درسی از قرآن

از جمله درس‌های هشداردهنده و نجات‌بخش قرآن برای این روزهای ما که از طرفی در مواجهه‌ای سخت با دشمنان انقلاب اسلامی هستیم و از طرف دیگر متأسفانه برخی در داخل از کید و مکر شیطان بیرونی و درونی غافل و نسبت به اولویت‌ها و موضوعات اهم بی‌توجه هستند، آیات ۴۵ و ۴۶ سوره مبارکه انفال است.

یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُواْ إِذَا لَقِیتُمْ فِئَةً فَاثْبُتُواْ وَاذْکُرُواْ اللهَ کَثِیرًا لَّعَلَّکُمْ تُفْلِحُونَ (۴۵) وَأَطِیعُواْ اللهَ وَرَسُولَهُ وَلاَ تَنَازَعُواْ فَتَفْشَلُواْ وَتَذْهَبَ رِیحُکُمْ وَاصْبِرُواْ إِنَّ اللهَ مَعَ الصَّابِرِینَ (۴۶)

برخی از درس‌هایی که بر اساس معنای این آیه و تفسیر مفسران قرآن می‌توان در این مجال به آن اشاره کرد عبارت است از:

1ـ‌ خداوند در این آیات برای مومنان در هنگامه مواجهه با دشمنان، دستورالعمل‌هایی را صادر فرموده است. نخست پایداری در راه حق و عدم تزلزل در برابر دشمن، دوم فراوان یاد خدا بودن، سوم اطاعت از خداوند و رسولش، ‌چهارم پرهیز از نزاع و اختلاف و پنجم صبر پیشه کردن.

2ـ‌ خداوند در این آیه، نهی از نزاع و اختلاف را پس از امر به اطاعت از خود و رسولش ذکر فرموده است و یکی از برداشت‌ها می‌تواند این باشد که محوریت خداوند و رسول (ص) (مقام ولایت) اوست که از اختلافات و نزاع بین مومنان جلوگیری می‌کند و اگر این محور نباشد یا از آن غفلت شود، خصوصاً در هنگام مواجهه با دشمن، اختلافات جامعه اسلامی را تهدید می‌کند.

به عبارت دیگر، اختلاف بین مسلمانان نتیجه غفلت از اطاعت خدا و رسول(ص) است.

3ـ‌ سومین نکته مهم این آیات،‌نتیجه اختلاف بین مومنان است. خداوند در این آیات با صراحت به مومنان می‌فرماید که در هنگام مقابله با دشمن که علی‌القاعده باید با اقتدار و ثابت قدم باشید، اختلاف و نزاع شما باعث ناتوانی و سستی و از بین رفتن مهابت و قوت شما می‌شود.

بدیهی است که اگر مسلمانان ناتوان و سست شوند و هیبت و اقتدار آنان در برابر دشمن فرو ریزد، دشمن گستاخ تر و به غلبه بر مسلمانان امیدوارتر خواهد شد و برای افزایش و تداوم فشارهای خود انگیزه بیشتری خواهد داشت.

در ذیل این آیه برخی مفسران فرموده‌اند که نهی از اختلاف، امر به از بین بردن اسباب اختلاف و عوامل ایجاد شقاق و نزاع را در بر دارد و همچنین امر به تحصیل اسباب تفاهم و همدلی را.

براساس این آیات، کسانی که موجب اختلاف و از بین رفتن همدلی‌ها می‌شوند، از طرفی موجبات سستی نظام اسلامی و از بین رفتن اقتدار و هیبت آن را فراهم می‌آورند و از طرف دیگر امیدواری دشمنان را افزایش می‌دهند و این یعنی خیانت! از همین رو رهبر فرزانه انقلاب چندی پیش با صراحت فرمودند: «مسوولان، به ویژه سران سه قوه باید با وظیفه‌شناسی و درک شرایط حساس کنونی، از هرگونه کشاندن اختلاف‌ها به میان مردم خودداری کنند و بدانند از امروز تا روز انتخابات، هرکسی که بخواهد از احساسات مردم در جهت اختلافات استفاده کند، قطعاً به کشور خیانت کرده است».

4ـ‌ خداوند در این آیات، دو وعده یا دو بشارت و مژده هم داده است. وعده و بشارت اول این‌که فرمود اگر در هنگام مواجهه با دشمن، پایدار و زیاد به یاد خداوند باشید،‌ رستگار خواهید شد.

وعده و مژده دوم خداوند به مومنان این که در صورت اطاعت از خداوند و رسولش و پرهیز از نزاع و صبر پیشه کردن، خداوند «همراه» با صابران است.

همه، بویژه مسوولان و خصوصاً سران سه قوه تلاش کنند و تلاش کنیم با عمل به این آموزه‌های قرآنی اسباب رستگاری خود و همراهی خداوند را فراهم آوریم و به بیماری خیانت مبتلا نشویم!

مهدی فضائلی