تحریم‌های جدید علیه ایران مانع پیشرفت در مذاکرات می‌شود

خبرگزاری «اینترپرس سرویس» در گزارشی به قلم «جاسمین رامسی» می‌نویسد: در همان هفته‌ای که مذاکرات بین ایران و گروه 1+5 (پنج عضو دائم شورای امنیت به علاوه آلمان) در قزاقستان با تاثیر مثبت نادری که بر ایرانیها گذاشت به پایان رسید، طرح مشترکی به کنگره ارائه شد که بر حمایت آمریکا از اسرائیل در صورت حمله نظامی به برنامه هسته‌ای ایران تاکید می‌کرد. گزارش شده این طرح که توسط سناتورها «لیندسی گراهام» و «رابرت منندز» ارائه شده و روز پنجشنبه در کنگره آمریکا علنی شد، در کنفرانس سالانه کمیته امور عمومی اسرائیل و آمریکا (آیپک) در هفته جاری که افراد زیادی در آن شرکت می‌کنند، مورد بررسی قرار خواهد گرفت. این طرح که «جهت‌گیری کنگره» نام دارد تاکید می‌کند که اگر اسرائیل مجبور به اقدام نظامی برای دفاع از خود شد، آمریکا باید در کنار اسرائیل بایستد و از متحدش در دفاع از سرزمین، مردم و ماهیت وجودیش حمایت دیپلماتیک، نظامی و اقتصادی به عمل آورد.

تصویب این طرح در سنای آمریکا پیام منفی را برای ایرانی‌ها می‌فرستد

اگر سنای آمریکا این طرح را تصویب کند، این پیام را به ایرانیها خواهد فرستاد که آنچه در مذاکرات آلمانی گذشت اهمیتی ندارد، آمریکا قصد توافق را نداشته و درباره حل صلح‌آمیزمسئله هسته‌ای ایران جدی نیست. «هیتر هرلبرت»، مدیر شبکه امنیت ملی و یکی از کارمندان سابق وزارت خارجه آمریکا در دوران «مادلین آلبرایت» در دوران ریاست جمهوری «بیل کلینتون» درباره این طرح گفت: «این طرح بر حمایت قوی از اسرائیل تاکیدی دوباره کرده و از تحقیقات هسته‌ای ایران ابراز نگرانی می‌کند- دو مسئله‌ای که هیچ کس بحثی درباره آن ندارد. افرادی که به آن رای بدهند، می‌دانند که این طرحی تشریفاتی است که هیچ تاثیری بر تصمیم‌گیری درباره امنیت ملی آمریکا ندارد اما این مسئله ممکن است برای شاهدان خارج از آمریکا روشن نباشد. هنگامی که به نظر می‌رسد مذاکرات در حال پیشرفت به سوی مرحله‌ای حساس‌تر است، آمریکا باید نشان دهد که در تصمیم‌گیریهایش انعطاف بیشتری دارد.»

طرح ارائه شده در کنگره آمریکا حتماً بر پاسخ ایرانی‌ها در نشست استانبول تاثیر می‌گذارد

گروه 1+5 در مذاکرات اخیرش در آلماتی پیشنهاد «توقف، تعطیلی و انتقال» خود را که بهار گذشته به ایران ارائه شد، تعدیل کرد و از ایران خواست غنی‌سازی اورانیوم 20 درصد را به حال تعلیق درآورده، از اورانیوم موجود برای سوخت هسته‌ای استفاده کند و تجهیزات موجود در تاسیسات فوردو را به جای تعطیلی دائم تعدیل کند.  به گفته یک دیپلمات آمریکایی، این مسئله علاوه بر افزایش نظارت‌های آژانس بین‌المللی انرژی اتمی منجر به کاهش مختصر تحریم‌هایی غیر از تحریم‌های کنونی نفتی و اقتصادی می‌شود. سعید جلیلی، مذاکره‌کننده ارشد ایران در بیانیه‌ای که پس از مذاکرات منتشر شد، آن را گامی مثبت خواند و گفت: «برخی از نکاتی که آنها در پاسخشان ارائه کردند نسبت به آنچه که در گذشته می‌گفتند، واقع‌گرایانه‌تر بود و فکر می‌کنیم برغم این حقیقت که راه درازی برای دستیابی به نقطه مطلوب باقی است، این نکته‌ای مثبت است.»

«کلسی دونپورت»، یکی از تحلیل‌گران انجمن کنترل تسلیحات گفت: «دلایلی وجود دارد که درباره نتیجه مذاکرات آلماتی به صورتی محتاطانه خوش‌بین باشیم. فکر می‌کنم اگر مسائلی که در رسانه‌ها مطرح شده درست باشد، پیشنهاد تجدیدنظرشده نشان‌دهنده حرکت به سوی گامی موقت اما متوازن‌تر است که مهمترین‌ نگرانی‌های دو طرف را کاهش می‌دهد که همان کاهش تحریم‌ها برای ایران و محدودسازی میزان ذخیره اورانیوم 20 درصد ایران برای 1+5.» اما طرح غیرالزام‌آوری که روز پنج‌شنبه ارائه شد حتما از سوی ایرانیهایی که قرار است در نشست 16 مارس خود در استانبول ترکیه پاسخی را به پیشنهاد تجدیدنظرشده 1+5 ارائه کنند، مورد توجه قرار می‌گیرد.

اگر چنین طرحی در ایران تصویب می‌شد، آمریکایی‌ها خواستار توقف مذاکرات می‌شدند

جمال عبدی، مدیر سیاسی شورای ملی ایرانی-آمریکایی گفت: «اگر آمریکا این طرح را تصویب کند، این پیام را به ایرانیها خواهد فرستاد که آنچه در مذاکرات آلمانی گذشت اهمیتی ندارد، آمریکا قصد توافق را نداشته و درباره حل صلح‌آمیزمسئله هسته‌ای ایران جدی نیست. اگر تهران چنین اقدام تحریک‌آمیزی را در بحبوحه مذاکرات انجام می‌داد، همین سناتورها و سازمان‌هایی که از این طرح حمایت می‌کنند، خواستار توقف مذاکرات می‌شدند.»

