگماتیسم اصلاح نشده، بخصوص در یک چشم می‌تواند به بروز تنبلی چشم نیز منجر شود، اما آستیگماتیسم با مطالعه در نور کم یا تماشای تلویزیون از فاصله نزدیک بهتر یا ‌بدتر نمی‌شود.

آسیب‌های چشمی، آستیگماتیسم می‌آورد

آستیگماتیسم می‌تواند در نتیجه وارد شدن آسیب به چشم بیمار یا جراحی رخ دهد. در واقع به گفته متخصصان چشم، علاوه بر وراثت، جراحت و عمل جراحی چشم، قوز قرنیه نیز می‌تواند از عوامل بروز آستیگماتیسم باشد. یعنی اگر فردی دچار آسیب چشمی شود یا تحت عمل جراحی چشم قرار گیرد، ممکن است بعد دچار آستیگماتیسم شود.

دکتر هاشمیان درباره تاثیر بیماری قوز قرنیه بر آستیگماتیسم توضیح می‌دهد: ممکن است همراه با بیماری قوز قرنیه، دوبینی و آستیگماتیسم هم  به وجود آید.

در قوز قرنیه، قرنیه نازک‌تر می‌شود و حالت مخروطی شکل پیدا می‌کند. البته مشکل بینایی مبتلایان با استفاده از عینک برطرف نمی‌شود و استفاده از لنزهای تماسی برای درمان اولیه قوز قرنیه ضروری است، اما باید در نظر گرفت در آینده این بیماران نیاز به عمل جراحی پیوند قرنیه خواهند داشت.

اختلالی که درمان می‌شود

فردی که مبتلا به آستیگماتیسم و نزدیک‌بینی یا دوربینی است، می‌تواند با مراجعه به چشم‌پزشک، از عینک و لنز مخصوص یا جراحی برای رفع عیوب انکساری چشم خود استفاده کند.

دکتر هاشمیان با اشاره به مطالب فوق می‌گوید: فراموش نکنید مقدار آستیگماتیسم و محور آن ممکن است به آهستگی تغییر کند.

بر این اساس، معاینات مکرر و منظم به شما کمک می‌کند در همه حال از یک بینایی کامل و دقیق برخوردار باشید. در واقع، هدف از درمان آستیگماتیسم تصحیح انحنای نایکنواخت قرنیه است که باعث تاری دید می‌شود.

این جراح قرنیه با تاکید بر این که درمان آستیگماتیسم شامل تجویز عدسی‌های تصحیح‌کننده به صورت عینک یا لنز تماسی یا انجام جراحی می‌شود، اظهار می‌کند: استفاده از عدسی‌های تصحیح‌کننده، اثر ناشی از انحنای نایکنواخت قرنیه را برطرف می‌کند.

این عدسی‌ها ممکن است به صورت لنز تماسی یا عینک باشد. لنزهای تماسی می‌تواند آستیگماتیسم‌های قرنیه و عدسی چشم را تصحیح کند. انواع مختلف عینک هم می‌تواند جانشین مناسبی برای لنز تماسی باشد. در روش جراحی نیز با شکل‌دهی مجدد به سطح قرنیه، آستیگماتیسم تصحیح و درمان می‌شود.

پونه شیرازی -‌ گروه سلامت