جشنواره موسیقی فجر؛ فرصتی برای هنرنمایی جوانان

موسیقی نواحی پس از 5 سال غیبت

اگرچه حضور گروه‌های موسیقی نواحی کشور در جشنواره فجر را پس از 5 سال غیبت باید به فال نیک گرفت، اما در ارتباط با برگزاری‌اش چند پرسش اساسی پیش می‌آید که آنها را با هوشنگ جاوید، یکی از اعضای هیات انتخاب این بخشدر میان می‌گذاریم. این پژوهشگر موسیقی در واکنش به ناشناس بودن تعداد زیادی از گروه‌های راه یافته به این بخش در گفتگو با «جام‌جم» می‌گوید: ما به عمد سعی کردیم تا با انتخاب گروه‌های تازه‌کار، زمینه‌های تحول در موسیقی نواحی ایران را فراهم سازیم. در واقع خواستیم این فرصت را بیشتر در اختیار کسانی قرار دهیم که پیش از این کمتر به جشنواره‌های ملی راه پیدا کرده بودند.

وی با اشاره به سطح کیفی کار این گروه‌های ناشناس تاکید می‌کند: البته در این مسیر ما به هیچ وجه کیفیت هنری را فدای هدف خود نکردیم و به گروه‌هایی بها دادیم که در عین حفظ اصالت، از نظر ملودی و اجرا کارشان نوآوری داشت و آثار گذشتگان و قدیمی‌ترها را تکرار نمی‌کردند.

جاوید در واکنش به این پرسش که آیا اصولا رقابت گروه‌های گوناگون موسیقی نواحی کشور با وجود تفاوت‌های بارز و آشکار هنرشان درست است یا نه؟ پاسخ می‌دهد: من هم این روش را که برای مثال گروه‌های موسیقی آذربایجان با گروه‌های بختیاری و خراسانی مسابقه بدهند نمی‌پسندم، چرا که رنگ و بوی هر کدام از این موسیقی‌ها منحصر به فرد است. برای همین بهتر است رقابت این گروه‌ها در جشنواره‌های استانی صورت بگیرد و برگزیده‌ها به جشنواره موسیقی فجر بیایند.

رشد گروه‌های جوان موسیقی سنتی

برای آشنایی با کم و کیف گروه‌های موسیقی سنتی جشنواره هم به سراغ داوود گنجه‌ای رفتیم که یکی از اعضای انتخاب این بخش است.

این نوازنده و استاد موسیقی در باره سطح هنری جوانان شرکت‌کننده در جشنواره امسال می‌گوید: کار گروه‌های جوان سنتی بسیار خوب بود و بویژه هنرمندان شهرستانی نشان دادند که با وجود کمبود امکانات در سال‌های اخیر بسیار خوب پیشرفت کرده‌اند.

این نوازنده پیشکسوت کمانچه با اشاره به این که هنر موسیقی این جوانان خود جوش رشد کرده است، تاکید می‌کند: گروه‌هایی که دیدم بسیار خوب بودند و مدیران و سیاست گذاران باید قدر آنها را بدانند و شرایط ادامه تحصیل و اشتغال را برایشان فراهم کنند. در واقع مشکلات و ضعف‌هایی هم که دیده می‌شود بیشتربه مدیریت‌ها باز می‌گردد تا کار جوانان.

بخش مهجور جشنواره موسیقی فجر

مهجورترین بخش جشنواره موسیقی فجر، هنرنمایی گروه‌های آواز جمعی است که به رغم تعداد زیادشان بی‌سروصدا به روی صحنه می‌روند. مهدی شمس نیکنام که در انتخاب گروه‌های این بخش جشنواره نقش داشته است، در پاسخ به این پرسش که مهم‌ترین ضعف و کاستی قطعات آواز جمعی (کرال) را چه می‌داند، می‌گوید: متاسفانه هم‌اکنون بیشتر گروه‌های کر به اجرای آثار آهنگسازان کشورهای دیگر می‌پردازند؛ در حالی که کشور ما از نظر موسیقی غنی است و ما باید به این سمت حرکت کنیم. وی با اشاره به این که نبود مکانی برای تمرین یکی از مهم‌ترین مشکلات گروه‌های کر محسوب می‌شود، ادامه می‌دهد: از نظر تکنیکی هم گروه‌های کر باید سواد علمی خود را در بخش سلفژ افزایش دهند تا پیشرفت بهتری داشته باشند.

پیشرفت آهنگسازی در موسیقی کلاسیک

«سطح آهنگسازی گروه‌های شرکت‌کننده در بخش رقابتی موسیقی کلاسیک نسبت به گذشته خوب و قابل قبول است.»

این را شاهین فرهت می‌گوید که امسال از جمله انتخاب‌کنندگان گروه‌های بخش موسیقی کلاسیک جشنواره بوده است.

این آهنگساز و استاد دانشگاه می‌افزاید: نکته قابل توجه در بخش کلاسیک جشنواره، پیشرفت خوب گروه‌های شرکت‌کننده در بخش آهنگسازی، تنظیم و ارائه آثار تازه بود که به اعتقاد من این پیشرفت در دوره‌های گذشته جشنواره‌ها کمتر دیده شده است و اطمینان دارم که حضور خوب گروه‌های آماتور موجب کشف استعدادهای جوان خواهد شد.