گری سیک: دور جدید تحریم‌ها پیشرفت محدود حاصل‌شده را از بین می‌برد

این طرح پس از لایحه‌ای مطرح شد که روز چهارشنبه از سوی دو حزب ارائه گردیده و خواستار افزایش تحریم‌های کنونی علیه ایران و جلوگیری از دستیابی این کشور به توان تولید تسلیحات هسته‌ای مغایر با اعلامیه‌های پیشین اوباما مبنی بر اینکه آمریکا به ایران اجازه دستیابی به سلاح هسته‌ای را نمی‌دهد، شده است. هدف «قانون جلوگیری از تبدیل شدن ایران به کشوری هسته‌ای» که توسط «اد رویس» و «الیوت انگل»، دو نماینده آمریکایی ارائه شده، محدود کردن دسترسی ایران به ارز قوی با هدف قرار دادن ذخایر ارزی خارجی این کشور، اعمال محدودیت‌های بیشتر بر تجارت با ایران و در نظر گرفتن سپاه پاسداران انقلاب اسلامی به عنوان سازمان تروریستی خارجی است. «گری سیک»، استاد دانشگاه کلمبیا که در دوران روسای جمهور «فورد»، «کارتر» و «ریگان» کارمند شورای امنیت ملی آمریکا بود، می‌گوید: «این مسئله معمولا مورد توجه قرار نمی‌گیرد اما هر زمان که آمریکا محدودیت‌های قهری جدیدی را علیه ایران اعمال می‌کند، تهران برنامه هسته‌ایش را با سرعت بیشتری پیش می‌برد. دور جدید تحریم‌ها در این زمان که به نظر می‌رسد گفت‌وگوهای جدی برای اولین بار در طور هشت ماه گذشته در جریان است، پیشرفت محدودی را که حاصل شده، از بین می‌برد.»

عوامل گوناگونی بر سر توافق درباره مسئله هسته‌ای ایران مانع ایجاد می‌کنند

در حالی که ممکن است اظهارات خوش‌بینانه‌ محتاطانه‌ای درباره نتایج مذاکرات آلماتی بیان شده باشد، اما عوامل گوناگونی وجود دارند که بر روند دیپلماتیک جاری تاثیرگذارند. «رابرت ای. هانتر» که در دوران دولت کارتر کارمند شورای امنیت ملی آمریکا و در سالهای 1993 تا 1998 سفیر آمریکا در ناتو بود، می‌گوید: «پیش از انتخابات ایران هیچ چیز واقعی اتفاق نمی‌افتد. نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل قطعا تلاش خواهد کرد اوباما را برای اتخاذ موضعی قویتر درباره ایران و تاکید دوباره به تعهدش برای جلوگیری از دستیابی ایران به تسلیحات هسته‌ای (در جریان سفر رئیس جمهور آمریکا به اسرائیل، کرانه باختری و اردن) تحت فشار قرار دهد. مسئله تنها تسلیحات هسته‌ای یا فقدان آنها نیست. رقابت‌های منطقه‌ای درازمدت و عمیق برای افزایش نفوذ مسئله اصلی است و ما در سه دولت گذشته تمایلی به اتخاذ موضعی مذاکره‌ای نداشتیم که بتواند با در نظر گرفتن منافع امنیتی آمریکا، اسرائیل و ایران فرصت موفقیت را داشته باشد. هیچ کشوری نمی‌تواند هنگامی که با تهدید نظامی و تحریم‌هایی که تنها به تقویت حکومت در داخل کمک می‌کند، روبروست و هیچ پیشنهاد جدی از طرف مقابل دریافت نمی‌کند، به طور جدی مذاکره کند.»

هیچ ارزیابی رسمی در آمریکا وجود برنامه تسلیحات هسته‌ای در ایران را تایید نمی‌کند

«کلیفورد می»، رئیس بنیاد دفاع از دموکراسی، گروهی در واشنگتن که به شدت از تحریم‌ها علیه ایران حمایت می‌کند، روز پنج‌شنبه در سرمقاله یکی از روزنامه‌ها نوشت: «تحریم‌ها ممکن است پس از حمله علیه تاسیسات تسلیحات هسته‌ای ایران مفیدترین اقدام باشند. اگر چنین توافقی (که در آن حاکمان ایران به طور قابل تشخیصی برنامه تسلیحات هسته‌ای خود را متوقف کرده، دست از حمایت از تروریسم بردارند و سرکوب داخلی را کاهش دهند) حاصل نشود، ادامه یافته و حتی افزایش تحریم‌ها جایگزینی تاسیسات تخریب شده پس از حمله نظامی را برای ایران دشوارتر خواهد کرد.» تا به امروز هیچ ارزیابی رسمی آمریکا به این نتیجه نرسیده است که ایران در حال حاضر برنامه تسلیحات کشتار جمعی فعالی را در دست دارد. دولت اوباما در آگوست 2012 بر ارزیابی که «جیمز کلپر»، مدیر اطلاعات ملی آمریکا در ژانویه 2012 ارائه داده بود، تاکید کرد: «ایران گزینه تولید تسلیحات هسته‌ای را در دست دارد تا هنگامی که خواست آن را به اجرا درآورد اما ما نمی‌دانیم که آیا ایران در نهایت تصمیم به ساخت تسلیحات هسته‌ای خواهد گرفت یا خیر.»(فارس)