جای خالی سریال‌های محبوب نوجوانان در برنامه‌های تابستان

برنامه‌های خردسال هم که ماشاءالله آنقدر پر و پیمان هستند که آنها را هر روز با چند عروسک تازه و چند تا دایی و عمو و خاله جدید آشنا می‌کنند. اما وسط این همه سریال و برنامه تابستانی، گروه سنی نوجوان دستشان خالی است و با نادیده گرفتن این گروه سنی، سریال‌های مخصوص نوجوانان هم تولید نشده است که در تابستان بتواند روزهای این گروه را گرمتر کند.

تا چند سال پیش سریال‌های مخصوص نوجوانان در ردیف بهترین‌های تلویزیون قرار می‌گرفتند؛ سال‌هایی که سریال‌هایی مانند قصه‌های مجید، دنیای شیرین، دنیای شیرین دریا، همسایه‌ها، زی زی گولو، مجید دلبندم، سیب خنده، خانه ما و... ساخته می‌شدند و سازندگان آنها آنقدر در تولید این آثار سلیقه به خرج می‌دادند که مدیران شبکه‌ها متقاعد می‌شدند برای این سریال‌ها بهترین باکس پخش را در نظر بگیرند و جای خوبی از کنداکتور پخش را به آنها اختصاص دهند، اما اکنون کنداکتور پخش سریال‌ها بدون حضور سریال‌های مخصوص نوجوانان بسته می‌شود.

مهران رسام، تهیه‌کننده تلویزیون و برادر زنده‌یاد مسعود رسام خاطرات خوبی از ساخت سریال‌هایی مانند قصه‌های شیرین دریا دارد.وی درباره این سریال که طرفداران زیادی بین مخاطبان تلویزیون داشت و مرحوم پوپک گلدره نقش اصلی آن را بازی می‌کرد، به خبرنگار جام‌جم می‌گوید: این سریال قرار بود در مناطق مختلف ایران ساخته شود، اما به دلیل کمبود بودجه فقط در شمال مقابل دوربین رفت.

رسام مشکل اصلی عدم تولید سریال‌های مخصوص نوجوانان را در ردیف بودجه‌ای ذکر می‌کند که برای این سریال‌ها در نظر گرفته می‌شود. وی با ذکر این نکته که اصلا دلیلی ندارد برای تولید یک سریال با موضوع نوجوان بودجه کمی در نظر گرفته شود، تصریح می‌کند: وقتی قرار است سریالی ساخته شود بازیگرانی دعوت به کار می‌شوند که دستمزدشان از دیگر بازیگران کمتر نیست، عوامل پشت دوربین و فنی هم مثل عواملی که در یک سریال بزرگسال کار می‌کنند، دستمزد می‌گیرند، هزینه لوکیشن و...هم که هست. پس چرا باید برای سریال‌های نوجوان بودجه کمی در نظر گرفت؟

وی خاطرنشان می‌کند: همه این عوامل در طول سالیان اخیر دست به دست هم دادند و تهیه‌کنندگان را از ساخت سریال‌های نوجوان‌پسند گریزان کردند. چنین شد که به مرور آنتن شبکه‌ها از سریال‌های خوبی که برای این گروه سنی ساخته می‌شد، تهی گشت.

رسام با ذکر این نکته که بهترین سریال‌های تلویزیونی با موضوع نوجوانان زمانی ساخته شد که اسدالله اعلایی، مدیر گروه کودک و نوجوان شبکه یک بود، می‌افزاید: اعلایی 17،18 سال مدیر گروه کودک و نوجوان بود و از تمام تجربیاتش برای بهتر شدن برنامه‌های نوجوانان استفاده می‌کرد. حتی برنامه نیم‌رخ هم که یکی از بهترین برنامه‌های تلویزیون بود در زمان اعلایی روی آنتن رفت. بنابراین می‌توان نتیجه گرفت که هر قدر حیات مدیران در یک گروه بیشتر باشد، آنها می‌توانند برنامه‌ریزی منسجم‌تر و طولانی‌تری داشته باشند.

علی خودسیانی، فیلمنامه نویسی که بیشترین کارهایش مخصوص نوجوانان است و در پرونده کاری خودسریال‌هایی مانند دنیای شیرین و سیب خنده را دارد نیز به تغییر مدیران و تاثیر این تغییر بر سریال‌سازی معتقد است.

خودسیانی بر این باور است که سریال‌سازی معمولا یک دوره زمانی یک ساله را لازم دارد؛ از روزی که طرح تصویب می‌شود تا روزی که روی آنتن می‌رود؛ بنابراین وقتی مدیر گروه کودک و نوجوان نمی‌داند آیا مدیریتش یک ساله می‌شود یا نه ترجیح می‌دهد به جای تمرکز روی سریال‌سازی، برنامه‌های عروسکی و زنده را روی آنتن بفرستد تا پرونده کاری خود را پرتر کند.

خودسیانی در ادامه تاکید می‌کند که نوجوانان امروز مردان و زنان آینده هستند. برنامه‌هایی که اکنون برای نوجوانان ساخته و پخش می‌شود تفکر آنها را در آینده رقم می‌زند.

حدود 20 سال پیش از تلویزیون ما سریال‌هایی مانند هاچ زنبور عسل، بی‌خانمان، حنا دختری در مزرعه و... پخش می‌شد که همه این شخصیت‌ها در جستجوی مادرشان بودند. تاثیر این گونه سریال‌ها را هم‌اکنون در آثار نویسندگان جوان می‌توانیم ببینیم، بیشتر شخصیت‌های داستان‌های این نویسندگان آدم‌های بی‌هویتی هستند که دنبال هویت و اصل و نسب خود می‌گردند. پس با رجوع به گذشته و با استفاده از تجربیات خوب سال‌های پیش، مراقب آنچه برای نوجوانان روی آنتن تلویزیون می‌فرستیم، باشیم.

طاهره آشیانی / گروه رادیو وتلویزیون