قانون اجازه رییس جمهور شدن را به خانم‌ها نمی‌دهد

به گزارش خبرنگار سیاسی باشگاه خبرنگاران ؛ آیت‌الله محمد یزدی در جمع طلاب، اساتید و فضلاء، در جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، با اشاره به روند بررسی صلاحیت نامزدهای ریاست جمهوری در شورای نگهبان، به برخی سئوالات و ابهامات در این زمینه پاسخ داد.
 
وی با بیان این‌که یکی از مشاهیر و بزرگان به من تلفن ‌کرد و ‌گفت؛در بحث تایید صلاحیت ها مقداری محکم‌تر برخورد کنید و سخت بگیرید و مواظب باشید، یعنی چه که هر کسی هوس ریاست جمهوری به سرش زده، اسم نوشته، آیا می شود سرنوشت کشور را به دست هرکسی داد، اظهار داشت:امروز حقیقتا شرایط خیلی سخت است؛ به طوری که تعداد 686 نفر ثبت نام کرده‌اند تا رییس جمهور شوند؛ البته اکثر آنان نمی‌خواهند رییس جمهور شوند، بلکه فقط آمده‌اند تا بگویند ما هم هستیم و فیلمی از آنها گرفته شود.
 
رییس جامعه مدرسین حوزه با اشاره به ثبت نام بانوان، ادامه داد: در بین افرادی که ثبت نام کرده‌اند، ده، دوازده خانم‌ حضور دارند؛ یکی از آنها گفته که «اگر من رییس جمهور شوم، نیمی از کابینه‌ام خانم‌ها و نیم دیگر آقایان خواهند بود»؛ مثل معروفی هست که کسی می‌خواست وارد روستایی شود، اصلا راهش نمی‌دادند وارد روستا شود، اما می‌گفت «خانه کدخدا کجاست»؟!؛ قانون اجازه رییس جمهور شدن را به خانم‌ها نمی‌دهد، حالا چطور این فرد ترکیب کابینه را هم مشخص کرده است!
 
عضو فقهای شورای نگهبان با بیان این که در بین ثبت نام کنندگان عده‌ زیادی شرایط عمومی کلی را دارند، گفت: شرایط عمومی کلی در اصل 115 قانون اساسی آمده است؛ این اصل می‌گوید که «از میان رجال مذهبی - سیاسی یک نفر که واجد شرایط ذیل باشد، انتخاب می‌شود».

وی با اشاره به این که اولین شرط ایرانی‌الاصل بودن است، اظهارداشت: معنای ایرانی الاصل بودن چیست؟، آیا فقط پدر و مادر ایرانی باشند، یا جد هم باید ایرانی باشد و یا چند پشت او باید ایرانی باشند، یا این که پدر و مادرش ایرانی نباشند، اما فقط خودش متولد ایران باشد، کافی است؟
 
یزدی به مباحث حقوقی این مسئله اشاره کرد و افزود: در حقوق بحث این که آیا خاک معتبر است یا خون وجود دارد؛ یعنی در تبعیت محل تولد معتبر است یا اهل آن جا بودن، یا این که خون معتبر است و به پدر و مادر کاری ندارد؛ یعنی اگر پدر و مادر ایرانی برای تحصیل به خارج رفته‌اند و فرزند آنها در آن جا متولد شده، آیا چون پدر و مادر ایرانی است، فرزند هم ایرانی الاصل محسوب می شود؟؛ مقررات غربی می گوید خاک و محل تولد هم معتبر است، چون جایی که مادر فرزند را به دنیا آورده به این سرزمین خدماتی کرده است؛ البته این مباحث حقوقی است؛ بنابراین ایرانی‌الاصل بودن تا حدودی مورد اختلاف است.
 
وی با ذکر خاطره ای از تایید صلاحیت ها در یکی از دوره‌های انتخابات ریاست جمهوری، یادآور شد: در گذشته تجربه‌ای هم در این زمینه داریم؛ به طوری که جلال‌الدین فارسی در مرحله اول تایید شد، اما آقایی سوابق شناسنامه‌ای ایشان را در ثبت‌احوال مشهد پیدا کرد و در منزل مرحوم اشراقی به محضر حضرت امام(ره) ارائه داد و امام هم بلافاصله فرمودند «باید قانون اساسی رعایت شود»، بالاخره حاج احمد آقا به منزل ما آمدند و جلسه‌ای گرفتیم و بر اساس قانون اساس عمل شد؛ این تجربه مقداری به روشن شدن مفهوم اصل «ایرانی الاصل بودن» کمک می‌کند.

