کویر همت‌آباد، غنی‌ترین زیست‌بوم بیابانی

بهار کویر از نیمه اسفند آغاز می‌شود و تا اواسط اردیبهشت ماه ادامه می‌یابد. در این دو ماه زیباترین مناظر طبیعت در خشک‌ترین مناطق دنیا ایجاد می‌شود به گونه‌ای که هر بیننده‌ای را به تحسین وا می‌دارد.

کویر بکر همت‌آباد یکی از غنی‌ترین و فعال‌ترین زیست بوم‌های بیابانی از نظر پوشش و تنوع گیاهی و جانوری در ایران است. این کویر در 65 کیلومتری شهرستان زیرکوه و در نزدیکی روستای همت‌آباد خواجه قرار دارد.

یکی از ذخیره‌گاه‌های زیست کره تحت حفاظت سازمان ملل نیز به دلیل وجود نمونه گیاهی «اندمیک دیودال رقیمی» در این منطقه قرار دارد؛ این منطقه زیستگاه مناسبی برای زمستان گذرانی پرندگان و وجود پرندگان زیبای بسیاری بویژه زاغ بور، هوبره، عقاب طلایی، کبک، تیهو و جانورانی از قبیل گربه شنی، روباه شنی، کفتار، گرگ، تشی، خرگوش و... است.

پیش از ورود کویرنوردان به این منطقه کسی تصور نمی‌کرد که برخی گونه‌های نادر جانوری مانند گربه شنی هنوز در این منطقه وجود داشته باشند، اما اکنون که زیست این جانور در این منطقه ثابت شده، سازمان محیط‌زیست نیز برای حفاظت از آن برنامه‌ریزی کرده است.

برای طبیعت دوستانی که به هر بهانه‌ای کوله‌بار سفر ببندند و راهی مناطق دست نیافتنی شوند، «گربه شنی» به عنوان یک گونه نادر جانوری گزینه جذابی است که در حوالی مرز ایران و افغانستان و در دل منطقه کویری همت‌آباد خراسان جنوبی زیست می‌کند.

کیفیت آب رودخانه فصلی این منطقه با آب چشمه‌های دماوند برابری می‌کند و می‌توان از آب آن برای استفاده خانگی و کشاورزی برنامه‌ریزی کرد. در کویر این منطقه جاذبه‌های فراوانی وجود دارد که این قابلیت‌ها باید به گردشگران داخلی و خارجی معرفی شود.

زیبایی کویر همت‌آباد را نمی‌توان در تنوع گیاهی و جانوری آن خلاصه کرد، بلکه چشم‌انداز این منطقه نیز برای بسیاری از طبیعت‌‌گران؛ شکوهمند جلوه می‌کند و به گفته برخی از فعالان اکوتوریسم می‌توان در این خطه با ایجاد سایت سافاری و راه‌اندازی کاروان شتر برای علاقه‌مندان به شترسواری جاذبه‌های دیگری هم ایجاد کرد تا رونق بخش کسب و کار مردم روستا شود.

کویر همت‌آباد شاید برای بسیاری از ایرانیان گمنام باشد، اما آوازه آن به آن سوی مرزها رسیده و به همین دلیل است روستای همت‌آباد حالا دیگر صاحب یک دفتر کویرنوردی است.

تجربه آسودن در زیر سیاه چادرهای عشایر این خطه و همسفره شدن با مردمان کویری موهبتی است که می‌توان در کنار اهالی همت‌آباد آن را درک کرد.

محمد قربانی‌ - ‌جام‌جم بیرجند