تهران-کابل در مسیر تجارت ۱۰میلیارد دلاری

اخیرا مسئولان دو کشور اعلام کرده‌اند که به‌دنبال ارتقای قابل توجه حجم تجارت خود هستند که به نظر می‌رسد تا پایان سال جاری این میزان به سه میلیارد دلار نیز برسد.بررسی روند صادرات ایران در بازه زمانی سال‌های ۱۳۹۲ تا ۱۴۰۲ فرازوفرودهای بسیاری داشت و در یک دهه رشد ۵/۵درصدی صادرات ایران به این کشور اتفاق افتاده است. توجه به این نکته ضروری است که در سال گذشته ایران با رشد ۱۳درصدی صادرات به افغانستان توانست ضریب بیشتری از بازار پرکشش این همسایه شرقی را به خود اختصاص دهد تا با بهره‌گیری از این فضا امنیت در این کشور و به تبع آن منطقه را افزایش دهد.بنا بر اعلام سازمان توسعه تجارت، افغانستان هفتمین مقصد کالاهای صادراتی ایران است و بر اساس آمار رسمی گمرک ایران، در ۱۲ ماه سال ۱۴۰۲، در میان کشورهای هدف صادراتی جمهوری اسلامی ایران، بالاترین تراز تجاری مثبت با کشور افغانستان ثبت شده است.
   
افغانستان به‌دنبال تجارت ۱۰ میلیارد دلاری با ایران
با این حال اخیرا  که سرپرست وزارت صنعت و تجارت دولت افغانستان با بیان این‌که این کشور نزدیک‌ترین مناسبات را در طول تاریخ با جمهوری اسلامی ایران داشته، گفت: به‌دنبال ارتقای سطح مبادلات تجاری دوجانبه به بیش از ۱۰میلیارد دلار هستیم.
نورالدین عزیزی، تجارت از مسیر بندر چابهار ایران ــ افغانستان ــ آسیای میانه را نزدیک‌ترین راه دسترسی این کشورها برای حمل‌ونقل کالا عنوان کرد و فراهم‌شدن امکان دائمی حمل‌ونقل کالا از این مسیر و تقویت زیرساخت‌های موجود را خواستار شد.
حسین روستایی، رایزن بازرگانی ایران در افغانستان نیز در این خصوص اظهار کرد: میزان صادرات غیرنفتی ایران به افغانستان در سال ۱۴۰۲ به یک میلیارد و ۸۷۱ میلیون دلار رسید که این میزان، افزایش ۱۳.۶درصدی را در مقایسه با زمان مشابه سال گذشته نشان می‌دهد. وی تصریح کرد: ارزش صادرات غیرنفتی ایران به افغانستان در ۱۲ماهه سال گذشته ۲۲۴ میلیون دلار و در وزن نیز ۹۶۳ هزار تن افزایش یافت که در مجموع ارزش صادرات غیرنفتی ایران به افغانستان در سال ۱۴۰۲ به یک میلیارد و ۸۷۱میلیون دلار و به لحاظ وزنی به ۳۴۱۴ تن رسید که این میزان در مقایسه با سال گذشته ۲۸ درصد در وزن افزایش یافته است.
   
مقایسه تجارت تهران و کابل
آمارهای گمرک نشان می‌دهد در سال گذشته مجموع تجارت ایران با افغانستان به چهار میلیون و ۴۲۶ هزار تن کالا به ارزش یک میلیارد و ۹۱۳ میلیون دلار می‌رسد، این در حالی است که در سال پایانی دولت دوازدهم، یعنی ۱۳۹۹ این میزان پنج میلیون و ۲۳۰ هزار تن به ارزش یک میلیارد و ۷۵۱ میلیون دلار بود.بنابراین می‌توان گفت تجارت ایران با افغانستان در دولت سیزدهم نسبت به دولت دوازدهم با افزایش ۱۰درصدی به لحاظ ارزشی روبه‌رو بوده است؛ به‌طوری که سال گذشته چهار میلیون و ۳۷۷ تن کالای ایرانی به ارزش یک میلیارد و ۸۷۰ میلیون دلار به افغانستان صادر شده، در حالی که سال ۱۳۹۹ صادرات کالاهای ایرانی به این کشور به پنج میلیون و ۲۲۳ هزار تن به ارزش یک میلیارد و ۷۴۷ میلیون دلار رسیده بود.
   
کالاهای صادراتی و وارداتی دو کشور
بازرگانان و تجار افغانستانی بیشتر از ایران کالاهایی همچون فرآورده‌های نفتی، گازهای نفتی، شمش آهن و فولاد، گاز طبیعی، هیدروکربن‌های سبک و سنگین، مواد غذایی، اوره، انواع پلی‌اتیلن، سبزیجات و سیمان وارد می‌کنند و در عوض ایران نیز پنبه، شمش سرب، کنجد، تار نخی، کشمش و ماش، جو، شتر، نباتات مورد استفاده در صنعت عطرسازی، گاو گوشتی، سایر حیوانات زنده از نوع گاو به‌جز نژاد مولد، سنگ منگنز، طلای خام، بادام زمینی، ذرت دامی و سنگ صابون از این کشور وارد می‌کند.

رشد صادرات در دولت سیزدهم
صادرات کالاهای ایرانی به روسیه در دولت سیزدهم نسبت به دولت دوازدهم با رشد حدودا ۱۰درصدی به لحاظ ارزشی و کاهشی حدودا ۲۰درصدی به لحاظ وزنی روبه‌رو بوده که این امر به معنای آن است که ارزش کالاهای ایرانی بالاتر رفته و نشانه خوبی برای مراودات تجاری یک کشور است.از طرف دیگر باید به این نکته نیز اشاره کرد که سال گذشته ۴۹ هزار تن کالا به ارزش ۴۳ میلیون دلار از افغانستان به مرزهای شرقی کشورمان وارد شده، در حالی که سال ۱۳۹۹ این میزان به هفت هزار تن به ارزش چهار میلیون دلار می‌رسید.  واردات کالاهای افغانستانی به ایران در دولت سیزدهم نسبت به دولت دوازدهم با رشد ۹۱درصدی به لحاظ ارزشی و رشدی حدودا ۸۶درصدی به لحاظ وزنی روبه‌رو بوده است.همچنین تراز تجاری کشورمان با افغانستان در سال گذشته یک میلیارد و ۸۲۷ میلیون دلار به نفع ایران بوده، در حالی که سال ۱۳۹۹ تراز تجاری کشورمان با افغانستان یک میلیارد و ۴۷۳ میلیون دلار به نفع ایران بوده که نشان از رشد ۵۴ میلیون دلاری تراز تجاری در دولت سیزدهم دارد.