رییس جامعه مدرسین حوزه یادآور شد: در بحث تابعیت اختلافاتی وجود دارد و شاید هم خیلی پیچیده نباشد و این مسئله با مقررات حقوقی روشن می شود.

رییس جامعه مدرسین حوزه به موضوع مهم مدیر و مدبر بودن اشاره کرد و بیان داشت: یکی دیگر از مسائل، مسئله مدیر و مدبر بودن است که به عنوان دو لغت معنای بسیار وسیعی دارند؛ برخی فکر می‌کنند که مثلا اگر فردی کارخانه، موسسه و یا تشکیلاتی را مدیریت و اداره کرد، مدیر خوبی است و صلاحیت ریاست جمهوری را دارد؛ در حالی که اولا این دو لغت، دو مفهوم جداگانه دارد.

یزدی خاطرنشان کرد: مدیر یعنی کسی که در شرایط عادی بتواند متعلق اداره‌اش را به تناسب حکم و موضوع اداره کند، مثل تناسب بین جرم و مجازات؛ هر جرمی با مجازات تناسب دارد و هر مدیریتی با متَعلق تناسب دارد و هر چه متَعلق وسیع‌تر باشد، مفهوم مدیریت متین‌تر و سنگین‌تر می‌شود.

عضو فقهای شورای نگهبان با اشاره به تدوین آیین نامه ای پیرامون اصل مدیر و مدبر بودن در شورای نگهبان، یادآور شد: خوشبختانه برای اولین بار در این دوره، در دو سه روز گذشته این کلمات را با مباحث فشرده و کمک حقوقدانان معنا کردیم و آیین‌نامه داخلی مربوط به این اصل تنظیم شد؛ بنابراین معنای مدیر به نسبت متَعلق فرق می‌کند.

یزدی همچنین با اشاره به معنای مدبر، تصریح کرد: تدبیر غیر از اداره است؛ تدبیر یعنی فرد مدیر باید بعد از اداره، اندیشه پیشگیری از به وجود آمدن بحران را داشته باشد و اگر بحرانی ایجاد شد، قدرت مدیریت و حل آن را داشته باشد.

وی با اشاره به این که مدیریت مربوط به شرایط عادی و کلی است، ولی تدبیر زائد بر شرایط عادی، پیشگیری از بروز بحران و قدرت اداره در شرایط بحران است، افزود: مدیریت و مدبریت دو مسئله مهم است؛ البته این مفاهیم مقداری دایره اشخاصی که آمده اند اعم از روحانیون، وزراء ، وکلا و دیگر اقشار و به طور کلی مجموعه 686 نفری که کاندیدا شده اند، را محدود کرده و بسیاری از آنان به خاطر مدیریت و مدبریت کنار گذاشته می شوند؛ زیرا شورای نگهبان باید طبق قانون صلاحیت ها را احراز کند.

وی با تاکید بر این‌که رد صلاحیت به هیچ عنوان دلیلی بر ناکارآمدی افراد در دیگر عرصه ها نیست، یادآور شد: اگر صلاحیت فردی احراز نشد، معنای آن این نیست که به درد هیچ کاری نمی‌خورد، بلکه صلاحیت ریاست جمهوری را ندارد و شاید در مسئولیت های پایین تر مانند وزارت، وکالت و .... بتواند موفق باشد؛ بنابراین احراز صلاحیت لازم است و شورای نگهبان ممکن است بسیاری از افراد را رد کند.
رییس جامعه مدرسین حوزه در پایان ابراز امیدواری کرد که مردم با احساس وظیفه و حضور حداکثری در انتخابات و خلق حماسه سیاسی از بین کاندیداهای تایید صلاحیت شده، با دقت کامل اصلح و فردی را که به درد اسلام، قرآن، نظام و مدیریت اسلامی می خورد، انتخاب کنند. (باشگاه خبرنگاران)