چالش‌های تصفیه‌خانه کاشمر؛ از بهره‌برداری آزمایشی تا فاضلاب غیراستاندارد

به گزارش جام جم آنلاین، جعفر فرشچی سه‌شنبه ۱۵ مهر، در جلسه بررسی تصفیه‌خانه شهرک صنعتی کاشمر که عملیات احداث آن از چهار سال قبل آغاز شده است، اظهار کرد: پروژه تصفیه‌خانه شهرک صنعتی کاشمر یکی از پروژه‌های اولویت‌دار محیط زیست استان در شرکت شهرک‌های صنعتی به شمار می‌رفت و در مراحل مختلف، پیشرفت خوبی داشته است. گرچه در یک بازه زمانی با مشکلات ناشی از افزایش قیمت ارز مواجه شدیم و پروژه به‌نوعی با وقفه روبه‌رو شد، اما با تدبیر دستگاه‌های نظارتی استان و پیگیری‌های انجام شده، پروژه دوباره فعال شد و به اتمام رسید.

فرشچی افزود: با اینکه برای راه‌اندازی تصفیه‌خانه در شهرک‌ها و نواحی صنعتی سه شرط وجود دارد و یکی از این شرایط در شهرک صنعتی کاشمر محقق نشده بود، اما با مسئولیت‌پذیری خود، تصمیم به اجرای پروژه گرفتیم تا تصفیه‌خانه با توجه به واحد‌های فعال در این منطقه راه‌اندازی شود.

مدیرعامل شرکت شهرک‌های صنعتی خراسان رضوی، همچنین افزایش قیمت‌ها را یکی از دلایل تأخیر در اتمام این پروژه در زمان مقرر دانست و گفت: این پروژه با همکاری پیمانکار که شرکت آب و خاک قدس رضوی است، به پایان رسید. این پروژه باید زودتر از این به بهره‌برداری آزمایشی و رسمی می‌رسید تا واحد‌های صنعتی بتوانند از آن استفاده کنند.

فرشچی با تأکید بر اینکه واحد‌های صنعتی که فاضلاب آنها خارج از استاندارد است، باید هر چه سریع‌تر پیش‌تصفیه را ایجاد کنند تا تصفیه‌خانه مرکزی با مشکل مواجه نشود، خاطرنشان کرد: واحد‌های صنعتی ملزمند فاضلاب استانداردی را که در دفترچه قراردادهایشان مشخص شده، تحویل دهند. اگر فاضلاب‌های متعدد و غیراستاندارد به تصفیه‌خانه وارد شود و واحد‌های صنعتی استاندارد‌ها را رعایت نکنند، ممکن است طی شش تا ۱۲ ماه تصفیه‌خانه از مدار خارج شود.

وی با بیان اینکه باید واحد‌های صنعتی که فاضلابشان فاقد استاندارد‌های لازم است، ملزم شوند که در یک بازه زمانی مشخص، پیش‌تصفیه فاضلاب را ایجاد کنند، بیان کرد: تصفیه‌خانه شهرک صنعتی کاشمر به پایان رسیده است، ولی برای دستیابی به خروجی استاندارد، ورودی استاندارد به تصفیه‌خانه ضروری است. اگر به طور مداوم فاضلاب غیراستاندارد وارد تصفیه‌خانه شود، قطعاً با مشکلاتی مواجه خواهیم شد و با هزینه‌های گزاف، رفع این مشکلات دشوار خواهد بود.

مدیرعامل شرکت شهرک‌های صنعتی خراسان رضوی، همچنین از بهره‌برداری آزمایشی این تصفیه‌خانه خبر داد و افزود: بر اساس تصمیمات اتخاذ شده، بهره‌برداری آزمایشی تصفیه‌خانه فاضلاب شهرک صنعتی کاشمر به مدت یک ماه خواهد بود.

واحد‌های صنعتی برای راه‌اندازی پیش‌تصفیه نیازمند حمایت

فرماندار کاشمر با تأکید بر ضرورت آغاز هر چه سریع‌تر فعالیت تصفیه‌خانه فاضلاب شهرک صنعتی کاشمر، گفت: با توجه به تولید فاضلاب صنعتی و دفع بدون تصفیه آن در طبیعت، این مسئله باید به سرعت حل می‌شد. هرچند تصفیه‌خانه ایجاد شده، اما، چون فاضلاب با استاندارد‌های لازم وارد آن نمی‌شود مشکلاتی را به وجود آورده است.

محمد قربانی افزود: بر اساس اظهارات پیمانکار، کیفیت نامناسب فاضلاب شهرک صنعتی مانع از تولید خروجی مناسب می‌شود و اگر وضعیت به همین شکل ادامه یابد، تأسیسات پس از چند ماه آسیب جدی خواهند دید.

قربانی با اشاره به اینکه برخی از واحد‌های صنعتی برای راه‌اندازی پیش‌تصفیه به تسهیلات و حمایت نیاز دارند، اظهار کرد: هفته آینده جلسه‌ای با تمامی صنایع مستقر در شهرک صنعتی کاشمر برگزار خواهد شد.

وی همچنین اضافه کرد: عملیات احداث تصفیه‌خانه شهرک صنعتی کاشمر از سال ۱۴۰۰ آغاز شده است و باید تدابیر لازم برای حل مشکلات موجود اتخاذ شود.

فاضلاب واحد‌های تولیدی فاقد استاندارد‌های لازم است

مدیرعامل شرکت مهندسی آب و خاک قدس رضوی، با اشاره به اینکه پروژه از نظر فیزیکی به اتمام رسیده است، گفت: در اسفند ۱۴۰۳ کارفرما اعلام کرد که دوره بهره‌برداری آغاز شده و ما نیز فاضلاب را در مسیر قرار دادیم.

