گوش درد کودکان را جدی بگیرید

گوش چگونه کار می‌کند؟

وظیفه گوش دریافت صدا و رساندن پیام عصبی به  مغز است. گوش خارجی شامل لاله و مجرای گوش است. امواج صوتی از طریق مجرای گوش پرده صماخ را به ارتعاش در می‌آورند. گوش میانی قسمتی از گوش است که پشت پرده صماخ قرار می‌گیرد. مجرای استاش گوش میانی را به حلق مرتبط می‌کند. ارتعاش پرده صماخ توسط 3 استخوان کوچک به گوش داخلی منتقل شده و از آنجا پیام عصبی به مغز فرستاده میشود.

علت گوش درد چیست؟

لوله‌ای به نام مجرای استاش گوش میانی را به حلق وصل می‌کند. در حالت عادی این مجرا ترشحات گوش میانی را تخلیه می‌کند. به دنبال عفونت‌های باکتریایی یا ویروسی این مجرا دچار التهاب می‌شود و متورم شده و با ترشحات بسته می‌شود. در این حالت ترشحات گوش نمی‌توانند خارج شوند و باکتری‌ها در این ترشحات رشد می‌کنند و موجب افزایش فشار پشت پرده صماخ و در نهایت درد می‌شود. به این حالت عفونت گوش میانی یا اوتیت مدیا گفته می‌شود.

مجرای استاش می‌تواند به دنبال حساسیت، سرماخوردگی یا سایر عفونت‌ها نیز بسته شود. یا گاهی در بعضی کودکان لوزه‌ها آنقدر بزرگند که باعث فشار روی مجرای استاش و بسته شدن آن می‌شوند. عفونت حاد گوش معمولا ظرف یک تا دو هـفـته برطرف می‌گردد، اما گاهی اوقات طولانی و مزمن می‌شود.

علائم عفونت گوش چیست؟

شایع‌ترین علائم عفونت گوش حاد عبارت است از درد و تب. در نوزادان که نمی‌توانند با کلام، گوش درد خود را عنوان کنند،  باید به دنبال علائمی چون گریه و دست بردن به گوش بود. احساس پری گوش، تند مزاجی، بی‌توجهی، اختلال شنوایی، اشتها نداشتن به غذا و بی‌خوابی از دیگر علائم عفونت گوش هستند.

چرا عفونت گوش در کودکان شایع‌تر است؟

علت این است که مجرای استاش در کودکان کوتاه‌تر و نازک‌تر است. بیشتر کودکان پیش از 3‌سالگی حداقل یک بار دچار عفونت گوش می‌شوند.

احتمال بروز عفونت در چه کودکانی بیشتر است؟

تماس با دود سیگار، سابقه قبلی عفونت گوش، سابقه عفونت گوش در خانواده، رفتن به مهدکودک، نارس بودن یا وزن پایین هنگام تولد، سرماخوردگی مکرر، استفاده از پستانک، استفاده از شیرخشک، تودماغی حرف زدن (این کودکان لوزه‌های بزرگی دارند)، ابتلا به حساسیت و شکاف کام یا سندرم دادن موجب افزایش ریسک ابتلا به عفونت گوش میانی مــی‌شــونــد. هـمـچـنـیــن  عـفـونت گوش در پسرها شایع‌تر از دخترهاست.

آیا عفونت گوش تاثیری روی شنوایی دارد؟

عفونت گوش میانی و تجمع مایع در گوش از شایع‌ترین علل کاهش شنوایی موقت در کـودکان به شمار می‌روند. کــودکــانــی کــه بــرای مــدت طــــولانــــی دچـــار کـــاهـــش شنوایی شوند در آینده در صـحـبـت کـردن و مهارت‌های کلامی مشکل پیدا می‌کنند. به همین سبب اگـر کـودکتان بکرات دچار عفونت گوش می‌شود، حتما با پزشک مشورت کنید.

عفونت گوش چگونه درمان می‌شود؟

در صورتی که عفونت توسط باکتری ایجاد شده باشد، آنتی‌بیوتیک تجویز می‌‌شود. در این صورت توجه کنید که آنتی‌بیوتیک باید بموقع و تا آخر مصرف شود، در غیر این صورت ممکن است بیماری دوباره عود کند. ضد دردها مانند استامینوفن به کاهش درد و تب کودک کمک می‌کند. هرگز برای این کار از آسپیرین استفاده نکنید. همچنین استفاده از یک حوله گرم روی گوش به کاهش گوش درد کمک می‌کند.

آیا بعد از عفونت هم خطری گوش را تهدید می‌کند؟

در بعضی موارد بعد از بهبودی عفونت، باز هم مایع در گوش باقی می‌ماند که به آن التهاب گوش میانی همراه با تجمع مایع (افیوژن) گفته می‌شود. این حالت موجب اختلال شنوایی در کودک می‌شود. این مایع معمولا ظرف 3 ــ 2 ماه از بین می‌رود و شنوایی به حالت عادی برمی‌گردد. در این مدت بهتر است کودک تحت نظر پزشک باشد تا از برطرف شدن مایع اطمینان حاصل شود. اگر مایع پس از چند ماه همچنان وجود داشته باشد، ممکن است پزشک توصیه کند از طریق لوله‌های داخل گوش (لوله تیمپانوستومی) تخلیه مـایـع انـجـام شـود. این لوله موجب کاهش دفعات عفونت گوش نیز می‌شود.

لوله تیمپانوستومی چیست؟

این لوله‌ها از جنس پلاستیک و بسیار کوچک هستند که تعادل فشار را در دو طرف پرده صماخ حفظ می‌کنند. این لوله هوا را به داخل گوش میانی هدایت می‌کند و بدین ترتیب موجب خروج مایع از طریق مجرای استاش می‌شود. این لوله از طریق جراحی زیر بیهوشی عمومی در پرده صماخ تعبیه می‌شود و به طور متوسط 9ــ6 ماه در محل باقی می‌ماند. این لوله آنقدر نگه داشته می‌شود تا خود به خود جدا شود یا پزشک تشخیص دهد که کودک دیگر نیازی به آن ندارد.

دکتر امیر شیروانی
منبع: www.familydoctor.org