سیدعلی‌اکبر موسوی ادامه داد: فاضلاب واحد‌های تولیدی فاقد استاندارد‌های لازم است. در حالی که استاندارد نمک باید بین دو تا سه هزار باشد، گاهی این عدد بیش از ده‌برابر می‌شود و قابلیت تصفیه را ندارد.

موسوی همچنین اشاره کرد: به دلیل وضعیت موجود و برای جلوگیری از خسارت به تصفیه‌خانه، تاکنون نتوانسته‌ایم این تصفیه‌خانه را به طور رسمی راه‌اندازی کنیم. اگرچه در ۱۸ اسفند سال گذشته به ما اعلام شد که دوره بهره‌برداری آغاز شده و باید تا ۱۸ اردیبهشت به پایان می‌رسید، اما ما در مرداد امسال خارج شدیم و در این مدت هیچ اقدامی برای رعایت استاندارد‌های لازم صورت نگرفته است.

وی با تأکید بر اینکه واحد‌ها و کارخانه‌ها باید پیش‌تصفیه را ایجاد کنند، افزود: در شهری مانند خواف، اگر یک رستوران بخواهد خط فاضلاب خود را نصب کند، ابتدا باید چربی‌گیر نصب کند و در غیر این صورت اجازه انشعاب نخواهد داشت، اما در کاشمر، این قوانین برای واحد‌های صنعتی رعایت نشده و آنها نمک فاضلاب ناشی از فرآیند‌های خود را با بیل جابجا می‌کنند.

مدیرعامل شرکت مهندسی آب و خاک قدس رضوی، با تأکید بر اینکه ورود فاضلاب غیراستاندارد به تصفیه‌خانه می‌تواند آسیب‌های جدی به آن وارد کند، تصریح کرد: هر اتفاقی که برای این تصفیه‌خانه بیفتد، به عهده پیمانکار است، اما این نکته مطرح نمی‌شود که خسارت ناشی از فاضلاب غیراستاندارد بوده است.

وی همچنین بیان کرد: اگرچه دوره بهره‌برداری آزمایشی را انجام داده‌ایم، اما احتمال اینکه بخواهند این فرآیند دوباره تکرار شود، وجود دارد. ضمن اینکه تمام مشکلات ما قبل از تصفیه‌خانه ناشی از عدم وجود پیش‌تصفیه در واحد‌ها است و دیگر مقصر ما نیستیم.

موسوی تأکید کرد: از نظر ما، پیش راه‌اندازی انجام شده و ما به جای دو ماه، ۶ ماه در منطقه بوده‌ایم. تمام این مسائل هزینه‌هایی را به ما تحمیل کرده است.

وی با بیان اینکه این پروژه از نظر مالی هیچ منفعتی برای ما نداشته است، افزود: اگر ما یک شرکت خصوصی بودیم، قطعاً از این پروژه خارج می‌شدیم.

خروجی فاضلاب واحد‌ها باید مطابق با استاندارد‌های محیط‌زیستی باشد

رئیس اداره حفاظت محیط‌زیست کاشمر، درباره وضعیت آلودگی فاضلاب واحد‌های تولیدی در شهرک صنعتی این شهرستان گفت: خروجی فاضلاب واحد‌ها باید مطابق با استاندارد‌های محیط‌زیستی باشد و در صورتی که واحدی این استاندارد‌ها را رعایت نکند، به عنوان متخلف و واحد آلاینده معرفی می‌شود.

سعید شفیعیان با اشاره به اینکه اخیراً یکی از واحد‌ها در فهرست واحد‌های آلاینده قرار گرفته است، اظهار کرد: بقیه واحد‌ها نیز باید از استاندارد‌های لازم برخوردار باشند.

شفیعیان افزود: اگر واحد‌هایی وجود دارند که فاضلاب خود را به شبکه تخلیه می‌کنند، اما خوداظهاری ندارند، شهرک صنعتی می‌تواند آن واحد‌ها را معرفی کند تا اقدامات لازم انجام شود.

وی تأکید کرد: تصفیه فاضلاب شهرک صنعتی کاشمر باید مطابق با استاندارد‌های محیط‌زیست باشد و با استفاده از ابزار‌های قانونی که در اختیار داریم، می‌توانیم واحد‌ها را ملزم به رعایت این استاندارد‌ها کنیم.

شفیعیان ادامه داد: بر اساس استاندارد‌های محیط‌زیستی، یک واحد یا آلاینده است یا مشکلی ندارد. ممکن است واحدی در حال حاضر پساب استانداردی را در شبکه تخلیه کند، اما اگر در آینده بخواهد از پساب خود برای آبیاری درختان استفاده کند، از نظر ما هیچ مشکلی ندارد.

وی اضافه کرد: شما باید استاندارد‌های اتصال خود را اعلام کنید و محیط‌زیست به طور جدی پیگیر واحد‌های آلاینده است.

بر اساس مصوبه هیأت وزیران هر شهرک صنعتی پس از احراز شرایط سه‌گانه شامل «واگذاری ۵۰ درصد شهرک، بهره‌برداری حداقل ۳۰ درصد واحد‌ها و تولید ۱۰۰ مترمکعب فاضلاب صنعتی» مکلف و ملزم به تأسیس، راه‌اندازی و به‌کارگیری مداوم سامانه تصفیه فاضلاب صنعتی است.